W Czerkasach na Ukrainie rozpoczęło się w czwartek Polsko-Ukraińskie Forum Historyków, którego tematem będą wydarzenia na Chełmszczyźnie w latach 1942-44 w kontekście zbrodni wołyńskiej.
To już piąte tego rodzaju spotkanie, które odbywa się pod egidą Instytutów Pamięci Narodowej dwóch krajów. Początek roboczej części forum zaplanowano na piątek. Spotkanie potrwa do niedzieli.
Jak informował wcześniej PAP dyrektor Biura Badań Historycznych IPN Mirosław Szumiło, sprawa ludobójstwa Polaków na Wołyniu pojawiła się w ubiegłym roku na posiedzeniu forum w Kijowie.
"Historycy ukraińscy poprosili nas o zajęcie się sprawą represji, których we wschodniej Lubelszczyźnie mieli dopuścić się Polacy wobec Ukraińców, jeszcze przed kulminacją zbrodni wołyńskiej latem 1943 roku. Ich zdaniem mogą to być źródła tej zbrodni, którą strona ukraińska chce widzieć jedynie jako +konflikt polsko-ukraiński+ czy też +tragedię+. My się z ich tezami nie zgadzamy i to spotkanie ma służyć temu, żeby sobie tę sprawę wyjaśnić" - powiedział PAP Szumiło.
Według stanowiska przygotowanego przez Instytut Pamięci Narodowej w 70-lecie kulminacji zbrodni wołyńskiej, na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1943-45 zginęło ok. 100 tys. Polaków, zamordowanych przez oddziały Ukraińskiej Armii Powstańczej (UPA) i miejscową ludność ukraińską. UPA od wiosny 1943 r. prowadziła działania zbrojne przeciw ludności polskiej Wołynia, Polesia i Galicji Wschodniej, zmierzając do jej całkowitego usunięcia z tych terenów. Zbrodnia wołyńska spowodowała polski odwet, w wyniku którego zginęło ok. 10-12 tys. Ukraińców, w tym 3-5 tys. na Wołyniu i w Galicji Wschodniej.
Wielu ukraińskich historyków, w tym prezes ukraińskiego IPN Wołodymyr Wiatrowycz, uważa, że w latach 1943-45 doszło do konfliktu zbrojnego między polskimi i ukraińskimi formacjami podziemnymi. Ukraińscy badacze tłumaczą, że zbrodnia wołyńska to wynik polskiej polityki lat międzywojennych wobec ich grupy narodowościowej, i przypominają m.in. pacyfikację ukraińskiej ludności Galicji z 1930 roku.
Celem Forum, w którego skład wchodzi po sześciu polskich i ukraińskich historyków, pozostaje kontynuowanie dialogu historycznego, mimo trudnej przeszłości obu krajów. Zjazdy Forum odbywają się dwa razy w roku, naprzemiennie w Polsce i na Ukrainie.
IPN podkreśla, że jednym z zadań Polsko-Ukraińskiego Forum Historyków jest prowadzenie wspólnych badań obejmujących polsko-ukraińskie dzieje w latach 1939-1947. "W trakcie obrad historycy reprezentujący obie strony mają okazję wysłuchać referatów i przeprowadzić dyskusję na temat przeszłości narodów polskiego i ukraińskiego oraz podjąć próbę ustalenia faktów na podstawie dostępnych źródeł historycznych i wiedzy naukowej" - podał Instytut.(PAP)
jjk/ akl/ mc/ amac/