Piloci Dywizjonu 303 – od lewej: Mirosław Ferić, John A. Kent, Bogdan Grzeszczak, Jerzy Radomski, Jan Zumbach, Witold Łokuciewski, Zdzisław Henneberg, Jan Rogowski, Eugeniusz Szaposznikow. 1940 r. Źródło: Wikimedia Commons
W znajdującym się w zachodnim Londynie Bunkrze Bitwy o Wielką Brytanię z udziałem premiera Borisa Johnsona otwarto pierwszą w tym kraju stałą, ogólnodostępną wystawę poświęconą udziałowi Polskich Sił Powietrznych w II wojnie światowej.
Otwarcia dokonali w piątek ambasador RP w Wielkiej Brytanii Arkady Rzegocki oraz radny dzielnicy Hillingdon Ray Puddifoot, a na uroczystości obecny był Boris Johnson, reprezentujący w Izbie Gmin okręg Uxbrigde and South Ruislip, na terenie którego znajduje się Bunkier Bitwy o Wielką Brytanię.
Boris Johnson: Spitfire w Bunkrze Bitwy o Wielką Brytanię przypomina mi, dlaczego polscy piloci odnieśli tak niesamowity sukces i dlaczego zestrzelili jeden na siedem niemieckich samolotów w bitwie o Wielką Brytanię. To dlatego, że walczyli już w Polsce i rozumieli, że jeśli chce się zestrzelić wroga, to należy walczyć z bliska.
"Spitfire w Bunkrze Bitwy o Wielką Brytanię przypomina mi, dlaczego polscy piloci odnieśli tak niesamowity sukces i dlaczego zestrzelili jeden na siedem niemieckich samolotów w bitwie o Wielką Brytanię. To dlatego, że walczyli już w Polsce i rozumieli, że jeśli chce się zestrzelić (samolot) wroga, to należy walczyć z bliska. A przy tym byli niesamowicie odważni. Jak powiedział marszałek lotnictwa sir Hugh Dowding, nie moglibyśmy tego zrobić bez nich. Nie ma absolutnie żadnych wątpliwości, że wynik bitwy byłby o wiele inny bez Polski, więc nasz dług jest wieczny" - powiedział Boris Johnson.
80 lat temu Niemcy przegrały w Bitwie o Anglię
"W ubiegłym roku minęło 80 lat od bitwy o Wielką Brytanię, która zmieniła bieg II wojny światowej. Cieszę się, że z tej okazji samorząd gminy Hillingdon uczcił pamięć tych, bez których wojna mogłaby się zakończyć inaczej i wspólnie z Komitetem Opieki nad Pomnikiem Polskich Lotników przygotowała w Bunkrze Bitwy o Wielką Brytanię specjalną wystawę poświęconą Polskim Siłom Powietrznym przedstawiającą waleczność i osobiste historie bohaterów naszego nieba" - oświadczył ambasador Rzegocki. "Ta pierwsza w Wielkiej Brytanii stała, ogólnodostępna wystawa na temat roli Polskich Sił Powietrznych w czasie wojny jest doskonałą okazją do refleksji nad polsko-brytyjskim duchem braterstwa, który nas łączy dzięki tym, którzy w przeszłości przelali krew za Polskę, Wielką Brytanię i Europę" - dodał.
Eksponaty i dokumenty - z których wiele jest pokazanych publicznie po raz pierwszy - opowiadają historie misji bojowych Polaków podczas wojny oraz podkreślają rozmaite role osób służących w Polskich Siłach Powietrznych, nie tylko pilotów, ale także obserwatorów, załogę naziemną i Pomocniczą Lotniczą Służbę Kobiet.
Zaprezentowane eksponaty i dokumenty - z których wiele jest pokazanych publicznie po raz pierwszy - opowiadają historie misji bojowych Polaków podczas wojny oraz podkreślają rozmaite role osób służących w Polskich Siłach Powietrznych, nie tylko pilotów, ale także obserwatorów, załogę naziemną i Pomocniczą Lotniczą Służbę Kobiet. Wystawa pokazuje także, jakimi drogami przedostawali się na Zachód żołnierze Polskich Sił Powietrznych po inwazji Niemiec i Związku Sowieckiego na Polskę we wrześniu 1939 roku, przedstawia przygotowania wojskowe w przedwojennej Polsce oraz tworzenie polskiego Rządu RP na Uchodźstwie i polskiego wojska we Francji oraz Wielkiej Brytanii w 1940 roku.
Rola Polaków w bitwie o W. Brytanię jest znana, ale walka o historię trwa stale
"Cieszymy się, że możemy otworzyć tę wspaniałą wystawę, która skupia się na bezcennych wysiłkach naszych polskich sojuszników podczas jednego z najbardziej znanych konfliktów w historii ludzkości. Ich mniej znane historie przepełnione odwagą przypominają historie brytyjskich pilotów, załóg oraz oficerów, których to zbiorowe bohaterstwo odegrało istotną rolę w zakończeniu" - powiedział radny Puddifoot.
Historia Polskich Sił Powietrznych jest silnie związana z dzielnicą Hillingdon. Przez całą wojnę polskie eskadry stacjonowały w znajdującej się na terenie tej dzielnicy bazie RAF Northolt, a także uczestniczyły w misjach bojowych koordynowanych przez Kwaterę Główną 11. Grupy RAF z siedzibą w bazie RAF Uxbridge. Centrum operacyjne grupy, skąd koordynowano obrony powietrzną Londynu oraz południowo-wschodniej Anglii, mieściło się w bunkrze nazwanym później Bunkrem Bitwy o Wielką Brytanię. Obecnie jest on udostępniony dla zwiedzających.
Polacy w sile 145 osób byli drugą co do wielkości narodowością walczącą po stronie aliantów w Bitwie o Wielką Brytanię. Stanowiąc niespełna 5 proc. lotników, strącili ponad 10 proc. niemieckich samolotów.
Brytyjscy historycy przyjęli jako czas trwania Bitwy o Wielką Brytanię okres od 10 lipca do 31 października 1940 roku, kiedy miały miejsce najintensywniejsze naloty niemieckie. Polacy w sile 145 osób byli drugą co do wielkości narodowością po stronie aliantów. Stanowiąc niespełna 5 proc. lotników, strącili ponad 10 proc. niemieckich samolotów. (PAP)
bjn/ mars/
