W ramach obchodów Czerwca’76 w poniedziałek wypłynęła z Płocka tratwa „Wolność”, która Wisłą dotrze do Warszawy na niedzielne uroczystości 40. rocznicy protestów robotniczych w Ursusie. Rejs rozpoczęła czteroosobowa załoga.
Z okazji Czerwca’76 planowano wcześniej spływ tratwy „Wolność” z Krakowa do Płocka, jednak niski poziom Wisły, zwłaszcza w dolnym odcinku rzeki, pokrzyżował te plany – w efekcie zmieniono termin i trasę.
Tratwa „Wolność” została zwodowana w Płocku w sierpniu 2015 r. z inicjatywy tamtejszego Parafialno-Uczniowskiego Klubu Sportowego „Viktoria”. Wtedy też, z okazji 35. rocznicy powstania „Solidarności”, odbył się jej pierwszy spływ Wisłą - do Gdańska. Tratwa zbudowana jest z 16 blaszanych beczek o pojemności 200 litrów każda, a jej drewniany pokład, wzmocniony metalowymi elementami, ma ok. 28 mkw. Jednostka, ważąca ok. 2 ton, posiada żagiel, cztery długie wiosła i silnik spalinowy.
„Płyniemy do Warszawy na uroczystości rocznicowe Czerwca’76. Rejs upamiętnia protesty robotnicze, do których doszło wtedy, poza Radomiem, także w Płocku i Ursusie. Chcemy naszym rejsem podziękować uczestnikom tamtych protestów, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę wolności” – powiedział PAP Leszek Brzeski, pomysłodawca spływów, prezes klubu „Viktoria”.
Rejs rozpoczęły w poniedziałek cztery osoby: dwóch nauczycieli i dwóch uczniów. „Załoga będzie się wymieniać co najmniej dwukrotnie. Wśród uczestników rejsu będzie młodzież Harcerskiego Zespołu Pieśni i Tańca +Dzieci Płock+ wraz z opiekunem” – zaznaczył Brzeski.
Dodał, iż pierwszy odcinek rejsu, w zależności od warunków pogodowych, zaplanowano do miejscowości Kępa Polska, ewentualnie do położonego dalej, w górę rzeki, Wyszogrodu.
„Płyniemy pod prąd Wisły, więc na silniku. Niestety pada deszcz. Wszystko zależy od pogody i warunków na rzece. Do Warszawy planujemy dotrzeć najwcześniej w piątek. W niedzielę chcemy wziąć udział w obchodach rocznicowych Czerwca’76 i protestów robotników z Ursusa. Po uroczystościach popłyniemy rzeką z powrotem, już z jej nurtem, z Warszawy do Płocka” – powiedział Brzeski.
W ramach obchodów upamiętniających wydarzenia w Ursusie sprzed 40. lat, odbywających się pod hasłem „Tu zaczęła się Wolność”, w niedzielę, 26 czerwca, na Placu Czerwca’76 odprawiona zostanie msza święta polowa, której przewodniczył będzie arcybiskup metropolita warszawski kardynał Kazimierz Nycz. Odbędzie się też widowisko teatralno-muzyczne „Protest Robotników Ursusa’76”. Głównym organizatorem uroczystości jest NSZZ „Solidarność”.
Przeciwko wprowadzanym przez władze PRL drastycznym podwyżkom cen żywności zastrajkowało 25 czerwca 1976 r. ok. 80 tys. osób z 97 zakładów w 24 województwach. W Radomiu, Ursusie i Płocku odbyły się pochody i manifestacje, które przerodziły się w starcia z Milicją Obywatelską i ZOMO – najbardziej dramatyczny przebieg miał protest radomski, gdzie na ulicach miasta demonstrowało ok. 25 tys. osób.
Protestujący w Radomiu, Ursusie i Płocku byli bici i zatrzymywani. Za udział w proteście osądzono łącznie 272 osoby, wobec których zapadły wyroki od kilku miesięcy do nawet 10 lat pozbawienia wolności. Ponadto do ówczesnych kolegiów ds. wykroczeń skierowano w sumie 353 wnioski o ukaranie zatrzymanych demonstrantów, które w większości zakończyły się orzeczeniami o karach aresztu na dwa do trzech miesięcy. Wielu protestujących było represjonowanych i zwalnianych z pracy.
Wydarzenia Czerwca'76 przyczyniły się do wzmożenia działalności opozycyjnej wobec władz PRL i powstania Komitetu Obrony Robotników, pierwszej w PRL, jawnej organizacji opozycyjnej. (PAP)
mb/ bos/