Jan Rybkowski (L) i Władysław Hańcza (P) na planie filmu "Chłopi". Fot. PAP/W. Rozmysłowicz
2012 - rokiem Jana Rybkowskiego, reżysera i scenarzysty urodzonego w Ostrowcu Świętokrzyskim - ogłosili podczas wtorkowej sesji radni miasta. W 2012 r. przypada 100 rocznica urodzin i 25. rocznica śmierci twórcy takich seriali jak "Chłopi" i "Kariera Niekodema Dyzmy". Radni poparli uchwałę w tej sprawie jednogłośnie.
Obchody rocznicy urodzin reżysera będą okazją do popularyzacji jego twórczości. Przypomniano także, iż Rybkowski uczył się w szkole powszechnej w podostrowieckich Częstocicach (dziś to dzielnica miasta), a przez rok uczęszczał do miejscowego liceum im. Joachima Chreptowicza.
W programie obchodów Roku Jana Rybkowskiego zaplanowano przegląd filmów reżysera i wystawę poświęconą jego działalności, sesję biograficzną oraz konkurs wiedzy o filmie dla gimnazjalistów i uczniów szkół średnich. W organizację imprez włączą się: Miejskie Centrum Kultury, Muzeum Historyczno-Archeologiczne, Centrum Kształcenia Ustawicznego, oddział PTTK. Poczta Polska planuje wydać kartę z wizerunkiem reżysera, ozdobioną okolicznościowym stemplem.
Jan Rybkowski urodził się 4 kwietnia 1912 r. w osadzie Bolesławów,
którą w 1916 r. włączono do Ostrowca. Ukończył szkołę powszechną w Częstocicach. Przez rok uczęszczał do ostrowieckiego liceum.
W latach 1926-1931 r. uczył się w Szkole Sztuk Zdobniczych w Poznaniu. W 1939 r. ukończył scenografię w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie, a w 1949 r. Wydział Reżyserski tejże uczelni, przekształconej w Państwową Wyższą Szkołę Teatralną.
Pracę rozpoczynał w teatrach w Częstochowie, Warszawie i w Łodzi, gdzie zajmował się scenografią; także w kinematografii był początkowo scenografem i projektantem kostiumów.
Zwany w środowisku filmowym „Rybą”, pomimo roztargnienia, kłopotów
z dysleksją i dysgrafią, Rybkowski odznaczał się pracowitością i profesjonalizmem w pracy.
Spuścizna filmowa Rybkowskiego obejmuje kilkadziesiąt filmów, które trafiły na duży ekran oraz seriale telewizyjne. Był reżyserem lub autorem scenariuszy. Wśród nich są filmy: kostiumowe, psychologiczne, fabularne, komediowe i dramaty wojenne.
Do najbardziej znanych filmów Rybkowskiego należą: „Pierwsze dni” (1951 r., zrealizowany w Ostrowcu Świętokrzyskim), „Sprawa do załatwienia” (1953 r.), „Nikodem Dyzma” (1956 r.), „Kapelusz pana Anatola” (1957 r.), „Pan Anatol szuka miliona” (1958 r.), „Dziś w nocy umrze miasto” (1961 r.), „Granica” (1977 r.), „Marynia” (1983 r.). Najbardziej znane seriale: „Chłopi” (1972 r.), „Rodzina Połanieckich” (1978 r.), „Kariera Nikodema Dyzmy” (1980 r.)
Rybkowski pracował także jako pedagog – od 1972 r. w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Przez kilka lat był dziekanem Wydziału Reżyserskiego tej uczelni.
Twórca w 1977 r. otrzymał nagrodę I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za całokształt działalności reżyserskiej i pedagogicznej.
Jan Rybkowski zmarł 29 grudnia 1987 r. w Konstancinie. (PAP)
ban/ abe/
