Artykuły historyczne

Zamachy, które wstrząsnęły światem

Zamachy na przywódców i polityków zmieniały losy świata. Z rąk zamachowców zginęli m.in. Juliusz Cezar, Henryk IV Burbon, a w czasach nam bliższych prezydent USA John F. Kennedy, premier Indii Indira Gandhi i premier Izraela Icchak Rabin. W historii Polski największym echem odbiły się zamachy na prezydenta Gabriela Narutowicza i papieża Jana Pawła II.

15 lat temu zmarł Zbigniew Zapasiewicz

15 lat temu, 14 lipca 2009 r. zmarł Zbigniew Zapasiewicz – aktor, reżyser i pedagog. „Był absolutnym światowcem. Człowiekiem, którego jako artystę pozazdrościłby każdy cywilizowany naród” – powiedział w rozmowie z PAP aktor Michał Żebrowski.

Jerzy Lubomirski – magnat o wielkich ambicjach

Rok 1666 był jednym z najstraszniejszych w historii Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W trakcie rokoszu – 13 lipca w bitwie pod Mątwami – doszło do bratobójczej walki, w której zginął kwiat polskiego rycerstwa króla Jana Kazimierza. Nie byłoby tej tragedii, gdyby nie Jerzy Sebastian Lubomirski, magnat, marszałek, człowiek potężny i o ogromnych ambicjach.

100 lat temu urodziła się Maria Koterbska - królowa polskiego swingu

13 lipca 1924 r. urodziła się Maria Koterbska - śpiewała m.in. „Karuzelę", „Brzydulę i rudzielca”, „Augustowskie noce”, „Wrocławską piosenkę” i „Parasolki”. W stulecie urodzin królowej polskiego swingu w Bielsku-Białej odsłonięto pomnik artystki.

130 lat temu urodził Izaak Babel, autor "Armii Konnej" i "Opowiadań Odeskich"

13 lipca 1894 r. w Odessie urodził się Izaak Babel - pisarz, któremu rozgłos przyniósł cykl opowiadań "Armia Konna". Takiego stylisty Rosja nie znała od czasów Gogola – napisał o Bablu Aleksander Kaczorowski w biografii, która ukazała się właśnie nakładem Wydawnictwa Czarne.

95 lat temu podczas próby przelotu nad Atlantykiem zginął Ludwik Idzikowski

13 lipca 1929 r. podczas próby pierwszego polskiego przelotu przez Atlantyk zginął mjr Ludwik Idzikowski. "Stracił przytomność odurzony oparami benzyny. Farmerzy, którzy go znaleźli, przyświecali sobie lampą naftową. Nastąpił pożar i wybuch" - powiedział PAP historyk lotnictwa prof. Andrzej Olejko.

80 lat temu Bataliony Chłopskie i Armia Krajowa zjednoczyły siły w walce o niepodległość

13 lipca 1944 r. zakończyła się akcja scaleniowa AK i Batalionów Chłopskich. "Wbrew zamierzeniom 'Grota' akcja scaleniowa nigdy nie objęła całości BCh. Ludowcy obawiali się utraty wpływów i całkowitego wchłonięcia przez AK" - powiedział PAP historyk, wykładowca UJ i pracownik IPN dr Dawid Golik.

130 lat temu w zaborze rosyjskim ukazał się pierwszy numer „Robotnika”

130 lat temu, 12 lipca 1894 r., z inicjatywy Józefa Piłsudskiego ukazał się pierwszy numer „Robotnika” – pisma Polskiej Partii Socjalistycznej. Narodziny pisma oznaczały symboliczne i trwałe odrodzenie wolnego słowa, niemal nieobecnego w zaborze rosyjskim od upadku powstania styczniowego w 1864 r.

Ludobójstwo na Wołyniu – trzy dekady walki o pamięć o ofiarach rzezi

Słowa „nie o zemstę, lecz o pamięć i prawdę wołają ofiary” stały się w ostatnich latach mottem wszystkich, którzy dążą do upamiętnienia ofiar ludobójstwa na Wołyniu. Mimo ogromnych wysiłków dialog historyczny z Ukrainą przynosi ograniczone rezultaty, szczególnie w sprawie ekshumacji pomordowanych.

81 lat temu doszło do kulminacji ludobójstwa na Polakach na Wołyniu

11 lipca 1943 r. ukraińscy nacjonaliści dokonali ataku na polskich mieszkańców 150 miejscowości na Wołyniu. W sumie w latach 1943-45 na Wołyniu, Podolu i w Galicji Wschodniej zginęło ok. 100 tys. Polaków zamordowanych przez oddziały Ukraińskiej Armii Powstańczej i miejscową ludność ukraińską.