Flagi NRD. Fot. PAP/G. Rogiński
Historyk Klaus Schroeder nazwał w środę "przerażającym" stan wiedzy niemieckiej młodzieży o historii NRD, w tym o dzielącym miasto na dwie części murze berlińskim, wzniesionym 53 lata temu przez komunistyczne władze, by zapobiec ucieczkom na Zachód.
"To przerażające, że uczniowie - pozbawieni podstawowej wiedzy - twierdzą, że NRD była państwem demokratycznym" - powiedział Schroeder w rozmowie z rozgłośnią radiową Deutschlandfunk. Historyk z Wolnego Uniwersytetu w Berlinie kieruje programem badawczym poświęconym historii SED - Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec (enerdowski odpowiednik PZPR).
Jego zdaniem niemiecka szkoła nie przekazuje młodzieży rzetelnej wiedzy o tym okresie historii. Temat NRD znajduje się w programie pod koniec roku szkolnego, gdy wiele zajęć z przyczyn obiektywnych nie odbywa się - powiedział Schroeder. "Ten temat traktowany jest po macoszemu" - powiedział historyk.
Schroeder podkreślił, że sytuacja nie zmieniła się od 2008 roku, gdy po raz pierwszy opublikowano wyniki badań zawierające niepokojące sygnały o stanie wiedzy młodzieży, chociaż politycy zapowiadali ofensywę oświatową.
Historyk przypomniał, że jego badania wykazały, iż są uczniowie, którzy uważają, że mur berliński zbudowano w celu powstrzymania fali imigrantów z Afryki i Azji.
Za jedną z przyczyn wypaczonej wiedzy o komunistycznej dyktaturze uznał postawę części nauczycieli, którzy w przeszłości sympatyzowali z NRD, a obecnie zwracają na lekcjach uwagę na socjalne dobrodziejstwa systemu socjalistycznego, pomijając inne aspekty dyktatury.
Z opublikowanej na początku tygodnia ankiety instytutu Infratest Dimap wynika, że problemy z wiedzą historyczną nie są tylko udziałem młodzieży szkolnej. Tylko co drugi pytany odpowiedział prawidłowo na pytanie, co wydarzyło się 13 sierpnia 1961 roku. Na wschodzie Niemiec prawidłową datę budowy muru berlińskiego znało 69 proc., na Zachodzie tylko 45 proc.
31 proc. uczestników sondażu kojarzyło datę z innym wydarzeniem - kryzysem na Kubie, dymisją kanclerza Konrada Adenauera czy też lotem Jurija Gagarina w kosmos. 19 proc. pytanych nie miało z datą 13 sierpnia 1961 roku żadnych skojarzeń.
Berliński mur powstał 13 sierpnia 1961 roku. Celem umocnień dzielących miasto na dwie odizolowane od siebie części było zatrzymanie fali masowych ucieczek mieszkańców NRD do zachodniej części miasta i do RFN. Podczas prób nielegalnego przekroczenie zasieków zginęło co najmniej 138 osób. Większość z nich zastrzelili funkcjonariusze wschodnioniemieckich służb granicznych. Mur upadł 9 listopada 1989 roku, gdy władze NRD zezwoliły na swobodny wyjazd swoich obywateli z kraju.
Z Berlina Jacek Lepiarz (PAP)
lep/ mc/
