Dowódca 6 Dywizji Piechoty w Krakowie gen. bryg. Mieczysław Smorawiński przechodzi przed frontem oddziałów kobiecych przysposobienia wojskowego. 1932 r. Fot. NAC
W poniedziałek w Centralnym Muzeum Jeńców Wojennych w Opolu odbędzie się wernisaż wystawy poświęconej generałowi Mieczysławowi Smorawińskiemu – współpracownikowi Józefa Piłsudskiego, którego nazwisko widniało pod numerem jeden na liście katyńskiej.
Wystawa pt. "Ostatni lokator pałacu Lubomirskich", którą od poniedziałku będzie można obejrzeć w Centralnym Muzeum Jeńców Wojennych w Opolu, została przygotowana przez Muzeum Narodowe w Lublinie. Jej wernisaż przypada na 80. rocznicę ujawnienia mogił polskich oficerów wojska i innych służb mundurowych, zamordowanych przez NKWD w Katyniu.
Postać Mieczysława Smorawińskiego - współpracownika Józefa Piłsudskiego i najmłodszego generała II Rzeczypospolitej - była pierwowzorem roli w filmie "Katyń" Andrzeja Wajdy, w którą wcielił się Jan Englert.
Kalendarium katyńskie
"Wystawa jest opowieścią o gen. Smorawińskim. Opowieścią szczególną i niezwykle atrakcyjną wizualnie. Jej filarem są wyjątkowe pamiątki osobiste i rodzinne generała, które Muzeum eksponuje w specjalnie zaprojektowanej aranżacji" - napisano w materiałach informacyjnych wystawy. Jak dodano, ekspozycja składa się z dużych konstrukcji przestrzennych, wielkoformatowych fotografii, filmów i dźwięku. "Warstwa tekstowa ograniczona jest w niej to niezbędnego minimum" - wskazano.
Generał Smorawiński od 1934 r. do wybuchu wojny mieszkał i pracował w Lublinie, w pałacu Lubomirskich przy placu Litewskim, jako dowódca okręgu. W połowie września 1939 r. wyjechał z miasta. Został internowany przez Sowietów 20 września 1939 r. we Włodzimierzu, skąd został przewieziony do obozu NKWD w Kozielsku. Do rodziny dotarł tylko jeden list, z datą 21 listopada 1939 r. Generał został zamordowany przez komunistów 9 kwietnia 1940 r. w Katyniu.
Wśród eksponatów odtwarzających karierę wojskowego, męża i ojca, znalazły się pamiątki osobiste po generalne - sznur generalski do munduru, pamiątkowy zegar kominkowy czy korespondencja z żoną. Sama wystawa jest także przypomnieniem losu tysięcy ofiar bestialstwa, którzy po 1 września 1939 r. stali się ofiarami represji sowieckiej Rosji.
"Ostatni lokator pałacu Lubomirskich" prezentowany będzie w Opolu do 31 stycznia 2024 r. Wstęp na wystawę jest bezpłatny. (PAP)
autor: Marek Szczepanik
masz/ pad/
