Stefan Szczepłek. Fot. PAP/J. Kamiński
Wystawa koszulek piłkarskich z kolekcji dziennikarza sportowego Stefana Szczepłka oraz transmisje meczów Mistrzostw Europy i spotkania z ekspertami składają się na cykl „Futbolove Historie”. Projekt zainaugurowano 10 czerwca w stołecznym Muzeum Etnograficznym.
Na przedsięwzięcie „Futbolove Historie”, zapowiadają organizatorzy, składają się spotkania z „ludźmi patrzącymi na futbol z różnych perspektyw”: psychologicznej, antropologicznej, komentatorskiej i kibicowskiej, a także program „Mecze w Muzeum” - transmisje ze spotkań reprezentacji Polski z Irlandią Płn. (12.06), Niemcami (16.06) i Ukrainą (21.06) podczas, odbywających się we Francji, piłkarskich mistrzostw Europy. Projekt zaplanowany jest jako „opowieść o fenomenie futbolowej pasji i kibicowaniu jako żywej kulturze”.
„Dzięki zabiegowi umiejętnego włączenia akcesoriów i zbiorów kibicowskich w wystawę prezentującą dotąd zagadnienia, związane z ludowym świętowaniem, pragniemy pokazać trwałość i powtarzalność rytuałów oraz ich aktualność, zwłaszcza dla młodego widza” – powiedziała Anahita Rezaei, rzeczniczka prasowa Państwowego Muzeum Etnograficznego. „Temat futbolu, piłkarzy-idoli masowej wyobraźni przyciągnie do muzeum jako instytucji kultury zupełnie nowe grono gości” – dodała.
Jedną z największych atrakcji przedsięwzięcia jest wystawa koszulek piłkarskich – zawodników polskich, a także zagranicznych – oraz innych eksponatów z prywatnej kolekcji Stefana Szczepłka, dziennikarza sportowego i pisarza.
„Zbieram całe życie, ponieważ to lubię. Dawniej zbierałem przedmioty, które były powszechnie dostępnie – do dziś mam bilety z meczów piłkarskich sprzed 50 lat. Potem, jako dziennikarz, zacząłem zbierać cenniejsze przedmioty. I jako dziennikarz i jako osoba, która była blisko piłkarzy” - powiedział PAP Szczepłek podczas piątkowej otwarcia wystawy w Muzeum Etnograficznym.
„Dzięki zabiegowi umiejętnego włączenia akcesoriów i zbiorów kibicowskich w wystawę prezentującą dotąd zagadnienia, związane z ludowym świętowaniem, pragniemy pokazać trwałość i powtarzalność rytuałów oraz ich aktualność, zwłaszcza dla młodego widza” – powiedziała Anahita Rezaei, rzeczniczka prasowa Państwowego Muzeum Etnograficznego. „Temat futbolu, piłkarzy-idoli masowej wyobraźni przyciągnie do muzeum jako instytucji kultury zupełnie nowe grono gości” – dodała.
„Piłkarze ze słynnej drużyny Kazimierza Górskiego byli moimi rówieśnikami, kolegami. Często dawali mi te koszulki czy proporczyki mówiąc – lepiej, żeby to było u ciebie, przynajmniej nie zginie" - mówił. Jak dodał, tak było choćby z koszulką Bońka z Juventusu.
"On zobaczył ją kiedyś na jakiejś innej wystawie i zdumiony spytał skąd ją mam. Odpowiedziałem, że dał mi ją 30 la temu. +I bardzo dobrze+ - odparł. +Ja o takie rzeczy nie dbałem+ - dodał. To prawdopodobnie ostatnia taka koszulka Juventusu na świecie” – podkreślił Szczepłek. Jak zaznaczył, udało mu się uchronić przed zaginięciem czy kradzieżą cenne pamiątki z najlepszego okresu polskiej piłki, jak koszulki czy proporce, którymi wymieniał się kapitan kadry i przyjaciel Szczepłka Kazimierz Deyna.
Na ekspozycję „Czas Świętowania” trafiły m.in. buty piłkarskie, proporczyki, szaliki z autografami, ale przede wszystkim koszulki piłkarskie, m.in. strój Juventusu Turyn z 1983 r., w którym grał Zbigniew Boniek z podpisem piłkarza, koszulka reprezentacji Argentyny, podpisana przez Diego Maradonę i Leo Messiego, koszulka reprezentacji Polski z 1974 roku z podpisami piłkarzy, którzy zdobyli brązowy medal na mistrzostwach świata, rozgrywanych wówczas w RFN m.in. Lesława Ćmikiewicza, Kazimierza Kmiecika, Jerzego Gorgonia, Grzegorza Lato czy Władysława Żmudy.
Na wystawie znalazła się też koszulka reprezentacji Niemiec z 1971 r. z autografem Franza Beckenbauera, koszulka Ajaxu Amsterdam z połowy lat 70., podpisana przez Johana Neeskensa – dwukrotnego wicemistrza świata, trzykrotnego zdobywcę Pucharu Europy w barwach holenderskiego klubu - czy koszulka Reprezentacji Europy, pochodząca z pożegnalnego meczu Stanleya Matthewsa, rozegranego w 1965 w Stoke. W tamtym meczu wystąpił w niej najprawdopodobniej Josef Masopust, reprezentant Czechosłowacji, wicemistrz świata, najlepszy piłkarz Europy w 1962 r.
Do ciekawszych eksponatów zaliczają się koszulki Realu Madryt, podpisane przez m.in. Raula, Gutiego i Ruuda van Nistelrooya, czy FC Barcelony z 2002 r. z meczu Legia Warszawa - FC Barcelona, podpisana przez m.in. Victora Valdeza, Carlesa Puyola, Xaviego, Javiera Saviolę, Patricka Kluiverta i Luisa Enrique.
„Myślę, że są tu rzeczy unikatowe. Są tu koszulki wielkich gwiazd piłkarskich, jest na co patrzeć i uruchomić wyobraźnię. Człowiekowi przypominają się wielkie mecze tych wielkich piłkarzy. Myślę, że szczególnie uhonorowany został Robert Lewandowski – zarówno jego gra w reprezentacji Polski, jak dokonania w Bayernie Monachium" - powiedział PAP komentator sportowy Dariusz Szpakowski.
Według niego dla piłkarskiego kibica będzie to mile spędzony czas. "Przy każdym eksponacie można przystanąć, pochylić się i przypomnieć sobie, odtworzyć w pamięci wielkie chwile z karier tych gwiazd, których koszulki i buty zgromadził Stefan” dodał Szpakowski.
Wyjątkowo prezentują się koszulki, przypominające o dawnym porządku politycznym Starego Kontynentu: koszulka ZSRR z napisem „CCCP” – „przez dekady koszulki wyglądały tak samo, a jakość materiału, z jakiej je wykonano, pozostawiała wiele do życzenia”, wytłumaczono na specjalnych tabliczkach, objaśniających widzom dany eksponat – czy koszulka reprezentacji NRD z 1979 r.
Poza sportowymi koszulkami na wystawie znalazły się także buty piłkarskie, od współczesnych po buty z przełomu lat 20. i 30. XX wieku, a także gabloty, poświęcone napastnikowi reprezentacji Polski Robertowi Lewandowskiemu oraz Kazimierzowi Deynie, byłemu kapitanowi narodowej kadry, uważanemu za najlepszego gracza w historii polskiej piłki.
Wystawę oglądać będzie można do 30 października. (PAP)
pj/ par/
