Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich. PAP/Jakub Kaczmarczyk
Kongres Pamięci Narodowej to opowieść o prawdzie historycznej w oparciu o nowe narzędzia, technologie – podkreślał w Poznaniu prezes IPN dr Karol Nawrocki. Organizowany przez IPN Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej odbywa się pod hasłem „Historia mówi przez pokolenia”.
Rozpoczęty we wtorek w Poznaniu Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej to nie tylko sposobność do dyskusji i debat o historii naszego kraju. To również okazja, szczególnie dla dzieci i młodzieży, by historię zobaczyć, dotknąć jej i zrozumieć to, o czym czytało się w podręczniku.
„Kongres Pamięci Narodowej to spotkanie wielu pokoleń Polaków; od tego najmłodszego do tych, którzy wchodzą w drugą młodość. Polaków, którzy nie są obojętni na wspólne przeżywanie przeszłości.”
We wtorek teren MTP, gdzie odbywa się kongres, tłumnie odwiedzali m.in. uczniowie. Młodzież mogła m.in. spróbować swoich sił w historycznych grach komputerowych i planszowych czy nakręcić krótki film animowany przy użyciu klocków Lego. Na pasjonatów czekały także historyczne pojazdy, mundury – i ludzie, którzy o historii opowiadali tak, by nią zainteresować.
Do nowych technologii, które mogą pomóc zafascynować historią, nawiązał w swoim wystąpieniu prezes IPN dr Karol Nawrocki.
„Są prawdy oczywiste, ale prawdy niewyrażalne albo wyrażalne tak trudno. I taką prawdą jest nasza wspólna historia, na którą patrzymy - bo jak opowiadać historię w XXI wieku, kiedy od czasów Gniezna, od czasów X wieku, od czasów Ostrowa Lednickiego minęło tak wiele wieków i tak wiele lat, a wyrosło nam nowe pokolenie Polaków, które jest dzisiaj z nami?” – mówił prezes IPN w trakcie inauguracji kongresu w Poznaniu.
„Jak opowiadać historię w czasie nanosekundy, wciąż walki o naszą narodową tożsamość? Jak zadać sobie trud, aby tę prawdę historyczną opowiedzieć, w momencie gdzie aż 50 proc. najmłodszych pokoleń – jak mówią badania profesora Krzysztofa Malickiego - ma do historii stosunek ambiwalentny? Krzyczą do nas i mówią: opowiedzcie nam historię, my chcemy zostać historią zainspirowani, ale poszukajcie nowych metod opowieści tej samej historycznej prawdy” – dodał.
Prezes IPN zaznaczył, że nadzieja jest w 30 proc. młodych, którzy na historię patrzą w sposób nie tylko poznawczy, ale też refleksyjny, starając się definiować rzeczywistość bieżącą i przyszłość w oparciu o wydarzenia historyczne.
„Ale co z tymi 50 proc., które wciąż czekają na inspirację i na dyskusję o pamięci w XXI wieku? Myślę, że odpowiedzią na to pytanie jest właśnie format Kongresów Pamięci Narodowej” – podkreślił.
Dodał, że na Kongresie spotkać można „cały proces technologiczny, proces wykuwania się prawdy historycznej – o nas samych, o Polakach w XX wieku, przygotowany przez Instytut Pamięci Narodowej”.
Nawrocki tłumaczył, że proces ten rozpoczyna się w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, w którym zgromadzone są kilometry dokumentów. Który rozpoczyna się na polach totalitarnych sowieckich i niemieckich walk czy mordów z czasów II wojny światowej i po roku 1945, a także w miejscach odkrywanych przez archeologów z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN.
„Ten proces, który przechodzi przez Biuro Badań Historycznych głęboką naukową refleksję i konstatację naszych naukowców, a zamyka się w takim miejscu jak to - w miejscu dyskusji o edukacji historycznej, w przestrzeni wirtualnej, w grach planszowych, w panelach wystawowych i nowych technologiach, które opowiadają tę samą prawdę w oparciu o nowe narzędzia” - zaznaczył.
Prezes IPN podkreślił, że „Kongres Pamięci Narodowej to spotkanie wielu pokoleń Polaków; od tego najmłodszego do tych, którzy wchodzą w drugą młodość. Polaków, którzy nie są obojętni na wspólne przeżywanie przeszłości. Mają głęboką świadomość, że historia, przeszłość, nasze narodowe doświadczenie determinuje także to, co stanie się w przyszłości”.
W trakcie wystąpienia prezes IPN nawiązał także do historii Wielkopolski i zaznaczył, że „w wieku XX, najbardziej ważnym dla Instytutu Pamięci Narodowej, Wielkopolanie dowodzili, jak bardzo kochają Polskę, a Polska dowodziła, jak bardzo potrzebuje Wielkopolski”.
Kongres Pamięci Narodowej – Wielkie Wydarzenie IPN na PGE Narodowym
Szczególne miejsce w trakcie kongresu zajmują dyskusje i debaty oraz sami świadkowie historii. Inauguracja Wielkopolskiego Kongresu Pamięci Narodowej połączona była m.in. z uroczystością wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności.
W dyskusji pt. „Ku Wolności. Solidarność w Wielkopolsce i na Ziemi Lubuskiej” wziął udział m.in. jeden z organizatorów wielkopolskich struktur związku Janusz Pałubicki. Kongres uświetni też koncert „Bardowie Solidarności”.
Przez czas trwania Kongresu czynna jest wystawa „Szlaki nadziei. Odyseja wolności”. IPN prezentuje swoje ekspozycje: „Wielkopolanie dla Niepodległej. Oddziały wielkopolskie w walkach o wschodnią granicę Rzeczypospolitej”, „Wartheland. Dzieje zbrodni” oraz „Wydarzenia zielonogórskie 30 maja 1960 r.”.
Program kongresu zawiera także wiele debat z udziałem m.in. historyków IPN. Jak zapowiadał dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu dr hab. Rafał Reczek, „będziemy mówili o tym, co Wielkopolanie zrobili dla odradzającej się Rzeczypospolitej. Będziemy ukazywali specyfikę dramatycznego okresu II wojny światowej i Wielkopolski, która została jako Kraj Warty włączona do III Rzeszy. Będziemy mówili też o buntach społecznych po roku 1945: pokażemy poznański Czerwiec '56, ale i wydarzenia w obronie Domu Katolickiego w Zielonej Górze. Będziemy mówili o fenomenie `Solidarności`" - powiedział Rafał Reczek.
Zaplanowano też seanse filmowe przybliżające m.in. historię wydarzeń zielonogórskich z 1960 r. oraz powstania wielkopolskiego 1918-1919.
W środę wieczorem odbędzie się koncert „Odyssea”. Kompozycję Henriego Seroki pod tym tytułem wykonają: Dominique Corbiau, Baltic Neopolis Orchestra i Chór Politechniki Morskiej w Szczecinie pod dyrekcją kompozytora. Organizatorzy kongresu poinformowali, że kompozycja belgijskiego kompozytora i piosenkarza polskiego pochodzenia porusza uniwersalny temat wędrówki w poszukiwaniu domu.
Organizatorem odbywającego się na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich Wielkopolskiego Kongresu Pamięci Narodowej jest Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu.
Wydarzenie zostało objęte patronatem honorowym prezydenta Andrzeja Dudy. Wstęp na Wielkopolski Kongres Pamięci Narodowej jest wolny po wcześniejszej rejestracji. (PAP)
autor: Anna Jowsa, Rafał Pogrzebny
ajw/ rpo/ miś/
