Warsztaty z robienia pinów, odkrywanie tajników pracy słynnych malarzy, nauka odczytywania symboliki i kodów kulturowych na obrazach, poznawanie realiów pracy w stoczni oraz życia codziennego w PRL-u to tylko niektóre z zajęć edukacyjnych przygotowanych dla uczniów przez instytucje kultury w całej Polsce.
Muzeum Narodowe w Warszawie 14 września zaprasza na Muzealne Święto Dzieci, czyli Dziecięcą SwOBOTĘ w ramach inauguracji oferty edukacyjnej dla dzieci na sezon 2024/2025. W tym samym dniu zostanie ponownie otwarta Przestrzeń Edukacyjna. Organizatorzy oferują wiele atrakcji - specjalny repertuar filmów krótkometrażowych we współpracy z Festiwalem Młode Horyzonty, projektowanie własnej zabawki, malowanie kredą, tworzenie pinów z ulubionym muzealnym zwierzakiem, zabawy kolorystyczne inspirowane dziełami Józefa Chełmońskiego czy Józefa Mehoffera oraz wiele innych animacji w Holu Głównym i we wszystkich Galeriach Stałych MNW.
"Będzie to też czas, by zadać nam pytania, podzielić się swoimi pomysłami oraz zapoznanie z nowymi materiałami edukacyjnymi. Chętnie opowiemy Wam o naszych planach na jesień - rozpoczynających się programach rodzinnych, a także ofercie lekcji i specjalnej promocji dla szkół. Dostępne będą druki edukacyjne, kolorowanki, piny i naklejki" - czytamy na stronie muzeum.
W Muzeum Historii Polski szkoły mogą skorzystać z oferty stałej oraz czasowej. Stałe tematy lekcji oprócz zagadnień historycznych, takich jak monarchia i rządy królów, demokracja szlachecka, poznawanie zasad budowy dawnych miast, czy polskie wynalazki, poruszają także kwestię tworzenia muzeum.
W warszawskim Muzeum Łazienki Królewskie można wybrać jedną z trzech zakresów tematycznych lekcji muzealnych - Przyroda, Lekcje terenowe z mapą oraz Kultura, sztuka, historia. Na przyrodniczych lekcjach muzealnych uczniowie mogą poznać świat fauny i flory parku. Spacery terenowe z mapą szlakiem wodnej architektury, zegarów słonecznych oraz tropem łazienkowskiej fauny pozwalają zgłębiać zabytkowe ogrody Łazienek Królewskich. Podczas lekcji z zakresu kultury, sztuki i historii uczestnicy uczą się o zwyczajach XVIII wieku, poznają postać króla Stanisława Augusta, a także zagłębiają się w świecie bajek i morałów Ignacego Krasickiego. Muzeum oferuje również przestrzeń edukacyjną w Centrum Edukacji Ekologicznej. W specjalnej strefie w Nowej Palmiarni można oddać się zgłębianiu wiedzy z pogranicza przyrody, historii i sztuki oraz odpocząć w strefie relaksu.
Oferta edykacyjna Zachęty - Narodowej Galerii Sztuki składa się zarówno z warsztatów odnoszących się do trwających wystaw, jak i związanych ze sztuką. Podczas warsztatów towarzyszących obecnej wystawie "Łzy szczęścia" uczniowie poznają tajniki tkaniny artystycznej, zagłębią się w świat surrealizmu czy wspólnie stworzą performans nadający rangę sztuki codziennym czynnościom. W ramach programu edukacyjnego niezależnego od obecnych wystaw, odbywają się warsztaty, na których dzieci ze szkół podstawowych mogą stworzyć własne piny, poznają tajniki fotografii czy dowiedzą się o sztuce zmieniającej świat. Grupy licealne mogą wybierać spośród warsztatów robienia linorytów, tworzenia zinów oraz projektowania własnej wystawy.
W otwartym w zeszłym roku Muzeum Historii Polski w stolicy szkoły mogą skorzystać z oferty stałej oraz czasowej. Stałe tematy lekcji oprócz zagadnień historycznych, takich jak monarchia i rządy królów, demokracja szlachecka, poznawanie zasad budowy dawnych miast, czy polskie wynalazki, poruszają także kwestię tworzenia muzeum. Oferta czasowa składa się z warsztatów towarzyszących wystawie "Potęga opowieści" (można ją zobaczyć do 15 września) dotyczących samej dziedziny jaką jest historia oraz tego jak można ją opowiadać, a także zgłębiania tajników pracy malarza i pisarza.
Warszawski Dom Spotkań z Historią oprócz warsztatów związanych z treścią obecnej wystawy "Zbyszko Siemaszko. Fotograf Warszawy" oferuje szkołom warsztaty wokół historii mówionej. Chcąc zaznajomić młode pokolenie z metodą poznawania przeszłości, polegającą na zbieraniu relacji od jej świadków, instytucja zachęca do zdobywania wiedzy o swoim najbliższym środowisku, od babć i dziadków. DSH proponuje także zajęcia o fotografii, na których uczniowie mogą się dowiedzieć jak wyglądało robienie zdjęć dawniej, jak czytac´ historie? ze zdje?c´ z albumu rodzinnego oraz podejmą wyzwania historyczno-detektywistyczne.
