Komisja Europejska upamiętniła setki tysięcy Romów pochodzących z całej Europy, którzy w czasie wojny zostali zabici przez Niemców i ich kolaborantów. 2 sierpnia przypada Europejski Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu Romów.
Oświadczenie w tej sprawie wydali wiceszef KE, komisarz ds. praworządności Frans Timmermans i komisarz ds. sprawiedliwości Viera Jourova. W opublikowanym przez KE piśmie pojawia się informacja, że "około 500 tys. Romów pochodzących z całej Europy zostało zabitych przez nazistów i ich kolaborantów".
Unijni komisarze wskazują w oświadczeniu, że dla wielu Europejczyków Romowie są „zapomnianymi ofiarami Holokaustu”.
„Upamiętnienie historycznych prześladowań, których doświadczyli, przypomina nam o potrzebie stawienia czoła wyzwaniom, przed którymi stają oni obecnie, a które są zbyt często niedostrzegane. Siedemdziesiąt lat po tamtych wydarzeniach Sinti i Romowie nadal doświadczają nienawiści, przemocy, dyskryminacji i rasizmu w życiu codziennym. Dla wielu z nich zaspokojenie tak podstawowych potrzeb, jak godziwe warunki mieszkaniowe, edukacja i opieka zdrowotna nadal nie jest możliwe” – informują.
Jak podkreślają, „obowiązkiem wszystkich państw członkowskich UE jest zapewnienie skutecznej polityki służącej zachowaniu w pamięci historycznych aktów okrucieństwa, a także ochrona i zabezpieczenie historycznych miejsc oraz promowanie edukacji i badań naukowych w tej dziedzinie”.
KE informuje, że każdego roku w dniu 2 sierpnia składa hołd ofiarom Holokaustu Romów.
Jak podała KE, w maju 1944 r. naziści zaczęli planować „ostateczne rozwiązanie” dla obozu romskiego w Auschwitz. Początkowy termin likwidacji tego obozu wyznaczono na 16 maja 1944 r. Kiedy SS-mani próbowali siłą wypędzić więźniów z baraków, spotkali się z buntem romskich mężczyzn, kobiet i dzieci, uzbrojonych jedynie w kije, narzędzia i kamienie. Ostatecznie SS-mani musieli się wycofać.
2 sierpnia 1944 r. ponownie wydano ten sam rozkaz i około 3 tys. romskich mężczyzn, kobiet i dzieci zostało zamordowanych w komorach gazowych Auschwitz-Birkenau. Szacuje się, że w Auschwitz zmarło 19 tys. z 23 tys. Romów, których umieszczono w obozie.
KE podała, że 2 sierpnia jej przedstawiciele wzięli udział w uroczystościach na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.
Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)
luo/ jo/ mc/