Na Górnym Śląsku rozpoczęły się w sobotę uroczystości upamiętniające ofiary komunistycznych represji, jakie dotknęły tysiące mieszkańców regionu po wkroczeniu Armii Czerwonej w 1945 r. Jednym z wydarzeń przypominających Tragedię Górnośląską jest organizowany od 11 lat doroczny Marsz na Zgodę.
Przed 74. rocznicą początku fali represji na Górnym Śląsku w latach 1945-48, które pochłonęły tysiące ofiar i dziesiątki tysięcy deportowanych na roboty przymusowe, regionalne środowiska przygotowały upamiętniające to wydarzenia, wśród nich wykłady, wystawy, rekonstrukcje i marsze.
Marsz na Zgodę, upamiętniający Ślązaków dotkniętych sowieckimi represjami w latach 1945-48, odbędzie się po raz 10. 26 stycznia. Jego uczestnicy przechodzą co roku 10-kilometrową trasę z centrum Katowic do bramy dawnego obozu w świętochłowickiej dzielnicy Zgoda.
Prawdopodobnie w 2019 r. wydana drukiem zostanie lista mieszkańców Górnego Śląska deportowanych po II wojnie światowej na wschód – tworzona przez historyka katowickiego IPN. Baza ta liczy obecnie 45,1 tys. nazwisk; jej twórca spodziewa się, że nie przekroczy ona 46 tys.
Projekt Michała Dąbka i Jana Kuki zwyciężył w konkursie na pomnik Ofiar Deportacji Mieszkańców Górnego Śląska do Związku Sowieckiego w 1945 r. Monument, który upamiętni dziesiątki tysięcy osób przymusowo wywiezionych na Wschód, powstanie w Katowicach w 2018 r.
Nieznane dotąd szerzej relacje na temat losów Górnoślązaków, wywiezionych w 1945 r. do Związku Radzieckiego, prezentuje książka wydana przez katowicki IPN. Publikacja jest efektem konkursu ogłoszonego przez Instytut w ubiegłym roku. Wzięli w nim udział uczniowie i dorośli.
Muzeum Śląskie w Katowicach oraz Muzeum Historii Polski zapraszają w sobotę, 12 marca o godz. 18 na pokaz filmu poruszającego temat wywózek i wysiedleń ludności z obszaru Górnego Śląska do ZSRR. Dokument, w reżyserii Aleksandry Fudali i Adama Turuli, opatrzony jest historycznym komentarzem lektora-narratora, który przedstawia kulisy i genezę deportacji.
Film „Tragedia Górnośląska 1945” Aleksandry Fudali i Adama Turuli został wyróżniony przez Muzeum Niepodległości dyplomem VI Międzynarodowego Festiwalu Filmów Historycznych i Wojskowych. Producentem filmu było Muzeum Historii Polski.
Wywiezienie do obozów pracy w ZSRR tysięcy Górnoślązaków skutkowało olbrzymimi stratami ludzkimi oraz rozbiciem i zubożeniem tysięcy rodzin w regionie - podkreślają przedstawiciele IPN, autorzy książki pt. „Wywózka”, poświęconej deportacji Ślązaków w 1945 r.
Górnośląskie samorządy dokładają się do tworzenia ekspozycji w powstającym w Radzionkowie Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 r. W lutym 5 tys. zł wsparcia zgłosiły Tarnowskie Góry, teraz Bytom zdecydował, że przeznaczy na ten cel 25 tys. zł.