Artykuły historyczne

80 lat temu Niemcy przeprowadzili serię egzekucji w Radomiu i Rożkach

80 lat temu, od 12 do 15 października 1942 r., niemieccy okupanci przeprowadzili w Radomiu i Rożkach cztery publiczne egzekucje, w których zamordowali 50 Polaków. Wśród nich byli konspiratorzy związani z Fabryką Broni w Radomiu, aresztowani po nieudanej akcji podziemia.

40 lat temu wydano wyroki w I procesie Konfederacji Polski Niepodległej

40 lat temu, 8 października 1982 r., wydano wyroki w procesie przywódców KPN, którzy zostali oskarżeni m.in. o „nieprawdziwe” nazywanie PRL państwem niesuwerennym. Proces Leszka Moczulskiego i jego kolegów był jednym z najciekawszych w dziejach komunistycznego aparatu represji.

80 lat temu oddziały AK przeprowadziły akcję „Wieniec”

80 lat temu, w nocy z 7 na 8 października 1942 r., oddziały dywersyjne warszawskiego Kedywu AK wysadziły tory kolejowe na liniach wokół Warszawy. Akcja „Wieniec” na wiele godzin opóźniła niemieckie transporty na front wschodni. W odwecie Niemcy powiesili 50 osób, a 39 rozstrzelali.

65 lat temu władze PRL zlikwidowały tygodnik „Po prostu”

65 lat temu, 2 października 1957 r., w KC PZPR podjęto decyzję o zakończeniu wydawania tygodnika „Po prostu”, który uważano za „głos gomułkowskiej odwilży”. Spowodowało to niezadowolenie studentów i kilkudniowe zamieszki na ulicach Warszawy. W ich następstwie zginęły dwie osoby, aresztowano kilkuset demonstrantów.

80 lat temu powołano „Żegotę” – organizację niosącą pomoc Żydom w okupowanej Polsce

80 lat temu, 27 września 1942 r. powstał Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom „Żegota”. Założona przez Zofię Kossak-Szczucką podziemna organizacja, niosąca pomoc mordowanym przez Niemców polskim Żydom, była jedyną tego rodzaju strukturą w okupowanej Europie.

55 lat temu zmarł gen. Stanisław Sosabowski – twórca polskich wojsk spadochronowych

55 lat temu, 25 września 1967 r., w Londynie zmarł generał Stanisław Sosabowski, organizator i dowódca słynnej 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej, na czele której walczył w 1944 r. w operacji „Market Garden”. Po klęsce był obwiniany za jej niepowodzenie.

100 lat temu Sejm Ustawodawczy podjął decyzję o budowie portu w Gdyni

100 lat temu, 23 września 1922 r., Sejm przyjął ustawę upoważniającą rząd do budowy portu morskiego w Gdyni. W ciągu kilkunastu lat rybacka osada przekształciła się w jeden z najnowocześniejszych portów Europy, wokół którego powstało miasto liczące ponad 120 tys. mieszkańców.

90. rocznica śmierci Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury

90 lat temu, 11 września 1932 r., podczas lotu do Pragi por. Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura zginęli w katastrofie lotniczej koło Cierlicka Górnego w Czechosłowacji. O tragicznym locie zwycięzców zawodów Challenge opowiada PAP kustosz Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, Jarosław Dobrzyński.

70. rocznica zawarcia umowy rekompensacyjnej pomiędzy Izraelem a RFN

10 września 1952 r. w Luksemburgu przedstawiciele rządów Izraela i RFN podpisali umowę rekompensacyjną dla żydowskich ofiar nazizmu. Republika Federalna Niemiec zobowiązała się do wypłaty Izraelowi trzech miliardów marek w ciągu 12 lat.

Michaił Gorbaczow – ostatni przywódca ZSRS

Zmarł ostatni przywódca komunistycznej partii ZSRS, prezydent imperium sowieckiego, autor reform tego kraju w drugiej połowie lat osiemdziesiątych, laureat pokojowej nagrody Nobla, współodpowiedzialny za siłowe próby tłumienia ambicji niepodległościowych narodów ZSRS. Miał 91 lat.