Więzienie przy Długiej (Gdańskiej) w Łodzi 1885-1953"
W sobotę w Łodzi będzie można spędzić noc w dawnych celach, w których siedzieli marszałek Józef Piłsudski, b. I sekretarz PZPR Władysław Gomułka i agentka Armii Krajowej na terenie III Rzeszy Halina Kłąb (po mężu Szwarc).
Każdy, kto przyjdzie do Muzeum Tradycji Niepodległościowych przy ul. Gdańskiej (dawniej Długiej), będzie mógł wejść do rekonstruowanych na potrzeby wystawy stałej "Więzienie przy Długiej (Gdańskiej) w Łodzi 1885-1953" cel więziennych, zajrzeć do kibitki oraz do karceru i dowiedzieć się, kto i za co trafiał do więzienia oraz jakie warunki w nim panowały. Usłyszy też historie ludzi przetrzymywanych w tym miejscu na przestrzeni ponad 50. lat. Dla wszystkich zwiedzających przygotowano więzienną kawę i suchary.
Wydarzenie rozpocznie się o godz. 22 i potrwa do północy.
Organizatorzy akcji przypominają, że budynek przy ul. Długiej (Gdańskiej) w Łodzi, w którym obecnie znajduje się muzeum, został wzniesiony jeszcze w okresie zaborów. Do lutego 1953 roku pełnił funkcję więzienia, głównie politycznego. Jest symbolem walki wielu pokoleń mieszkańców Łodzi i regionu łódzkiego o "niepodległość i suwerenność oraz o sprawiedliwość społeczną".
Przez wiele lat ukrywano fakt, iż od 1945 roku, w okresie represji stalinowskich, więziono tam uczestniczki konspiracji niepodległościowej oraz kobiety protestujące przeciwko poczynaniom "ludowej" władzy.
W dawnych celach, z zachowanymi oryginalnymi drzwiami i piecami, zgromadzono eksponaty obrazujące dzieje więzienia w okresie carskim i latach I wojny światowej. Natomiast w pomieszczeniach dawnej łaźni ukazano historię więzienia po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w latach okupacji hitlerowskiej oraz w okresie represji stalinowskich.
Odwiedzający mogą obejrzeć archiwalne dokumenty i fotografie. Zobaczą np. zdjęcia obsługi więziennej z okresu carskiego, pismo o planowanych pracach więźniów na rzecz miasta w latach 1914-1917, listy transportowe więźniarek przesyłanych do KL Auschwitz, KL Ravensbrueck i różnych więzień, sprawozdanie Wydziału Więziennictwa Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego z informacją o likwidacji więzienia przy Gdańskiej w lutym 1953 r.
Większość prezentowanych eksponatów poświęcona jest przetrzymywanym więźniom. Są to ich zdjęcia uzupełnione krótkimi biogramami, strony z ksiąg ewidencyjnych i skorowidzów z lat okupacji hitlerowskiej oraz okresu stalinowskiego, fragmenty wspomnień i relacji. Są również nieliczne, ocalałe do dziś, ich osobiste pamiątki, oficjalna korespondencja, grypsy, różnego rodzaju pamiętniki, rysunki, grawerowane szklanki, modlitewniki.
Na uwagę zasługują wykonane z więziennego chleba różańce, figurka św. Antoniego, szachy, kostki do gry i cygarniczka.
Zrekonstruowane cele ukazują warunki, w jakich w różnych okresach przebywali osadzeni. Atmosferę represji okresu stalinowskiego stara się przybliżyć zainscenizowany pokój przesłuchań. Uwagę zwiedzających przyciągnie też dziedziniec wewnętrzny oraz brama wjazdowa, w której znajduje się wejście do dawnej celi karnej zwanej karcerem. (PAP)
jaw/ agz/
