Zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Mateusz Szpytma. Fot. PAP/D. Delmanowicz
17 marca to bardzo dobra i symboliczna data na ustanowienie Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów - ocenił w środę dla PAP wiceprezes IPN Mateusz Szpytma. Jak podkreślił, inicjatywa prezydenta Andrzeja Dudy w tej sprawie to znakomity pomysł.
"To znakomita wiadomość, że Polacy ratujący Żydów będą mieli własne święto: Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów" - ocenił dla PAP wiceprezes IPN Mateusz Szpytma. Zwrócił uwagę, że termin wybrany przez prezydenta - dzień 17 marca - jest "w pewnym sensie symboliczny, gdyż nawiązuje bezpośrednio do otwarcia w dniu 17 marca 2016 r. pierwszego w Polsce Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów, które powstało w Markowej".
Wiceprezes IPN przypomniał, że patronem muzeum jest rodzina, która "sama już stała się symbolem wszystkich polskich Sprawiedliwych, nie tylko na rodzimym terenie, w Polsce, ale także zagranicą". "Ta wspaniała inicjatywa pana prezydenta i data zaproponowanego święta sama się obroni" - powiedział Szpytma.
"Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów ma uczcić pamięć tych, którzy mieli otwarte serce dla prześladowanych, skazanych na zagładę Żydów" - podkreślił.
"Widzimy już chociażby na przykładzie 1 marca - Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych i 11 lipca - Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej, jak ważne jest, by był wybrany szczególny dzień, pewna konkretna, dobitnie kojarząca się data, która będzie poświęcona tym naszym, jednym z największych, bohaterów narodowych, jakimi są osoby niosące pomoc Żydom podczas II wojny światowej" - dodał wiceprezes Instytutu.
Mateusz Szpytma ocenił też, że "17 marca w tym wypadku wydaje się być idealnie pasującym do proponowanego święta dniem". Ponadto - jak zauważył - wpisuje się on całościowo w prowadzone przez prezydenta działania, które mają na celu uczczenie pamięci ludzi, którzy nieśli pomoc Żydom w czasie Zagłady.
Prezydent Andrzej Duda odznaczył w środę - w 75. rocznicę powstania Rady Pomocy Żydom "Żegota" - osoby, które podczas okupacji ratowały Żydów.
Prezydent poinformował przy tym, że skieruje do Sejmu projekt ustanowienia 17 marca Narodowym Dniem Pamięci Polaków ratujących Żydów. "Zdecydowałem się przygotować projekt ustawy w tej sprawie, który w najbliższym czasie, w najbliższych godzinach trafi do Sejmu i mam nadzieję, że zostanie tam bez zbędnej zwłoki przyjęty" - zapowiedział Duda.
Rada Pomocy Żydom "Żegota" była jedyną w okupowanej przez Niemców Europie instytucją państwową ratującą Żydów od zagłady. Została uhonorowana medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata przyznawanym przez Instytut Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie. (PAP)
autor: Norbert Nowotnik
edytor: Agata Zbieg
nno/ agz/
