Archeolodzy podwodni, badając dno Martwej Wisły w pobliżu gdańskiej Twierdzy Wisłoujście, znaleźli m.in. wrak statku pochodzącego z XVII-XVIII w. Nie jest to jednak „Żółty Lew” – pierwszy okręt wojenny polskiej floty, który zatonął w tej okolicy w 1628 r.
O efektach badań przeprowadzonych pomiędzy 23 sierpnia a 3 września przez archeologów, nurków z firmy Archcom, poinformował w środę Andrzej Gierszewski, rzecznik prasowy Muzeum Historycznego Miasta Gdańska (MHMG), które sprawuje pieczę nad Twierdzą Wisłoujście.
Gierszewski przypomniał, że w trakcie prac zbadano dno sąsiadującego z Twierdzą odcinka Martwej Wisły na długości około 650 metrów i szerokości od 5 do 10 metrów. Wyjaśnił, że nurkowie sprawdzili 22 miejsca, które wcześniej – w czasie badań wykonanych sonarem, pracownicy Instytutu Morskiego w Gdańsku wytypowali jako potencjalnie interesujące. „Nurkowie schodzili na maksymalną głębokość 11 metrów, gdzie widoczność wynosiła nie więcej niż metr” – dodał Gierszewski.
Poinformował, że w trakcie prac udało się odnaleźć m.in. ślady palowań, które „mogą pochodzić najdalej z XIV-XV w.”. Wyjaśnił, że z pali pobrano próbki drewna i jest możliwe, że uda się ustalić dokładny wiek konstrukcji.
Gierszewski dodał, że nurkowie znaleźli też fragmenty wraku pochodzącego z XVII-XVIII w. „Wstępne oględziny fragmentów zalegających w warstwie mułu pozwalają stwierdzić, że wrak mógł mieć do 16 metrów długości. Nie jest to +Żółty Lew+, ale chcemy go dokładnie zbadać w przyszłym roku” – wyjaśnił w przekazanym przez Gierszewskiego komunikacie dyrektor MHMG Waldemar Ossowski.
Rozpoczynając prace, archeolodzy mieli nadzieję na odkrycie pozostałości okrętu wojennego „Żółty Lew” - pierwszej zbudowanej w gdańskiej stoczni pinki służącej we flocie królewskiej. Okręt ten został zatopiony w nocy z 5 na 6 lipca 1628 r. w efekcie szwedzkiego ostrzału artyleryjskiego. Źródła wskazują, że miało to miejsce w bliskim sąsiedztwie Twierdzy Wisłoujście.
Badanie dna Martwe Wisły przeprowadzono w ramach wartego 103,5 tys. zł projektu „Podwodne rozpoznanie obszaru wokół Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku”, a na którego realizację MHMG pozyskało dofinansowanie z Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Twierdza Wisłoujście to zespół budowli obronnych na prawym (wschodnim) brzegu Martwej Wisły. Powstał on w miejscu, gdzie w średniowieczu działały nadmorskie strażnice kontrolujące ujście Wisły do Bałtyku. W skład zespołu wchodzą dwa forty: czterobastionowy murowany fort zwany carre (zbudowany w latach 1586-1602) oraz otaczający go pięciobastionowy ziemny fort zwany obecnie Szańcem Wschodnim, zbudowany w latach 1624-1626.
Większość obiektów składających się na Twierdzę Wisłoujście przetrwała do dzisiejszych czasów w swojej oryginalnej formie.
W ostatnich latach Muzeum Historyczne Miasta Gdańska przeprowadziło na terenie twierdzy szereg prac remontowych i konserwatorskich. Wiele z nich wykonano dzięki funduszom pozyskanym z Unii Europejskiej, ministerstwa kultury, kasy miasta Gdańska oraz Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Tylko na przeprowadzony przed kilkoma laty remont czterech bastionów fortu carre wydano ponad 16 mln zł.
Trwają starania o kolejne środki, bo zaniedbana przez długie lata budowla wymaga wielu pilnych prac. (PAP)
aks/ itm/
