Chuligan, przemytnik, współpracownik wywiadu II RP, żołnierz AK-owskiego podziemia i pisarz – w klasztorze na Świętym Krzyżu koło Kielc otwarto wystawę poświęconą Sergiuszowi Piaseckiemu.
Miejsce wystawy „Siedem twarzy Sergiusza Piaseckiego”, przygotowanej przez Instytut Pamięci Narodowej, wybrano nieprzypadkowo. Autor „Kochanka Wielkiej Niedźwiedzicy” w latach międzywojennych w więzieniu na Świętym Krzyżu spędził ponad osiem lat.
„Wywiadowca wojskowy, przemytnik, kryminalista, który w tym miejscu doznał przemienienia, zaczął pisać książki, przeszedł na katolicyzm i nauczył się języka polskiego, bo wcześniej mówił tylko po białorusku. W więzieniu przemyślał swoje błędy, wykroczenia i zaczął iść w kierunku, w którym go dzisiaj widzimy – bohatera, który odkupił swoje winy” – powiedział PAP kurator wystawy Tomasz Balbus z delegatury IPN we Wrocławiu.
Na wystawie można zobaczyć unikalne zdjęcia Piaseckiego, dokumenty wyciągnięte z polskich, brytyjskich i litewskich archiwów, listy pisane do żony Jadwigi Waszkiewicz oraz akwarele jego autorstwa.
„Człowiek wielu talentów, które przez Polskę Ludową nie zostały nagrodzone, bo Piasecki był zadeklarowanym antykomunistą. Warto przypominać o postaci, która należy do kanonów polskiej literatury emigracyjnej. Warto ją przypominać tym wszystkim, którzy potrzebują inspiracji. Na tym wernisażu są więźniowie z Zakładu Karnego w Pińczowie. Życiorys Piaseckiego pokazuje, że zawsze jest czas na to, aby odwrócić się od złego i służyć ważnej sprawie” – podkreślił w rozmowie z PAP prezes Instytutu Pamięci Narodowej Karol Nawrocki.
W wernisażu wziął także udział krewny Piaseckiego Sergiusz Kieruzel. „Nasi pradziadkowie byli braćmi. Po tym jak ojciec Piaseckiego wybrał karierę w administracji carskiej, kontakty między naszymi rodzinami się urwały. To się zmieniło po wydaniu książek, po jego nawróceniu. Później, gdy przebywał na emigracji, te kontakty rodzinne były utrzymywane. O tym, że to była ważna postać w naszej rodzinie, świadczy chociażby moje imię” – zaznaczył Kieruzel.
Wystawę „Siedem twarzy Sergiusza Piaseckiego” można oglądać do końca sierpnia.
Sergiusz Piasecki (1899–1964) – chuligan, przemytnik, człowiek kresowego półświatka, antykomunista i współpracownik wywiadu II RP. Za działalność przestępczą skazany na dożywocie, zamienione później na 15 lat więzienia. Ułaskawiony w 1937 roku przez prezydenta Ignacego Mościckiego. Żołnierz AK-owskiego podziemia podczas II wojny światowej. Okres powojenny spędził na emigracji, był współpracownikiem pism emigracyjnych i nieprzejednanym przeciwnikiem reżimu komunistycznego i salonu literackiego w PRL-u. Oponent i polemista Czesława Miłosza po jego ucieczce. Największą sławę przyniosła mu powieść „Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy”. (PAP)
Autor: Janusz Majewski
maj/ miś/