W Wilnie poświęcono w piątek pierwszy w mieście pomnik upamiętniający powstańców styczniowych. Monument jest zlokalizowany przy kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, zwanym także franciszkańskim. Uroczystość zorganizowano w 160. rocznicę egzekucji na wileńskim Placu Łukiskim Konstantego Kalinowskiego, jednego w przywódców zrywu.
160 lat temu, 22 marca 1864 r. na wileńskim pl. Łukiskim, rosyjscy zaborcy dokonali publicznej egzekucji Konstantego Kalinowskiego. „Dla nas to absolutny bohater, część wspólnej polsko-białoruskiej historii. Postać Kalinowskiego łączy nasze narody” – powiedział w rozmowie z PAP Aleś Zarembiuk, prezes fundacji Dom Białoruski.
Wystawa „Powstali 1863-1864” przygotowana przez Muzeum Historii Polski będzie prezentowana od kwietnia na Litwie. „Chcemy przypomnieć, że w powstaniu uczestniczyli w nim nie tylko Polacy, ale brali w nim także udział Litwini, Białorusini i Ukraińcy” – powiedział PAP dyrektor MHP Robert Kostro.
Film o Kastusiu Kalinowskim nie mógłby być pokazany na Białorusi, bo dla reżimu Łukaszenki był on polskim tyranem, a obecnie jest symbolem opozycji – powiedział PAP białoruski historyk prof. Aleksander Smalianczuk.
Uroczystości w Wilnie pokazały, że zmienia się stosunek białoruskich władz do postaci Konstantego Kalinowskiego, który dowodził powstaniem styczniowym na terenach dzisiejszej Litwy i Białorusi – ocenia politolog Waler Karbalewicz na portalu Radia Swaboda.
W Wilnie na cmentarzu na Starej Rossie zostały pochowane prochy przywódców Powstania Styczniowego na ziemiach Wielkiego Księstwa Litewskiego: Wincentego Konstantego Kalinowskiego i Zygmunta Sierakowskiego, oraz 18 innych powstańców. Wszyscy zostali zabici przez rosyjskich zaborców w latach 1863–1864 na wileńskim placu Łukiskim.
Na wileńskim Cmentarzu na Rossie w piątek po południu zakończyły się uroczystości pochówku 20 uczestników Powstania Styczniowego, w tym dwóch jego przywódców. Trumny ze szczątkami powstańców spoczęły w kryptach w centralnej kaplicy cmentarza.
Przedstawiciele białoruskiej inteligencji zaapelowali do władz w Wilnie o pochowanie ekshumowanych szczątków dowódcy Powstania Styczniowego Wincentego Konstantego Kalinowskiego nie na Litwie, a na Białorusi.
Dla Białorusi Konstanty Kalinowski, jeden z przywódców Powstania Styczniowego z 1863 r. na Litwie, to wielka postać – oświadczył rzecznik MSZ Białorusi. Zadeklarował, że Mińsk jest gotów do współpracy z Litwą i Polską, by „oddać mu historyczną sprawiedliwość”.