24. edycja Europejskich Dni Dziedzictwa
Koncerty, wystawy, gry plenerowe, zwiedzanie miejsc na co dzień niedostępnych dla zwiedzających zaplanowano w ramach 24. edycji Europejskich Dni Dziedzictwa. Ich uroczysta inauguracja rozpocznie się w sobotę w Trzcinicy (Podkarpackie).
Koordynatorem Europejskich Dni Dziedzictwa (EDD) w Polsce jest Narodowy Instytut Dziedzictwa. Jak podkreśla jego dyrektor prof. Małgorzata Rozbicka, głównym celem imprezy jest popularyzacja i upowszechnianie wiedzy o zabytkach i dziedzictwie kulturowym.
"Celem przewodnim Dni jest zaprezentowanie różnorodnych miejsc, także niedostępnych na co dzień dla zwiedzających w większych miastach. A także zbliżenie się do tych mniejszych społeczności, ukazanie im problematyki dziedzictwa, która nas otacza" - powiedziała podczas czwartkowej konferencji prasowej w Warszawie.
Od 2007 r. każda edycja ma temat przewodni. Tegorocznym hasłem jest "Gdzie duch spotyka się z przestrzenią: świątynie, arcydzieła, pomniki". Ma ono zwrócić uwagę na obiekty, które "są nośnikiem istotnych wartości" i są nieodłącznie związane z duchowością, historią i sztuką.
Dziedzictwo narodowe jest istotne także dla samorządów. "Nasz samorząd podobnie jak inne aktywnie podejmuje temat ochrony i popularyzacji tego dziedzictwa. Skupiamy naszą uwagę na tym, by dziedzictwo narodowe było elementem inspirującym do rozwoju i promocji dziedzictwa regionu i pomagało w ukazaniu różnych wątków historii naszego regionu" - mówił dyrektor Departamentu Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Podkarpackiego Urzędu Marszałkowskiego Aleksander Konopek.
Idea Europejskich Dni Dziedzictwa narodziła się 3 października 1985 r. w Grenadzie w Hiszpanii podczas II Konferencji Rady Europy. Francuski minister kultury zaproponował wtedy rozszerzenie na cała Europę zainicjowanych we Francji Dni Otwartych Zabytków. Wtedy po raz pierwszy bezpłatnie udostępniono zwiedzającym obiekty, do których dostęp dotychczas był ograniczony.
Uroczysta dwudniowa inauguracja Europejskich Dni Dziedzictwa rozpocznie się w sobotę właśnie na terenie woj. podkarpackiego w Skansenie Archeologicznym Karpacka Troja w Trzcinicy. Skansen stworzono w miejscu odkrycia jednego z najstarszych grodzisk w Polsce nazywanego Wałami Królewskimi.
"Ta impreza będzie inna niż te, które dotąd się tu odbywały. Będą to bowiem przede wszystkim inscenizacje z życia Słowian z zakresu ich wierzeń, zwyczajów i obyczajów od narodzin do śmierci. Będzie to więc m.in. obrzęd postrzyżyn, zaślubin oraz walki o zdobycie grodu i w końcu uroczysty pogrzeb księcia i chrzest jego młodego następcy. Będzie można dotknąć rzeczywistości sprzed wieków" - opowiadał Jan Gancarski, dyrektor Muzeum Podkarpackiego w Krośnie, którego oddziałem jest Skansen Archeologiczny Karpacka Troja. Gancarski był też pomysłodawcą budowy Skansenu.
Zaplanowano także m.in. pokazy filmów o początkach państwa polskiego oraz możliwość zwiedzenia XV-wiecznej drewnianej, odrestaurowanej świątyni w Trzcinicy. "Jasło i okolice słyną także z winnic, które będzie można odwiedzać" - dodał Gancarski.
Ogólnopolska koordynatorka EDD Ewelina Warnel zaznaczyła, że wydarzenia zaplanowane w całym kraju w ramach imprezy są bardzo różnorodne. "To zarówno typowe zwiedzanie zabytków, jak i wystawy, prelekcje, gry plenerowe, spacery czy pokazy dawnego rzemiosła. Wydarzenia odbywają się i w dużych miastach i w małych miejscowościach, ponieważ Europejskie Dni Dziedzictwa to jest ten czas, kiedy także mniejsze ośrodki mogą się promować, pokazywać swoje zabytki i zachęcać do aktywnego zwiedzania" - relacjonowała.
"Tegorocznym hasłem jest +Duch i materia+. Dlatego chcemy pokazywać wydarzenia i obiekty, które są dziełami wielkich artystów, wizjonerów, z których dorobku korzystamy, ale nie mamy świadomości jaka jest ich historia czy pierwotne przeznaczenie. I to jest ten czas kiedy możemy to odkrywać i poznawać. Przewidziano więc zwiedzanie świątyń, kościołów, cmentarzy czy muzeów poświęconych aspektom sakralnym np. Muzeum Ikon w Supraślu. Kościół może też być pokazany w zupełnie inny sposób np. poprzez zwiedzanie go nocą z przewodnikiem" - mówiła Warnel.
Zwiedzający będą także mogli zobaczyć miejsca na co dzień niedostępne np. zaplecze teatru czy studia telewizyjnego, także znajdujące się w zabytkowych miejscach. "Europejskie Dni Dziedzictwa nie tylko w Polsce, ale i w Europie przyciągają dużo ludzi i dają wiele możliwości do zwiedzania, dlatego organizatorzy starają się by to było jak najbardziej atrakcyjnie i udostępniają swoje perełki" - podsumowała koordynatorka.
W ramach imprezy w całym kraju zaplanowano prawie 1,5 tys. wydarzeń w blisko 500 miejscowościach ze wszystkich województw, które będą miały miejsce w czasie dwóch weekendów - 10-11 i 17-18 września. Jak podają organizatorzy w ubiegłorocznej edycji imprezy uczestniczyło ponad 320 tys. osób.
Europejskie Dni Dziedzictwa to wspólna inicjatywa Rady Europy i Unii Europejskiej, której celem jest promocja zabytków. W projekcie uczestniczą wszystkie państwa członkowskie rady Europy. Polska włączyła się do akcji w 1993 r.
Idea Europejskich Dni Dziedzictwa narodziła się 3 października 1985 r. w Grenadzie w Hiszpanii podczas II Konferencji Rady Europy. Francuski minister kultury zaproponował wtedy rozszerzenie na cała Europę zainicjowanych we Francji Dni Otwartych Zabytków. Wtedy po raz pierwszy bezpłatnie udostępniono zwiedzającym obiekty, do których dostęp dotychczas był ograniczony. Ponieważ inicjatywa cieszyła się dużym zainteresowaniem zainspirowało to w 1991 r. Radę Europy do ustanowienia Europejskich Dni Dziedzictwa.
Patronem medialnym Europejskich Dni Dziedzictwa jest Polska Agencja Prasowa. (PAP)
akn/ agz/
