W ostatnim czasie barwny mit Leopolda Tyrmanda – buntownika w wyzywających skarpetach – zaczyna zanikać na rzecz pomnikowej postaci niezłomnego antykomunisty. „Zaczynamy postrzegać Tyrmanda jednowymiarowo” – mówi PAP Mariusz Urbanek, autor wznowionej niedawno biografii artysty.
W 22 tomach „Jeżycjady” Małgorzata Musierowicz nie tylko opisała losy rodu Borejków, ale też stworzyła panoramę dziejów Polski przełomu XX i XXI wieku. Właśnie wydana książka „Na Jowisza! Uzupełniam Jeżycjadę” to encyklopedia serii, pokazująca, jak wiele autorka czerpała z własnych doświadczeń.
Pełny raport NSDAP z 1943 r. – zawierający szczegółową dokumentację powstałą po ekshumacjach ofiar NKWD w Lesie Katyńskim – ukazał się po raz pierwszy w Polsce. IPN ocenia, że materiał ten słusznie traktuje się z nieufnością, jednak dotyczy on szerokich badań na miejscu zbrodni.
Zuzanna Ginczanka uznawana była za jedną z najbardziej utalentowanych poetek dwudziestolecie międzywojennego. Była niezwykle piękną kobietą o oryginalnej, nieco egzotycznej, urodzie. Jej owiana legendą postać przesłoniła jednak w pewnej mierze obraz jej twórczości.
W związku z setną rocznicą Bitwy Warszawskiej, ukazało się nowe opracowanie poświęcone duchowym aspektom polskiego zwycięstwa w sierpniu 1920 roku. Autorzy zwracają uwagę, że było ono jednym z owoców ślubów króla Jana Kazimierza, w których obrał Maryję na Królową Polski
„Rok1944. Armie hitlerowskie znajdują się w odwrocie, a wielu wysokich urzędników ginącego państwa myśli już o stworzeniu Czwartej Rzeszy. Bazą materialną przyszłego nazistowskiego państwa mają stać się zasoby złota, obcych walut i kosztowności zrabowanych w podbitych krajach […] Późną jesienią 1944 r. władze wrocławskiej policji i SS wywożą owe depozyty bankowe w niewiadomym kierunku. Jedyną bezpieczną drogą, którą transport mógł wyjechać z Wrocławia, była droga do Jeleniej Góry” – czytał mocnym, przekonującym głosem lektor filmu dokumentalnego z 1972 r., nakręconego po to, by odnaleziono ludzi posiadających jakiekolwiek informacje o ukrytym złocie.
„Ideologia komunistyczna i ustrój będący jej odwzorowaniem nie przestają być przedmiotem rozważań historycznych. Z różnych perspektyw można oglądać te zjawiska. Potrzebne są studia wokół dziejów myśli sowietologicznej, ale nie tylko. Za wprost niezbędne uznać trzeba opracowania zapatrywań rozmaitych kierunków i przedstawicieli myśli politycznej wobec idei komunistycznej jako projekcji teoretycznej, jak i wobec systemu sowieckiego jako prawzoru rządów totalitarnych” – czytamy we wstępie do publikacji.
W serii powstałej dla uczczenia setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. ukazał się kolejny tom poświęcony dziejom międzywojnia. Tym razem były olimpijczyk, lekkoatleta Piotr Kędzia omawia dzieje często zapomnianych dziś łódzkich stowarzyszeń sportowych.