Ok. 40 plakatów propagandowych prezentować będzie od niedzieli Muzeum Armii Krajowej w Krakowie. Prace pochodzą z czasów II wojny światowej oraz z okresu PRL i zwracają uwagę na to, w jaki sposób Polacy wykorzystywali propagandę do walki z okupantami.
„Muzeum Armii Krajowej kojarzy się głównie z walką z bronią w ręku. Organizując tę wystawę chcemy pokazać, że Polska Podziemna nie tylko w ten sposób walczyła, a propaganda – polska i obca – odegrała ważną rolę podczas II wojny światowej i po jej zakończeniu. Wystawa ma m. in. upamiętniać Polaków, którzy przygotowywali i kolportowali propagandowe plakaty” – powiedziała PAP kuratorka wystawy Izabela Cisek.
Ekspozycja "Do Broni! Wojna i propaganda w plakacie 1939-1989” dzieli się na pięć tematycznych działów: Polska propaganda wojenna, Propaganda niemiecka skierowana do Polaków, Propaganda propolska na Zachodzie, Propaganda komunistyczna w Polsce w latach 1944-1945, Wojna w propagandzie w okresie PRL.
"Pokazane zostaną plakaty znane szeroko i przeżywające dziś swoje drugie życie, jak np. plakat +Do broni w szeregach AK+ prezentujący powstańca trzymającego karabin i biało-czerwoną flagę, +Każdy pocisk jeden Niemiec+ czy +Katyń+, ale także te mniej znane, jak chociażby propolskie plakaty powstałe na Zachodzie, które zachęcały do wstępowania do wojska i walki ramię w ramię z Polakami oraz do składania ofiar pieniężnych" - wyjaśniła kuratorka.
Plakaty niemieckie, skierowane do Polaków wzywały m.in. do zgłaszania się na wyjazdy do pracy w Rzeszy, ale także straszyły widmem bolszewizmu. Ciekawą grupę - zdaniem organizatorów - stanowią również plakaty powojenne, ukazujące w jaki sposób wykorzystywano pamięć o wojnie i dostosowywano ją do bieżącej polityki.
Polska propaganda wojenna - mówiła kuratorka - była często odpowiedzią na działania okupantów. Powołane w tym celu Biuro Informacji i Propagandy, mimo skrajnie niesprzyjających warunków, prowadziło szeroko zakrojoną działalność: organizowało drukarnie, radiostacje, kolportowało materiały nie tylko wśród Polaków w kraju, ale także tych pracujących w Rzeszy, a nawet wśród żołnierzy wrogich armii.
W okresie PRL motyw wojny pojawiał się przede wszystkim przy okazji obchodzonych rocznic wybuchu i zakończenia wojny oraz znanych bitew z udziałem Polaków. Plakat był narzędziem kreowania pamięci o wojnie zgodnym z aktualną linią polityczną.
Muzeum AK zaprasza zwiedzających do porównywania technik i motywów wykorzystywanych przez propagandystów oraz refleksji nad tym, na ile zamierzony efekt został osiągnięty.
Wystawa czynna będzie do 30 września.
Patronem medialnym wystawy jest portal dzieje.pl. (PAP)
bko/ par/