MOCAK. Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie "poprzez swoją działalność stara się upowszechnić ideę społeczeństwa otwartego na sztukę, w którym każdy, bez względu na wiek czy status społeczny, może wziąć udział w rozmowie na jej temat" - napisano na stronie muzeum. W myśl tej idei został zaprojektowany program edukacyjny instytucji. Lekcje muzealne poruszają treści związane z wystawą czasową, jak i Kolekcją MOCAK-u. Podczas warsztatów związanych z wystawą "Jedzenie w sztuce" uczniowie stworzą własne dania – dzieła sztuki. Na zajęciach wiążących się z kolekcją muzeum, uczniowie mają za zadanie pracować z konkretnymi obiektami, dowiadując się na czym polega specyfika działalności muzeum, poznając różne sposoby portretowania, wykonując własne prace używając wachlarza technik artystycznych, zapoznając się z historią piśmiennictwa w kontekście sztuki oraz zasadami opisywania i analizy formalnej dzieł sztuki (w szczególności sztuki współczesnej) czy znajdując odpowiedzi na pytania wokół niej.
Oferta edukacyjna Muzeum Narodowego w Krakowie składa się z zajęć oraz lekcji muzealnych, warsztatów, oprowadzań, a także gier. Muzeum posiada szeroki wachlarz wyboru tematyki lekcji muzealnych. Podczas zajęć edukator przybliża uczniom sylwetki słynnych artystów, takich jak Leonardo da Vinci, Józef Mehoffer, Jan Matejko, Stanisław Wyspiański, Wit Stwosz czy Karol Szymanowski. Dzieci uczą się również o historii i losach pieniądza, poznają baśnie i legendy krakowskie, odgadują pory roku przedstawiane na obrazach, projektują własny witraż, dowiadują się czym jest design i na co zwraca się uwagę przy projektowaniu oraz stworzą dzieła inspirowane emocjami. Ponadto w ofercie znajdują się także lekcje dotyczące kolorów i kształtów w sztuce, zegarów i historii mierzenia czasu, jedzenia i świątecznych zwyczajów kulinarnych oraz tajników gliny i historii powstawania porcelany. Starsi uczestnicy zajęć muzealnych mogą poznać historię kultury sarmackiej oraz turniejów rycerskich, przyjrzeć się wydarzeniom historycznym przedstawianym na obrazach i zastanowić się czy historia dotyczy wyłącznie polityki, wojen i królów, a także prześledzić zmiany zachodzące w modzie i zaznajomić się z historią ubioru. Dla najstarszych uczniów przygotowano lekcje dotyczące odczytywania symboliki i kodów kulturowych na obrazach, broni dawnej, analizy stylistycznej dzieł sztuki, twórczości najsłynniejszych malarzy okresu Młodej Polski, odpowiedzialnego projektowania w kontekście designu i architektury oraz artystów przebywających w Zakopanem w 20-leciu międzywojennym.
W Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku podczas warsztatów i lekcji muzealnych, uczniowie zostaną zapoznani z historią ruchu Solidarności, jego kluczowymi postaciami - takimi jak Lech Wałęsa i Anna Walentynowicz, dowiedzą się o realiach pracy w stoczni oraz ówczesnego życia codziennego, ale także jak ważna jest współpraca, działanie zespołowe i demokratyczne.
Muzeumm oferuje także gry muzealne, których forma "pozwala spojrzeć na wystawę w muzeum w inny sposób, ćwiczyć aktywne, wnikliwe patrzenie, rozwijać kompetencje społeczne. Pokazuje, że kontakt ze sztuką może sprawiać frajdę i być również rozrywką. Gra muzealna polega na rozwiązywaniu zadań w przestrzeni galerii pod okiem edukatorki lub edukatora, który czuwa nad koordynacją działań" - napisano na stronie instytucji.
W Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku podczas warsztatów i lekcji muzealnych, uczniowie zostaną zapoznani z historią ruchu Solidarności, jego kluczowymi postaciami - takimi jak Lech Wałęsa i Anna Walentynowicz, dowiedzą się o realiach pracy w stoczni oraz ówczesnego życia codziennego, ale także jak ważna jest współpraca, działanie zespołowe i demokratyczne. Dla zrozumienia wydarzeń z przeszłości, pod okiem edukatorów, uczestnicy zrekonstruują historię strajku w sierpniu 1980 roku. Młodzież będzie się mogła dowiedzieć m.in. jak działa język polityki, w jaki sposób w czasach PRL władza manipulowała opinią publiczną na przykładzie historii Grudnia '70 oraz skąd wzięły się stereotypy. Na warsztatach poruszany jest także temat wolności słowa w odniesieniu do prawa oraz dzisiejszego życia w dobie internetu. Instytucja organizuje również spacery po terenach stoczniowych w formie gry edukacyjnej.
