Źródło: www.ipn.gov.pl
Zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN zakończył prace poszukiwawczo-ekshumacyjne w miejscu odkrycia masowych grobów z lat 30. XX wieku na terenie bazy wojskowej w Batumi (Gruzja). Odnaleziono i podjęto szczątki 29 osób znajdujące się w zbiorowej mogile – podał IPN.
Był to kolejny etap poszukiwań ofiar sowieckich represji z lat 1937-1938 w tym miejscu.
W komunikacie na stronie IPN podano, że duchowieństwo Diecezji Batumi i Lazeti oraz Institute for Development of Freedom of Information (IDFI) zwróciło się do Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN z prośbą o włączenie się w prace poszukiwawcze w miejscu, gdzie w ubiegłych latach odnaleziono szczątki ok. 150 osób pogrzebanych w pięciu zbiorowych mogiłach. "Zachodziło przypuszczenie, iż w wśród ofiar mogą być Polacy zamordowani w ramach tzw. operacji polskiej. W badanym miejscu przez lata stacjonowały wojska sowieckie (obecnie stacjonuje tam armia gruzińska) „ - przekazano.
Archiwum IPN przypomina o sowieckim ludobójstwie na Polakach z lat 30. XX w.
Prace prowadzono w dniach 24 stycznia – 8 lutego. U boku archeologów i antropologów IPN w badaniach udział wzięli również przedstawiciele gruzińskiej armii, reprezentanci IDFI oraz lokalne duchowieństwo.
"W wyniku przeprowadzonych prac, w szóstym dole śmierci odnaleziono szczątki 29 osób. Wszystkie ofiary miały ręce skrępowane prawdopodobnie sznurem. W jamie grobowej odnaleziono amunicję kalibru 9 mm, której prawdopodobnie używano w trakcie egzekucji, strzelając w tył głowy. Niektóre z odnalezionych czaszek noszą ślady wielokrotnych postrzałów. Przy szczątkach odnaleziono liczne przedmioty, w tym rzeczy osobiste (do tej pory zaewidencjonowano ponad sto przedmiotów). Na obecną chwilę trudno stwierdzić, czy egzekucje były wykonywane na miejscu oraz w jaki sposób działali sprawcy zbrodni" - poinformował IPN.
Jak napisano, "równolegle z trwającymi pracami ekshumacyjnymi w szóstym dole śmierci, zespół Biura prowadził szerokopłaszczyznowe prace archeologiczne z użyciem ciężkiego sprzętu w celu weryfikacji, czy na terenie bazy wojskowej znajdują się kolejne groby". "W wyniku przeprowadzonych badań, dalszych miejsc pochówku nie odnaleziono" - dodano.
Poszukiwania szczątków ofiar terroru komunistycznego na terenach wojskowych w Batumi rozpoczęły się w 2017 r., dzięki staraniom s. Sidonii Darchii, przełożonej miejscowego klasztoru i sierocińca. "Wówczas, własnymi siłami i środkami odkryto cztery groby, z których ekshumowano i zabezpieczono szczątki 150 osób. W prace poszukiwawcze, w kolejnych latach, zaangażowali się specjaliści z dwóch amerykańskich uniwersytetów w Texasie i Michigan. W sierpniu 2021 r. odkryli oni szczątki 28 osób w piątym masowym miejscu pochówku" - przypomniano.
Wskazano, że "badania w Batumi dążą do odkrycia jednej z tajemnic sowieckiego terroru na ziemiach byłego ZSRS". "Na terenie autonomicznej republiki Adżarii, której stolicą jest Batumi, w wyniku represji stalinowskich życie mogło stracić blisko 1050 osób, w tym obywatele polscy" - podkreślono. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ aszw/
