Teatr Polski we Wrocławiu, reżyser Michał Zadara, aktorzy Barbara Wysocka i Bartosz Porczyk otrzymali nagrody w konkursie teatralnym „Klasyka żywa”. Uroczystość wręczenia nagród odbyła się w piątek w Łazienkach Królewskich w Warszawie.
„Klasyka żywa” to konkurs na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej, zainicjowany w związku z przypadającą w tym roku rocznicą 250-lecia powstania teatru publicznego w Polsce.
Jury konkursowe, pod przewodnictwem Jacka Sieradzkiego, główną nagrodę im. Wojciecha Bogusławskiego w wysokości 150 tys. zł., przyznało Teatrowi Polskiemu we Wrocławiu za wystawienie spektaklu „Dziady. Część I, II, IV i wiersz Upiór” oraz „Dziadów Część III” Adama Mickiewicza w reżyserii Michała Zadary.
Nagrodę odebrał dyrektor placówki Krzysztof Mieszkowski, który w swej przemowie zawarł jedynie słowa: „Artykuł siedemdziesiąty trzeci Konstytucji. Dziękuję”, nagrodzone owacją. Słowa Mieszkowskiego nawiązują do kwestii wolności wypowiedzi w pracy twórczej.
Listopadowa premiera sztuki „Śmierć i dziewczyna” w reżyserii Eweliny Marciniak we wrocławskim teatrze odbyła się mimo protestów Krucjaty Różańcowej, zarzucającej przedstawieniu epatowanie pornografią. Odwołania premiery domagał się także wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.
Konkurs „Klasyka żywa” został zorganizowany w ramach obchodów jubileuszu 250-lecia powstania teatru publicznego w Polsce. Największym efektem tego jubileuszu był fakt, że teatr mógł być bohaterem przez cały rok, we wszystkich swoich odmianach, przejawach i zjawiskach. Teatr był tematem dyskusji” – oceniła Dorota Buchwald, dyrektor Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.
Drugą nagrodę w konkursie, będącą jednocześnie Nagrodą Specjalną im. Stanisława Hebanowskiego – w wysokości 100 tys. zł. – za najciekawsze odkrycie repertuarowe, odebrał Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy za spektakl „Car Samozwaniec, czyli polskie na Moskwie gody” Adolfa Nowaczyńskiego w reżyserii Jacka Głomba.
Trzecią nagrodę jury przyznało Teatrowi im. Ludwika Solskiego w Tarnowie za mickiewiczowską „Grażynę”, wyreżyserowaną przez Radosława Rychcika. Nagroda wynosi 50 tys. zł. Nagrody specjalne – 20 tys. zł. – przyznano ponadto Teatrowi Miniatura w Gdańsku oraz Scenie Polskiej Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie/ Zamkowi Cieszyn.
Jak podkreślono podczas ceremonii wręczenia wyróżnień, nagrody zespołowe, przyznawane teatrom, traktowane są jako „granty” – stanowią zachętę dla twórców do tworzenia kolejnych produkcji teatralnych, w oparciu o klasykę polskiej literatury.
Jury przyznało także 29 indywidualnych nagród i wyróżnień. Nagrody główne, w wysokości 10 tys. zł., otrzymali: za pracę dramatyczną – Robert Urbański za opracowanie dramatyczne spektaklu „Car Samozwaniec czyli polskie na Moskwie gody”; w dziedzinie reżyserii wyróżniono Michała Zadarę, reżysera „Dziadów”. Odbierając nagrodę, reżyser przekonywał, że „rzeczą ważną dla polskiego teatru i polskiego społeczeństwa jest byśmy nauczyli się czytać”.
„Kiedy dwa lata temu jadłem obiad z byłym prezydentem, tłumaczyłem mu zapis konstytucji w sferze kultury, artykuł szósty. Zrobił wielkie oczy i stało się dla mnie jasne, że on tego nigdy nie czytał. Potem, jak odpowiadał na moje uwagi, mówił, że być może są jakieś błędy w konstytucji, że trzeba ją zmienić (…) Sprawdziłem, na co składał przysięgę – przysięgał, że będzie bronić zapisu w konstytucji. Przysięgał, nie wiedząc, na czym polega jego praca (…) To jest ten sam problem, który jest w teatrze – nie czytamy klasyki. Nie czytamy jej w szkołach – jest umowa między nauczycielami a uczniami, że jedni i drudzy powtórzą to, co jest napisane w bryku i nikt tego nie przeczyta (…) Nie bierzemy na poważnie tekstów pisanych, które kształtują naszą tożsamość” – przekonywał reżyser.
W kategorii „scenografia” nagrodę otrzymała Anna Met za pracę przy „Bramach raju” Jerzego Andrzejewskiego we wrocławskim Teatrze Współczesnym im. Edmunda Wiercińskiego a także za „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego, wystawione w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku. Za muzykę nagrodzono Jacka Wierzchowskiego za „Akropolis” Stanisława Wyspiańskiego w Teatrze Współczesnym w Szczecinie, za choreografię – Witolda Jurewicza za „Cara Samozwańca…”.
Nagrody główne w dziedzinie aktorstwa otrzymali: Barbara Wysocka za rolę Idalii w „Fantazym” Juliusza Słowackiego w Teatrze Powszechnym im. Zygmunta Huebnera w Warszawie oraz Bartosz Porczyk za rolę Gustawa-Konrada w „Dziadach” w Teatrze Polskim we Wrocławiu.
„Pamiętajmy – każdemu zapewnia się wolność w twórczości artystycznej. Każdemu zapewnia się wolność badań oraz ogłaszania ich wyników. Każdemu zapewnia się wolność nauczania i każdemu zapewnia się wolność korzystania z dóbr kultury. Pamiętajmy i walczmy o to” – apelowała ze sceny Wysocka.
Konkurs „Klasyka żywa” został zorganizowany w ramach obchodów jubileuszu 250-lecia powstania teatru publicznego w Polsce. Przez cały rok w kraju odbywały się imprezy, konkursy i wystawy związane z dziejami polskiego teatru. „Największym efektem tego jubileuszu był fakt, że teatr mógł być bohaterem przez cały rok, we wszystkich swoich odmianach, przejawach i zjawiskach. Teatr był tematem dyskusji” – oceniła Dorota Buchwald, dyrektor Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie.
Jak przypomniano podczas piątkowej uroczystości w Łazienkach Królewskich, do najważniejszych wydarzeń obchodów jubileuszu organizatorzy zalicza się m.in. Dzień Teatru Publicznego, w ramach którego widzowie mogli zobaczyć wybrany spektakl za cenę 250 groszy, ogólnokrajowa akcja „Dotknij teatru”, kampania zewnętrzna „Przeżyjemy w teatrze”, w ramach której na ulicach polskich miast oraz w mediach elektronicznych pojawiły się satyryczne rysunki, komentujące rzeczywistość za pomocą „teatralnych pojęć” a także uruchomienie internetowej encyklopedii teatru polskiego.
Artystycznym finałem jubileuszu będzie prezentacja projektu Instytutu Teatralnego i Komuny Warszawa „Opera kolejowa”. (PAP)
pj/ ale/ pz/
