Vera Verdiani, która na język włoski przełożyła dzieła m.in. Gombrowicza, Lema i Kołakowskiego, a także wyjątkowo aktywny tłumacz literatury polskiej na język hiszpański Abel Murcia zostali laureatami 20. edycji Nagrody Transatlantyk. To wyróżnienie przyznawane przez Instytut Książki wybitnym ambasadorom i ambasadorkom literatury polskiej za granicą.
Z okazji jubileuszowej, dwudziestej edycji w tym roku wręczono nie jedną, a aż dwie nagrody. Odebrali je w piątek podczas uroczystej gali w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie tłumacze Vera Verdiani (Włochy) i Abel Murcia (Hiszpania).
Vera Verdiani została doceniona za przekłady polskiej prozy, dramatu, eseistyki i reportażu. W laudacji dla laureatki tłumaczka i redaktorka Anna Wasilewska podkreśliła, że dorobek przekładowy Verdiani współtworzy dostępną włoskiemu czytelnikowi mapę polskiego piśmiennictwa. Znalazło się w nim ponad siedemdziesiąt książek trzydziestu autorów, wśród nich utwory m.in. Witolda Gombrowicza, Ryszarda Kapuścińskiego, Stanisława Lema, Leszka Kołakowskiego, Sławomira Mrożka, Brunona Schulza, a także Pawła Huelle, Magdaleny Tulli i Olgi Tokarczuk.
"Vera Verdiani użyczyła im głosu, zachowując odrębność dykcji każdego z nich. Sam dobór utworów, na ogół trudnych i wyrafinowanych, ustawia poprzeczkę wysoko, domagając się czegoś więcej niż samej biegłości warsztatowej" - zwróciła uwagę Anna Wasilewska.
Verdiani na swoim koncie ma m.in. tłumaczenia "Mini wykładów o maksi sprawach" Leszka Kołakowskiego, eseju "Ponowoczesność jako źródło cierpień" Zygmunta Baumana, pracy "Shakespeare współczesny" Jana Kotta, dramatów "Policja" i "Męczeństwo Piotra Oheya" Sławomira Mrożka, a także powieści "Popiół i diament" Jerzego Andrzejewskiego.
Abel Murcia na swoim koncie ma hiszpańskie przekłady twórczości Wisławy Szymborskiej, Tadeusza Różewicza, Ryszarda Kapuścińskiego, Ewy Lipskiej, Olgi Tokarczuk, Stanisława Lema, Witolda Szabłowskiego i Ryszarda Krynickiego. Tłumaczenia Lema wydawane były w Hiszpanii, Szymborskiej w Hiszpani, Meksyku i Wenezueli, Tadeusza Różewicza – w Wenezueli, a Olgi Tokarczuk – w Meksyku.
"Przegląd wybranych tylko nazwisk autorów, których nasz dzisiejszy laureat przekładał na język hiszpański może uświadomić, jak ważne są jego dokonania" - podkreślił w laudacji poeta i tłumacz Xavier Farré. Przypomniał on, że "związek Abla Murcii z Polską obejmuje ostatnich czterdzieści lat, podczas których budował mosty pomiędzy obiema kulturami". "Jest przede wszystkim wybitnym tłumaczem, ale nie można zapomnieć o przygotowanych przez niego słownikach, w tym kilku wartościowych słownikach tematycznych, które są bezcenną pomocą dla użytkowników obu języków" - wskazał.
Dużą część spośród tłumaczonych przez Murcię utworów stanowi poezja. Wydał antologię przekładów poezji polskiej autorów z roczników 1960-80 pt. "Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporánea", w której znalazły się m.in. wiersze Marcina Świetlickiego, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, Jacka Podsiadły, Miłosza Biedrzyckiego, Marzanny Bogumiły Kielar, Marcina Sendeckiego, Tomasza Różyckiego, Julii Fiedorczuk, Krzysztofa Siwczyka, Marty Podgórnik i Agnieszki Wolny-Hamkało.
Transatlantyk to przyznawana przez Instytut Książki nagroda dla wybitnych ambasadorów literatury polskiej za granicą. Jej laureatem może zostać tłumacz, wydawca, krytyk lub animator życia kulturalnego, który swoją pracą przysłużył się do zwiększenia obecności polskiej literatury w swoim kraju.
W tym roku Nagrodę Transatlantyk przyznano po raz dwudziesty, jednak po raz pierwszy zrobił to nowy Instytut Książki, czyli instytucja powstała w czerwcu tego roku z połączenia dwóch innych instytucji – Instytutu Książki i Instytutu Literatury. Również po raz pierwszy w historii wyróżniono aż dwójkę laureatów.
Do tej pory Nagrodą Transatlantyk uhonorowano tak wybitne osobistości jak Anders Bodegard (Szwecja), Albrecht Lempp (Niemcy), Ksenia Starosielska (Rosja), Biserka Rajčić (Serbia), Pietro Marchesani (Włochy), Vlasta Dvořáčková (Czechy), Yi Lijun (Chiny), Karol Lesman (Holandia), Bill Johnston (Stany Zjednoczone), Laurence Dyevre (Francja), Constantin Geambaşu (Rumunia), Lajos Pálfalvi (Węgry), Antonia Lloyd-Jones (Wielka Brytania), Hendrik Lindepuu (Estonia), Ewa Thompson (Polska), Tokimasa Sekiguchi (Japonia), Silvano De Fanti (Włochy) i Hatif Janabi (Irak).(PAP)
autorka: Julia Kalęba
juka/ dki/