Wydaje się, że ważne jest, by zwykły Rosjanin wiedział, kto strzelał w Katyniu i nie dawał posłuchu jakimś publikacjom przypisującym tę zbrodnię Niemcom - powiedział PAP historyk Andrzej Kunert.
"W sumie chyba z punktu widzenia rodzin ofiar najważniejsza jest po pierwsze możliwość uklęknięcia przed grobem najbliższego. Po drugie ważne wydaje się, zwłaszcza we wzajemnych stosunkach między narodami polskim a rosyjskim, takie wspólne odczucie, że coś takiego się zdarzyło. Żeby nie było tak, że ludzie w Rosji będą dawać posłuch jakimś niezrozumiałym dla każdego Polaka publikacjom utrzymującym, że Katyń jednak został dokonany przez Niemców. Żeby to było oczywiste po obu stronach, że to są fałszerstwa, kłamstwa i manipulacje służące jakimś czysto instrumentalnym celom politycznym" - mówił Kunert.
W jego ocenie, taka świadomość jest bardzo ważna, ponieważ jeżeli chodzi o oświadczenia strony rosyjskiej na ten temat, zostało ich już wydanych wyjątkowo dużo. "Owszem, nie ma tego, na które wielu ludzi w Polsce czeka, tego ze słowami +przepraszamy+. Uczyniłoby ono zapewne wiele dobrego w tej kwestii. Miało miejsce jedynie oficjalne oświadczenie jeszcze sowieckich władz, wprawdzie po 50 latach, ale jednak, w 1990 roku, kiedy przyznano się wreszcie, że to władze Związku Sowieckiego, że to NKWD dokonało tej zbrodni" - dodał historyk.
Jego zdaniem, jednym z istotnych wymiarów Katynia jest nie tylko wymiar zbrodni. "Oczywiście śmierć kilku tysięcy polskich oficerów jest tragedią, ale jeszcze bardziej tragiczne było następne 50 lat kłamstwa, manipulacji, fałszowania i oszczerstw. Trzeba sobie z tego zdawać sprawę i nie można się dziwić rodzinom katyńskim, że nawet po 70 latach jest to dla nich temat niesłychanie emocjonalny i wewnętrznie przeżywany, także przez wielu ludzi w Polsce" - podkreślił Kunert.
Zaznaczył równocześnie, że nasza wiedza na temat okoliczności zbrodni katyńskiej i związanych z nią działań prowadzonych przez następne 50 lat, w ciągu ostatnich kilkunastu lat się zwielokrotniła. "To jest już absolutnie inny stan wiedzy niż był jeszcze na początku lat 90. Ze spraw najistotniejszych pewnością brakuje jeszcze ujawnienia przez władze Rosji utajnionego uzasadnienia prokuratorskiego umorzenia śledztwa rosyjskiego w sprawie Katynia. Musimy jednak pamiętać, że ważne jest także, by Rosjanie rozumieli, dlaczego Katyń jest dla każdego Polaka takim świętym symbolem i na czym polegała istota tej tragedii" - podsumował historyk. (PAP)
akn/ mjs/ ls/