55 lat temu, 18 lutego 1966 r., zmarł pisarz i publicysta Stanisław Cat-Mackiewicz. Ostatnie lata jego życia są ilustracją wyborów dokonywanych przez dużą część polskiej emigracji. Wiele podjętych wówczas decyzji jest uznawanych za skazę na jego życiorysie. Inne zaś stanowią świadectwo jego odwagi.
65 lat temu, 8 czerwca 1954 r., publicysta i pisarz Stanisław Cat-Mackiewicz stanął na czele Rządu RP na Uchodźstwie. W ciągu dwunastu miesięcy pełnienia tej funkcji działał na rzecz zjednoczenia emigracji. Rok po rezygnacji z urzędu powrócił do komunistycznej Polski.
Oddział Warszawski SDP ogłosił wyniki plebiscytu na 10 najbardziej popularnych dziennikarzy ostatniego stulecia. Pierwsze miejsce zajął Stanisław Cat-Mackiewicz, drugie - św. Maksymilian Kolbe, trzecie - Stefan Kisielewski. „To wybitni dziennikarze” - podkreślono.
W Wilnie przy ulicy Vitebsko 1, na domu, w którym przed II wojną światową mieszkali bracia Józef i Stanisław Cat Mackiewiczowie, w sobotę odsłonięto tablicę pamiątkową. To pierwsza tablica, na której nazwisko zapisano po polsku, nie w wersji litewskiej.
„Warszawa 63 dni walczyła bez broni, gołymi rękami, bronią zdobywaną w czasie walk, przeciwko cudom techniki wojennej. Przed chwilą słuchałem prezydenta i premiera, powiadamiających przez radio o końcu tej krwawej i wspaniałej tragedii. Zagrano +Jeszcze Polska+ i +Jeszcze Polska+ zadźwięczała czarno, jak marsz pogrzebowy Szopena. Warszawa! Drugi raz w tej wojnie wstydząca wszystkich swym bezprzykładnym bohaterstwem. Chciałbym móc uklęknąć na ziemi i ucałować kraj skrwawionej szaty tego miasta”.
W drugiej połowie lat 30 wokół Polski zaciskała się pętla tworzona niezależnie przez przywódców dwóch zbrodniczych systemów. Niespodziewana współpraca III Rzeszy i ZSRS doprowadzi do upadku z trudem odbudowaną państwowość i zadecyduje o losach narodu na kolejne pół wieku. 75. rocznica wybuchu II wojny światowej skłania do spojrzenia na splot wydarzeń, który doprowadziły do tej katastrofy. Dobrym przewodnikiem w narracji poświęconej przyczynom wojny i jej pierwszym chwilom może być redaktor naczelny wileńskiego Słowa, jednej z najpoważniejszych gazet międzywojennej Polski Stanisław Cat-Mackiewicz.