XII Marsz Szlakiem Puławiaków - powstańców 1863 roku

Patriotyczno-religijna impreza zakończy się w niedzielę. Jak zapowiedział w piątkowej rozmowie z PAP brygadier sandomierskiego Związku Strzeleckiego Adam Bidas, uczestnikami marszu będą przede wszystkim młodzi ludzie, zaangażowani w działalność organizacji w całym kraju, min. z Łodzi, Krakowa, Warszawy, Kielc, Starachowic, Nowego Sącza, Przemyśla i Puław oraz uczniowie szkół z okolic Sandomierza.

Szlak bojowy Puławiaków to jeden z najtragiczniejszych rozdziałów powstania styczniowego na ziemi sandomierskiej. Na terenie gminy Dwikozy znajdują się dwie mogiły zbiorowe powstańców poległych w bitwie z Rosjanami pod Słupczą. Na cmentarzu parafialnym w Górach Wysokich pochowano 28 z nich, a w Dwikozach – w mogile przy trasie Sandomierz-Zawichost - 38.

W sobotę, pierwszego dnia wędrówki piechurzy upamiętnią powstańców, pochowanych w Górach Wysokich. „Złożą kwiaty i zapalą znicze na odnowionej w ostatnim czasie mogile. Będą też modlili się za poległych” – opisywał Bidas.

Kolejnym przystankiem będzie pomnik w Dwikozach, gdzie uczestnicy marszruty złożą kwiaty przy pomniku, postawionym w miejscu pochówku powstańców.

Po drodze do Sandomierza zaplanowano ognisko w Kamieniu Nowym. Późnym wieczorem przy Bramie Opatowskiej – otwierającej wejście na sandomierską starówkę - piechurów przywita burmistrz miasta.

Przed wieczornym capstrzykiem, zaplanowano konkurs wiedzy historycznej dla reprezentantów poszczególnym grup, uczestniczących w wędrówce.

Drugi dzień imprezy rozpocznie msza święta celebrowana w intencji Puławiaków w sandomierskim kościele pw. św. Józefa. Około południa, przy ratuszu wręczone zostaną także odznaki oraz patenty dla trzykrotnych uczestników marszu.

Marsz Szlakiem Puławiaków upamiętnia 560 studentów Instytutu Politechnicznego w Puławach (Lubelskie), którzy nocą z 22 na 23 stycznia 1863 r. wyruszyli z Puław, by w następnych dniach zająć m.in. Kazimierz Dolny (tu dołączyło do nich ok. 140 ludzi) i przejąć 48 tys. rubli z opanowanej pod Kurowem poczty.

8 lutego pod Słupczą oddział został otoczony przez Rosjan i rozbity. Pogoń carskich żołnierzy dopadła niedobitki w Dwikozach.

Część rannych powstańców uciekła do Sandomierza, gdzie w Bramie Opatowskiej usiłowano zbudować barykadę. Szanse obrony były jednak ograniczone z powodu zbyt małej liczby obrońców i wielu kontuzjowanych. Zdolni do ucieczki powstańcy wycofali się przez Wisłę, a reszta przedostała się do oddziału gen. Mariana Langiewicza.

Idea marszu szlakiem Puławiaków zrodziła się z inicjatywy Sandomierskiej Jednostki Strzeleckiej „Strzelec” Organizacji Społeczno-Wychowawczej. W organizację marszu włączają się samorządy Dwikóz i Sandomierza.

Związek Strzelecki „Strzelec” to patriotyczne stowarzyszenie młodzieży, kontynuujące tradycje organizacji o tej samej nazwie, która istniała w Polsce w okresie międzywojennym. Organizację reaktywowano w 1991 r. Prowadzi szkolenia członków m.in. z zakresu szeroko rozumianej obronności kraju; przybliża też tradycje walk o niepodległość. (PAP)

ban/ pz/