Odgruzowywanie ulic Marszałkowskiej i Zielnej na odcinku od ul. Królewskiej do ul. Świętokrzyskiej: junaczka z Danii. Warszawa, 07.1948. Fot. PAP
Od początku wiedziałem, że to zdjęcie musi się u mnie znaleźć, nie mogłem odpuścić – mówi mieszkający w Szwecji Ireneusz Dudzik, który na aukcji WOŚP wylicytował fotografię PAP z 1948 r., na której Dunka pomaga przy odgruzowywaniu Warszawy. To jedno z trzech zdjęć przekazanych WOŚP przez PAP.
Na archiwalnym zdjęciu fotoreportera PAP, przekazanym na tegoroczną aukcję Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, duńska ochotniczka pomaga przy odgruzowywaniu Warszawy. To część większej serii fotografii wykonanych latem 1948 r.
"W tych pracach brała udział nie tylko polska młodzież, ale również wolontariusze z kilku krajów m.in. Danii, Norwegii i Węgier. Na furażerce kobiety widoczna jest duńska flaga" - wyjaśniła specjalistka z archiwum PAP-FOTO Magdalena Antoszewska. Dodała, że "nie znamy tożsamości kobiety na zdjęciu, wiemy, że wykonano je w lipcu 1948 r. w okolicy ul. Marszałkowskiej między Królewską a Świętokrzyską. Był to szczyt prac przy odgruzowaniu tej części stolicy" - powiedziała.
Dr A. Bojarski: architekci Biura Odbudowy Stolicy dążyli do całkowitej przebudowy Warszawy
"Junaczka z Danii" trafi teraz do Szwecji, do Ireneusza Dudzika. Fotografia, którą licytowało 14 osób, osiągnęła kwotę 811 złotych.
Zwycięzca aukcji powiedział w rozmowie z PAP, że po raz pierwszy zobaczył zdjęcie, kiedy Agencja poinformowała o aukcji na platformie X. "Pomyślałem, że nie mogę tego odpuścić. Od początku wiedziałem, że to zdjęcie musi się u mnie znaleźć, byłem bardzo zdeterminowany" - podkreślił. Jednak w pewnym momencie zwątpił w zwycięstwo. "Pod koniec ktoś zaczął twardo licytować. Byłem wtedy w pracy, bałem się, że będę zajęty innymi sprawami i przez to mogę nie wygrać, ale strategia okazała się dobra" - dodał.
Nabywca archiwalnej fotografii od prawie dwudziestu lat mieszka w Szwecji. Od kilkunastu - pracuje w Kopenhadze. Interesuje się historią - także wspólną Skandynawii i Polski. Od trzech lat regularnie odwiedza Warszawę, która - jak powiedział - zauroczyła go, gdy zobaczył ją podczas pierwszej od 15 lat wizyty w stolicy. "Naprawdę poczułem, że to miejsce zmieniło się przez lata, więc sama Warszawa też zaczęła mnie bardzo interesować" - powiedział.
"Czuję więc jakiś związek pomiędzy Polską, Danią a Szwecją" - wyjaśnił. Takich powiązań - jak mówił - szuka m.in. w literaturze, jednak przedmiotów, pamiątek, które w ścisły sposób wiążą Danię czy Szwecję z Polską, "nie ma zbyt wiele".
"Dlatego właśnie tak mi zależało, żeby to zdjęcie wylicytować (...) Moje pierwsze oryginalne, które w prosty sposób można powiązać z Danią i Polską" - podkreślił. Dodał, że udokumentowane wydarzenie wzbogaci jego wiedzę, a zdjęcie "samo w sobie jest genialne, przykuwa uwagę".
Ireneusz Dudzik historyczną pasją dzieli się z ośmioletnią córką. "Staram się, żeby znała język, żeby od małego była uświadomiona historycznie. Pojechaliśmy np. do muzeum w Uppsala, w którym znajduje się duża kolekcja rzeczy wywiezionych z Polski podczas potopu (wojna polsko-szwedzka, tzw. potop szwedzki w latach 1655–1660 - PAP)" - powiedział. "W Malmö, gdzie mieszkam, mamy pomnik +Solidarności+. Kiedy w filharmonii jest koncert polskiej muzyki czy opera, kiedy przyjeżdża polski dyrygent lub jest wystawa polskiej sztuki, staram się mieć rękę na pulsie, przyjechać, zobaczyć, posłuchać" - powiedział.
Poza archiwalną fotografią PAP przekazała na licytację dwa współczesne zdjęcia sportowe, autorstwa Adama Warżawy. Na pierwszym siatkarze reprezentacji Polski Bartosz Kurek i Aleksander Śliwka cieszą się ze zwycięstwa po meczu o 1. miejsce turnieju finałowego Ligi Narodów siatkarzy z USA w lipcu ubiegłego roku w Gdańsku. Zdjęcie licytowało 10 osób. Kupiono je za 620 zł.
Druga fotografia została zrobiona podczas lekkoatletycznych mistrzostw świata w Budapeszcie ubiegłego roku. Polki Pia Skrzyszowska, Kryscina Cimanouska, Magdalena Stefanowicz i Ewa Swoboda cieszą się z awansu do finału sztafet 4x100 m. Polki zajęły piątą pozycję na mistrzostwach świata - to najlepszy w historii wynik polskiej sztafety 4x100 m. Fotografia, którą licytowało 12 osób, osiągnęła kwotę 820 zł.
Pochodzący z Gdańska, fotograf i fotoreporter sportowy Adam Warżawa, współpracuje z Polską Agencją Prasową od 2008 roku. Fotografował m.in. mistrzostwa świata w lekkoatletyce w Moskwie, Pekinie, Doha, i Budapeszcie; Igrzyska Olimpijskie w Rio de Janerio (2016), piłkarskie Mistrzostwa Europy (2020). Jest laureatem wielu konkursów min.: Grand Press Photo (2010, 2011,2013), BZWBK Press Foto (2010, 2011, 2013), Gdańsk Press Photo (2004, 2006, 2007, 2010, 2013, 2016, 2017, 2022), Cztery Pory Roku (1997). Jego zdjęcia regularnie publikowane są na łamach czasopism takich jak: "The New York Times", "The Washington Post", "Daily Telegraph", "The Guardian", "Die Zeit" i "Stern". (PAP)
Autorka: Paulina Kurek
pak/ apiech/
