Z fasad domów mieszkalnych w Rosji masowo znikają plakietki upamiętniające represjonowanych mieszkańców, znane jako „Ostatni adres”. Sprawcy pozostają nieznani, ale są ludzie, którzy walczą o powrót tabliczek i nawet sami robią ich duplikaty – mówi PAP aktywistka Oksana Matwijewska.
Sandarmoch zajmuje jedno z głównych miejsc w pamięci o sowieckim terrorze i imperialnej polityce stalinizmu - mówi PAP autorka książki „Sandarmoch. Dramaturgia znaczeń” Irina Flige. Książka ukazuje się 5 sierpnia, w Dzień Pamięci o Ofiarach Politycznych Represji w Sandarmochu.
W lutym 2022 r. pracownicy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN ekshumowali szczątki 29 osób z masowego grobu na terenie wojskowym niedaleko Batumi w Gruzji. W pracach badawczych uczestniczyli naukowcy z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu - podała uczelnia.
Chcemy upamiętnić Polaków zamordowanych przez NKWD w Orszy w szczycie Wielkiego Terroru w latach 1937-1938 – mówi Igor Stankiewicz, potomek represjonowanych, który próbuje ustalić dokładne dane osób straconych w Orszy, na wschodzie Białorusi.
„Podobno każdy naród po wojnach, klęskach żywiołowych czy kataklizmach odradza się i zaczyna żyć od nowa. Ale tamtejsi Polacy już nigdy się nie odbudują. Nie ma dla nich miejsca na tamtej ziemi. Może w Kazachstanie, na Syberii czy w Azji Środkowej żyją Polacy, ale oni wolą wyrzec się swej narodowości i wiary katolickiej. Zbyt wiele wycierpieli za polskość i za religię.” Tak podsumowywała losy Polaków żyjących w Związku Sowieckim w okresie międzywojennym Zofia Pawłowska, jedna z nich, mieszkanka dawnej wsi Greczany koło Płoskirowa (obecnie Chmielnicki na Ukrainie).
Na wielkim i tragicznym cmentarzu, jakim jest Katyń, dopuszczalna jest wyłącznie wystawa o pomordowanych i spoczywających tam ludziach, ofiarach zbrodni katyńskiej i rosyjskich ofiarach Wielkiego Terroru - ocenia Aleksandr Gurjanow ze Stowarzyszenia Memoriał.
Pod Jekaterynburgiem na Uralu odsłonięto w poniedziałek pomnik Maski Bólu upamiętniający ofiary stalinowskich represji politycznych, planowany jeszcze w latach 90. XX wieku. Autorem projektu jest nieżyjący już wybitny rzeźbiarz Ernst Nieizwiestny.
Na dawnym poligonie NKWD w Butowie pod Moskwą, gdzie rozstrzeliwano ofiary represji stalinowskich lat 30. odsłonięto w środę Ogród Pamięci. Obiekt memorialny to aleja z granitowych płyt z wyrytymi nazwiskami ponad 20 tys. ofiar, wśród których są też Polacy.