Otwarcie wystawy multimedialnej „Powstali 1863–64: na dziedzińcu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Warszawie w 2023 r. Fot. PAP/M. Obara
Wystawa „Powstali 1863-1864” przygotowana przez Muzeum Historii Polski będzie prezentowana od kwietnia na Litwie. „Chcemy przypomnieć, że w powstaniu uczestniczyli w nim nie tylko Polacy, ale brali w nim także udział Litwini, Białorusini i Ukraińcy” – powiedział PAP dyrektor MHP Robert Kostro.
„Wystawa `Powstali 1863-1864` podróżuje już od roku po całej Polsce. Staramy się dotrzeć z tą opowieścią o Powstaniu Styczniowym do mniejszych i średnich miejscowości, często tych, w których powstanie się rozgrywało” – przypomniał dyrektor MHP.
„Powstanie obejmowało jednak nie tylko ziemie dzisiejszej Polski i nie tylko dotyczyło Polaków w sensie etnicznym lub kulturowym. Należy pamiętać, że narody, które przed wiekami zamieszkiwały Rzeczpospolitą, czyli współcześni Litwini, Białorusini, Ukraińcy w mniejszym lub większym stopniu uczestniczyli w Powstaniu Styczniowym. Dlatego chcemy tę wystawę zawieść na Litwę i mamy już przygotowaną trasę obejmującą m.in. Wilno i Kowno” – wyjaśnił w rozmowie z PAP Kostro.
Podkreślił, że na Litwie pamięć o Powstaniu Styczniowym istnieje w świadomości społecznej, „ponieważ było ono dosyć silne, zwłaszcza na Żmudzi”. „Ponadto szereg bohaterów powstania takich, jak Zygmunt Sierakowski, Konstanty Kalinowski czy ks. Antoni Mackiewicz, jest uznawany przez Litwinów za ich bohaterów” - dodał.
W tym kontekście należy pamiętać, że postać Konstantego Kalinowskiego jest niezwykle ważna dla kształtowania się tożsamości współczesnego społeczeństwa białoruskiego. Nie jest przypadkiem, że dzisiejsza opozycja demokratyczna na Białorusi, środowiska, które walczą o niepodległość Białorusi, jej niezależność od Rosji, bardzo chętnie powołują się na postać Kalinowskiego
„Choć Litwinom nie trzeba niczego tłumaczyć od zera, to oczywiście na naszej wystawie trzeba wzmocnić wątek litewski. W materiałach przygotowywanych na ekspozycję trzeba uwzględnić w większym stopniu informacje na temat powstania nie tylko na terytorium współczesnej Litwy, ale również na terenie dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, czyli np. Grodzieńszczyźnie” – zaznaczył.
Wyjaśnił, że „historyczna Litwa ta, którą znamy np. z `Pana Tadeusza`, to nie tylko ziemie dzisiejszego państwa litewskiego, ale również Białorusi”. „W tym kontekście należy pamiętać, że postać Konstantego Kalinowskiego jest niezwykle ważna dla kształtowania się tożsamości współczesnego społeczeństwa białoruskiego. Nie jest przypadkiem, że dzisiejsza opozycja demokratyczna na Białorusi, środowiska, które walczą o niepodległość Białorusi, jej niezależność od Rosji, bardzo chętnie powołują się na postać Kalinowskiego” – wskazał.
Zastępca kierownika Działu Projektów Kulturalnych MHP Sebastian Pawlina poinformował, że na Litwie wystawa zostanie otwarta 22 kwietnia. W Wilnie ekspozycja „Powstali 1863-1864” zostanie usytuowana przy zamku wielkich książąt litewskich. „Wystawę będzie uzupełniał program kulturalno-edukacyjny skierowany do Polaków żyjących na Litwie, jaki i Litwinów” – dodał Pawlina.
150 lat temu władze carskie dokonały egzekucji Konstantego Kalinowskiego
Przypomniał, że wystawa składa się z dwóch głównych elementów. „Pierwszym jest 16 plansz, na których w sposób chronologiczny opowiadamy o powstaniu, o udziale w nim poszczególnych grup społecznych, o walkach, o wybranych postaciach z postania, kobietach, księżach, Żydach” - powiedział.
Wyjaśnił, że drugim z elementów jest kopuła, w której wyświetlane są animacje o Powstaniu Styczniowym. „Animacje opowiadają w sposób uporządkowany historię powstania – to jest bardzo dobry materiał edukacyjny materiał dla uczniów - oraz prezentują 10 epizodów o postaciach, bitwach Powstania Styczniowego” - oznajmił.
Do Polski wystawa „Powstali 1863-1864” wróci w drugiej połowie czerwca i do jesieni będzie prezentowana w wielu miejscowościach.(PAP)
Autor: Wojciech Kamiński
wnk/ aszw/
