Z okazji przypadającej w tym roku 80. rocznicy wybuchu II wojny, w Jarosławiu powstaje film dokumentalny opowiadający o życiu codziennym w czasie okupacji niemieckiej, o pierwszych dniach wojny w tym mieście, widzianych oczami ówczesnych dzieci. Premiera planowana jest na 11 września br.
Scenariusz filmu powstał na podstawie opowieści świadków tamtych czasów. Pomysłodawcą dokumentu jest Stowarzyszenie "Ocalić przeszłość dla przyszłości" w Jarosławiu. Będzie to już trzecia produkcja filmowa tego jarosławskiego stowarzyszenia dotycząca okupacji.
Konferencja IPN nt. wojny widzianej oczami dzieci
Jak poinformowała PAP szefowa stowarzyszenia Iwona Zelwach, film pokaże pierwsze dni września 1939 roku w Jarosławiu oraz życie codzienne w okresie okupacji jarosławskich dzieci, których beztroskie dzieciństwo zakończyło się wraz z wybuchem II wojny światowej.
„Film będzie oparty na relacjach świadków - dzieciach wojny, które opowiedzą o swoim utraconym dzieciństwie, przerwanych marzeniach, o strachu, głodzie, rozłące i morzu wylanych łez. Jednym ze świadków wydarzeń jest Zdzisław Stankiewicz, który jako 11-letni chłopiec był świadkiem rozstrzelania ojca oraz najbliższych sąsiadów, a on sam cudem uniknął śmierci” – opowiedziała PAP Zelwach.
Głównymi postaciami filmu będą świadkowie tamtych dni, a niektóre z postaci zagrają uczniowie, absolwenci oraz nauczyciele Zespołu Szkół Budowlanych i ogólnokształcących w Jarosławiu, a także członkowie stowarzyszenia.
Bedzie to już trzeci film przedstawiający historię Jarosławia w czasie II wojny światowej. W 2017 roku powstał fabularyzowany dokument przedstawiający aresztowania i wywózkę do obozu koncentracyjnego w Auschwitz w maju 1940 roku uczniów jarosławskiej "Budowlanki". Byli oni pierwszymi polskimi więźniami obozu.
„Film będzie oparty na relacjach świadków - dzieciach wojny, które opowiedzą o swoim utraconym dzieciństwie, przerwanych marzeniach, o strachu, głodzie, rozłące i morzu wylanych łez. Jednym ze świadków wydarzeń jest Zdzisław Stankiewicz, który jako 11-letni chłopiec był świadkiem rozstrzelania ojca oraz najbliższych sąsiadów, a on sam cudem uniknął śmierci” – mówiła PAP Iwona Zelwach.
Film nakręcili pasjonaci historii, którzy później zawiązali Stowarzyszenie "Ocalić przeszłość dla przyszłości". Jego szefowa Iwona Zelwach, nauczycielka historii w jarosławskiej "Budowlance" mówiła wówczas, że celem stowarzyszenia jest przekazanie kolejnym pokoleniom wiedzy o czasach II wojny światowej i męczeństwie Polaków na terenie powiatu jarosławskiego.
"Ocalenie tej wiedzy od zapomnienia wydaje się być powinnością naszych czasów" - podkreśliła wówczas Zelwach.
Święto Dzieci Wojny - uczczono pamięć najmłodszych ofiar II wojny światowej
Kolejnym obrazem był także fabularyzowany dokument z 2018 r. „Kidałowice. Zapomniana historia" o kilkorgu młodych członkach AK rozstrzelanych latem w 1944 r. w kidałowickim lesie niedaleko Jarosławia.
Trzeci film będzie ukazany z perspektywy ówczesnych dzieci. „Tym razem stowarzyszenie pokaże historię widzianą oczyma dzieci, dzisiaj już bardzo sędziwych osób, które dzielą się swoimi wspomnieniami, aby pamięć o tych tragicznych wydarzeniach przetrwała ku przestrodze ludzkości” – zauważył Konrad Sawiński z jarosławskiego starostwa powiatowego.
Realizatorem filmu jest TVP 3 Rzeszów przy udziale starosty jarosławskiego Tadeusza Chrzana, który współfinansuje produkcję.
Ponadto Stowarzyszenie „Ocalić przeszłość dla przyszłości”, w związku z przypadającą 80. rocznicą wybuchu II wojny światowej planuje odsłonić tablicę pamiątkową na byłym budynku administracyjno-mieszkalnym dawnej Rzeźni Miejskiej w Jarosławiu przy ul. Nad Sanem 47.
„Tablica będzie poświęcona pamięci mieszkańców Jarosławia, pierwszych ofiar II wojny światowej, ukrywających się w piwnicach tego budynku, rozstrzelanych 11 września 1939 r. po zajęciu Jarosławia przez okupanta niemieckiego” – przekazała PAP Zelwach.
Dodała, że na tablicy zostaną wymienione nazwiska rozstrzelanych 6 osób.(PAP)
autor: Agnieszka Pipała
api/ agz/
