Uroczystości przed bramą Stoczni Szczecińskiej z okazji 39. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych i powstania NSZZ „Solidarność”. Fot. PAP/M. Bielecki
Stocznia Szczecińska jest symbolem przemożnego pragnienia wolności – podkreślił prezydent Andrzej Duda w liście skierowanym do uczestników obchodów 39. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych w Szczecinie.
Porozumienia Sierpniowe
Obchody rocznicy szczecińskiego Sierpnia zgodnie z ceremoniałem wojskowym zorganizowano w piątek przed główną bramą Stoczni Szczecińskiej. Sygnał do rozpoczęcia uroczystości dała syrena stoczniowa.
List skierowany do uczestników obchodów od prezydenta RP Andrzeja Dudy odczytała szefowa Kancelarii Prezydenta Halina Szymańska. "Stocznia Szczecińska jest symbolem przemożnego pragnienia wolności, które wpisane jest w naszą polską tożsamość" - napisał prezydent. "Przed trzydziestoma dziewięcioma laty Polacy stanęli naprzeciw komunistycznej władzy. Protestujący w Stoczni Szczecińskiej po raz kolejny z odwagą wystąpili w obronie praw i wolności narodu, walcząc o godność pracy i życia każdego Polaka" - dodał.
Prezydent: Idee z których wyrosła "Solidarność" pozostają wciąż ważne i potrzebne. Przypominają o wielkiej sile wspólnoty, która ma moc zmieniać rzeczywistość. Uczą nas, że Polskę tworzą konkretni ludzie ze swoimi marzeniami i pragnieniami, które możemy wspólnie realizować budując wolną, nowoczesną i solidarną Rzeczpospolitą.
Jak podkreślił Duda, "postulaty protestujących w istocie odnosiły się do najgłębszych podstaw funkcjonowania państwa, będąc wyraźnym opowiedzeniem się po stronie sprawiedliwości i prawdy. Wobec komunistycznego aparatu opresji, kłamstwa i niewoli odpowiedzieli oni siłą wartości; solidarności, szacunkiem dla każdego człowieka i umiłowaniem wolności" - napisał.
Lato 1980
Według prezydenta, idee z których wyrosła "Solidarność" pozostają wciąż ważne i potrzebne. "Przypominają o wielkiej sile wspólnoty, która ma moc zmieniać rzeczywistość. Uczą nas, że Polskę tworzą konkretni ludzie ze swoimi marzeniami i pragnieniami, które możemy wspólnie realizować budując wolną, nowoczesną i solidarną Rzeczpospolitą" - podkreślał.
Z kolei list premiera RP Mateusza Morawieckiego odczytał minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej Marek Gróbarczyk. "Bunt Sierpnia '80 to jeden z kamieni milowych naszych zmagań o wolność, które doprowadziły Polskę do upadku komunizmu, a Europę do zniesienia podziałów i zjednoczenia" - napisał premier. "Blisko czterdzieści lat temu fala strajków uświadomiła komunistycznej władzy naszą siłę i odwagę w obronie podstawowych wartości; prawa do wolności, sprawiedliwości społecznej, ludzkiej godności" - dodał Morawiecki.
"Składając hołd bohaterom strajkującego Szczecina pamiętamy jak wielkiej odwagi wymagał akt protestu w rządzonej przez komunistów Polsce" - podkreślił Morawiecki.
Porozumienie Szczecińskie
Swoje słowa do zarządu zachodniopomorskiej "Solidarności" skierował również prezes PiS Jarosław Kaczyński. Jak napisał, "Porozumienie Szczecińskie zostało zawarte jako pierwsze, poprzedziło porozumienie gdańskie oraz porozumienie jastrzębskie. Można śmiało powiedzieć, że naszą dzisiejszą wolność zawdzięczamy w ogromnej mierze hartowi ducha i determinacji stoczniowców oraz załóg innych strajkujących zakładów pracy Szczecina i regionu" - dodał.
"Bohaterom naszych zmagań o niezależność nisko się kłaniam, a osobom, które otrzymają dziś Krzyże Wolności i Solidarności gratuluję tych pięknych i zaszczytnych wyróżnień" - dodał prezes PiS.
Prezydent RP w rocznicę szczecińskiego Sierpnia nadał również odznaczenia państwowe zasłużonym działaczom niepodległościowym i związkowym. Odznaczenia wręczyła szefowa Kancelarii Prezydenta.
30 sierpnia 1980 r. podpisano Porozumienia Szczecińskie, kończące strajki na Pomorzu Zachodnim. Było to pierwsze z porozumień zawartych pomiędzy strajkującymi robotnikami a rządem PRL. Kolejne podpisano następnego dnia w Gdańsku. Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 r. - obalenia komunizmu i wyjścia z systemu jałtańskiego.
Krzyże Oficerskie Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce odebrali Grażyna Adamska i Zdzisław Kosturowski. Natomiast Krzyże Kawalerskie Orderu Odrodzenia Polski otrzymali Ambroży Dobranc, Józef Gobis, Bogumił Męciński i Ryszard Skrzat.
Ministerstwo kultury gotowe do podpisania listu intencyjnego ws. Ośrodka Stocznia w Szczecinie
Krzyżami Wolności i Solidarności za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski odznaczono m.in.: Ryszarda Bidlera, Mariana Czyżyka, Bogdana Gostyńskiego, Elżbietę Kowalczyk i Bolesława Potockiego.
Na zakończenie uroczystości kwiaty pod tablicą upamiętniającą ofiary szczecińskich wydarzeń grudnia 1970 r. złożyli m.in. przedstawiciele rządu, samorządu, służb mundurowych, uczestnicy Porozumień Sierpniowych i delegacje zakładów pracy.
30 sierpnia 1980 r. podpisano Porozumienia Szczecińskie, kończące sierpniowe strajki 1980 r. na Pomorzu Zachodnim. Było to pierwsze z porozumień zawartych pomiędzy strajkującymi robotnikami a rządem PRL. Kolejne podpisano następnego dnia w Gdańsku. Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 r. - obalenia komunizmu i wyjścia z systemu jałtańskiego.
Pierwsze strajki latem 1980 roku były reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin, wprowadzone przez ówczesną ekipę Edwarda Gierka. W połowie sierpnia 1980 r. zaczęły się strajki na Wybrzeżu. (PAP)
autor: Kacper Reszczyński
res/ agz/