Instytucje kultury we Wrocławiu także oferują bogatą ofertę edukacyjną. W Muzeum Architektury podczas zajęć edukacyjnych uczniowie mogą zgłębić wiedzę na temat życia codziennego w średniowiecznym klasztorze oraz różnych stylów architektonicznych, poznać jaką rolę w architekturze pełnią zmysły, dowiedzieć się czym jest przestrzeń, jak ją tworzyć i modyfikować, spróbować zaprojektować miasto na innej planecie, a także zmierzyć się z poszukiwaniem alternatywny dla Ziemi, tworząc architekturę, pomocną w walce ze zmianami klimatu. Starsi uczestnicy warsztatów mogą zgłębić powiązania wyglądu budynku z jego funkcją, zmierzyć się z projektowaniem wnętrz czy udać się na spacer badawczy po wybranym miejscu śródmieścia Wrocławia.
Muzeum prowadzi Laboratorium Architektury, który włącza edukację architektoniczną do programu nauczania. "Uwrażliwia on dzieci, także z niepełnosprawnościami, na przestrzeń, w której żyją, oraz pokazuje, że architektura to nie tylko wznoszenie konstrukcji, ale i oprawa naszego życia codziennego, mająca bezpośredni wpływ na to, jak się czujemy" - poinformowano na stronie instytucji.
Muzeum Narodowe we Wrocławiu posiada w swojej ofercie warsztaty realizowane wokół tematów lekcji muzealnych, takich jak m.in.: Obraz, rzeźba, płaskorzeźba – muzealne ABC, Jak wyrazić uczucia w dziele sztuki?, Królowie i książęta na starych obrazach, Jak się dawniej ubierano?. Ponadto także podchody, lekcje z kartami pracy i materiałami dotykowymi oraz warsztaty oparte o wybraną tematykę - m.in. pory roku w malarstwie, zwierzęta w sztuce czy Skarb Średzki.
W poznańskiej Galerii Malarstwa i Rzeźby Muzeum Narodowego na uczniów czeka blisko 40 tematów lekcji muzealnych lub oprowadzań w formie spacerów po galerii. Podczas nich, uczestnicy mogą poznać stałą kolekcję galerii oraz wystawy czasowe. Jak napisano na stronie instytucji, "spotkania dla dzieci i młodzieży wzbogacone są o szczególny wymiar edukacyjny i empiryczny". Podczas lekcji muzealnych szkoły mogą wybierać spośród tematów dotyczących m.in. pejzaży, fałszowania dzieł sztuki, Biblii i mitologii, okresów w sztuce (od klasycyzmu do 20-lecia międzywojennego) oraz historii Polski. Zajęciom dla młodszych uczniów towarzyszy warsztat plastyczny, a dla starszych karty z zadaniami.
Dla zainteresowanych lokalnym dziedzictwem (choć nie tylko), ofertę posiada Muzeum Śląskie w Katowicach. Tematy lekcji muzealnych dotyczą zarówno historii i sztuki w klasycznym muzealnym ujęciu, ale także historii i dziedzictwa Śląska. Uczniowie dzięki zajęciom edukacyjnym w Muzeum Śląskim mogą m.in. przenieść się w świat śląskich baśni, dowiedzieć się więcej o słynnych polskich malarzach, których nazwiska czytają w podręcznikach, zapoznać się z przestrzeniami istotnymi dla kultury Górnego Śląska, zagłębić się w sztukę gotycką oraz poddać analizie i interpretacji dzieła sztuki współczesnej.
W Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu działania warsztatowe dla dzieci inspirowane są wybranymi pracami prezentowanymi na wystawach w CSW oraz tematami zajęć w ofercie stałej. Należą do nich kolory podstawowe i pochodne, faktura i kolaże, techniki graficzne, picturebooki, rzeźby i instalacje oraz grafika użytkowa. Instytucja oferuje również spotkania warsztatowe opracowane w oparciu o walory artystyczne i aktualne treści książek wydawnictwa TAKO, takich jak np. "Najlepsza zupa na świecie".
Swoją ofertę edukacyjną dla uczniów ma także Muzeum Sztuki w Łodzi. Zajęcia skupiają się na zagadnieniach związanych ze sztuką oraz jej środkami wyrazu. W czasie warsztatów dzieci oraz młodzież mogą wykonać własne maski, kolaże, rzeźby, pejzaże, autoportrety z wykorzystaniem pasmanterii, stworzyć książkę artystyczną, która stanie się inkubatorem eksperymentów plastycznych oraz postać lalki, zapoznać się z pojęciem abstrakcji, napisać opowiadanie, a także odkryć technikę frotażu.
Dokładne informacje o ofertach edukacyjnych wszystkich instytucji kultury znajdują się na ich stronach internetowych. (PAP)
Autorka: Zuzanna Piwek
zzp/ dki/