Wystawa poświęcona Polakom ratującym Żydów podczas II wojny światowej otwarta została we wtorek w Instytucie Polskim w Budapeszcie. Po wernisażu wyświetlono dla licznie zgromadzonej publiczności film „Azyl” w reżyserii Niki Caro.
Film „Azyl”, opowiadający historię Antoniny i Jana Żabińskich, którzy uratowali prawie 300 Żydów, ukrywając ich w swojej willi na terenie warszawskiego zoo, został pokazany w angielskiej wersji językowej z węgierskimi napisami. Główne role zagrali w nim Belg Johan Heldenbergh i dwukrotnie nominowana do Oscara hollywoodzka aktorka Jessica Chastain ("Wróg numer jeden", "Marsjanin", Służące”).
Wystawa „Z narażeniem życia - Polacy ratujący Żydów podczas Zagłady” została przygotowana przez Muzeum Historii Żydów Polskich „Polin” oraz polski MSZ. Jest prezentowana przez Instytut Polski w ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci o Polakach Ratujących Żydów podczas II wojny światowej, ustanowionego przez Sejm 24 marca.
Na planszach w węgierskiej wersji językowej opowiedziano o sytuacji w okupowanej Polsce, a także przedstawiono niektóre historie Polaków ratujących Żydów, m.in. rodziny Ulmów, z której rozstrzelaniem wraz z ukrywanymi Żydami w 1944 r. wiąże się ustanowienie terminu Dnia Pamięci o Polakach Ratujących Żydów.
Ekspozycja, na której podkreślono, że ponad 6400 polskich obywateli otrzymało tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, prezentuje też sylwetki ludzi, którzy informowali świat o Zagładzie, w tym Jana Karskiego.
Dzięki wystawie – jak podkreśliła z rozmowie z PAP dyrektorka Instytutu Polskiego w Budapeszcie Joanna Urbańska - „Węgrzy dowiedzą się, jakie były realia w okupowanej przez Niemców Polsce, poznają prawdę o heroizmie tych, którzy nie narażali tylko własnego życia, ale ryzykowali także życiem tych, których najbardziej kochali: swoich dzieci, swoich rodziców, swojego rodzeństwa”.
Zaznaczyła, że wystawa opowiada też o tym, jak pomagały Żydom struktury polskiego państwa podziemnego i rząd w Londynie, próbując zaalarmować świat o masowej eksterminacji ludności żydowskiej, oraz prezentuje tak wspaniałe postaci jak współzałożycielka Rady Pomocy Żydom „Żegota” Zofia Kossak-Szczucka czy Irena Sendlerowa.
Z Budapesztu Małgorzata Wyrzykowska (PAP)
mw/ ndz/ mc/