Artykuły historyczne

Odbudowa Starego Miasta w Warszawie - w obronie dziedzictwa narodowego

„Gdy 17 września 1939 w Zamek Królewski uderzyły pierwsze pociski, grupa pracowników Muzeum Narodowego z prof. Lorentzem na czele z narażeniem życia przenosiła dzieła sztuki z płonącego budynku do podziemi muzeum – mówił Stanisław Jankowski „Agaton” w audycji Elżbiety Kollat z cyklu "Portrety".[1]

Wybory czerwcowe 1989 roku – dogrywka

Mówiąc o tzw. kontraktowych wyborach w 1989 r. zazwyczaj pamiętamy tylko o ich pierwszej turze, która odbyła się 4 czerwca. Tymczasem dwa tygodnie później miała miejsce druga tura i dopiero po niej obsadzono większość mandatów parlamentarnych.

Polka zidentyfikowała fragmenty poszukiwanej egipskiej świątyni… w magazynie

Zalegające od lat w magazynie koło Luksoru tysiące kamiennych bloków okazały się pozostałościami świątyni grobowej Totmesa I, poszukiwanej od dawna przez archeologów. Fragmenty świątyni zidentyfikowała polska egiptolog Jadwiga Iwaszczuk.

Solidarność Walcząca. W walce o niepodległość.

20 maja 1982 r. w jednym z wrocławskich mieszkań na Biskupinie doszło do burzliwego spotkania, którego uczestnikami byli członkowie Regionalnego Komitetu Strajkowego we Wrocławiu: Władysław Frasyniuk, Kornel Morawiecki, Tadeusz Świerczewski, Mieczysław Sieradzki, Marek Muszyński, Piotr Bednarz, Józef Pinior, Barbara Labuda, Jan Pawłowski oraz Tadeusz Jakubowski. Przedmiotem sporu była taktyka walki z władzami, a największym zarzewiem całkowite odpuszczenie przez RKS obchodów święta pierwszego maja i niezorganizowanie własnych.

Pielgrzymka obaw i nadziei. „S” wobec III pielgrzymki Jana Pawła II do Polski

30 lat temu, w dniach 8-14 czerwca 1987 r., Jan Paweł II odbył trzecią pielgrzymkę po Polsce. Odwiedził Warszawę, Lublin, Tarnów, Kraków, Szczecin, Gdańsk, Gdynię, Częstochowę i Łódź. Była ona nie tylko ważnym wydarzeniem religijnym, ale też politycznym – zarówno dla władz PRL, jak i dla opozycji. Choć podziemna „Solidarność” nie wiązała z nią tak wielkich nadziei, jak 4 lata wcześniej, to doceniała jej wagę. Nic, zatem dziwnego, że odnosiły się do niej władze związku (regionalne i krajowe) oraz poświęcono jej wiele miejsca w prasie podziemnej. Na jej łamach można dziś znaleźć liczne artykuły i wywiady, informacje o planowanym programie pielgrzymki, fragmenty homilii papieskich, wypowiedzi, a nawet twórczości Karola Wojtyły.

Kryptonim „Krasnoludek”

Pomarańczowa alternatywa była nietypowym przejawem działalności opozycyjnej. W przeciwieństwie do jej „poważnej” części walczyła z komuną poprzez śmiech, głównie uliczne happeningi. I hasła w rodzaju: „Znajdzie się pała na dupę generała”. Co ciekawe – należała do najdłużej zwalczanych przejawów sprzeciwu. W czasach, gdy inne, „poważne” demonstracje nie były już niepokojone przez zbrojne ramię partii, czyli ZOMO, za udział w imprezach przez nią organizowanych można było trafić na dołek, a w najlepszym razie dostać wspomnianą wcześniej pałą …

"Józef Piłsudski w chwale"

Józef Piłsudski (1867-1935) - pierwszy marszałek polski (1920), dwukrotny premier Polski (1926-1928 i 1930), żołnierz, polityk, polski działacz społeczny i niepodległościowy, twórca Organizacji Bojowej PPS, Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 11 listopada 1918 roku był naczelnym wodzem Armii Polskiej. Piłsudski uznawany jest za architekta niepodległości i za jedną z najwybitniejszych postaci w historii kraju. Traktowany jako genialny dowódca, wybitny strateg oraz wizjoner, stał się przedmiotem kultu, a więc działań gloryfikujących jego postać, głównie w okresie dwudziestolecia międzywojennego, ale także dużo później [1].

Podgrodzie – poligon doświadczalny dla dzieci

„Proszę o przyjęcie mnie do Podgrodzia, o którym tyle słyszałem, w którym wciąż świeci słońce, w którym dzieci radują się i spędzają szczęśliwe dni” – pisał w 1953 r. z jednej z podolsztyńskich wsi Staszek do Bolesława Bieruta.

Migiem po wolność

20 maja 1953 r. uciekł z Polski ppor. Zdzisław Jaźwiński. Był pilotem elitarnego 41 pułku lotnictwa myśliwskiego z Malborka.

„Meklerzy”, przemysłowcy i spekulanci: 200 lat Giełdy w Warszawie

Dwieście lat temu, 12 maja 1817 r., w gmachu Pałacu Saskiego w Warszawie została otwarta Giełda Kupiecka. Ten pierwszy polski rynek papierów wartościowych, walut i towarów był świadectwem ambicji gospodarczych i politycznych Królestwa Polskiego.