„Dworek w Jankówce” Józefa Mehoffera. Źródło: Muzeum Narodowe w Krakowie
„Dworek w Jankówce” – pejzaż Józefa Mehoffera inspirowany ogrodem w jego wiejskiej posiadłości będzie można od piątku oglądać w domu - muzeum artysty przy ulicy Krupniczej 26 w Krakowie – oddziale Muzeum Narodowego.
Dzieło pochodzi ze zbiorów Muzeum Narodowego w Kielcach. Zostało namalowane ok. 1910 roku.
"Artysta był bardzo wrażliwy na piękno natury, która go zachwycała. +Dworek w Jankówce+ przedstawia tonący w kwiatach dom i drobne zdarzenie – spotkanie dwóch kotów na ogrodowej ścieżce. Pejzaż ma bardzo intymny klimat" – mówiła PAP kuratorka pokazu Beata Studziżba-Kubalska.
Jak opisywała Jadwiga Mehofferowa do uwiecznionego na obrazie spotkania kotów doszło "na tle kwitnących dalii, spiętrzonych słoneczników i piennych róż", a w głębi był "fragment domu z werandą owiniętą w glicynie pod zębatym trójkątem podniesionej przyłbicy dachu". Jeden z kotów – Czarcik – pojawia się kilkakrotnie na zdjęciach z Jankówki, przedstawiających Jadwigę i Józefa Mehofferów oraz ich syna Zbigniewa.
"Ogród był bardzo ważnym motywem w twórczości malarza" – mówiła Beata Studziżba-Kubalska. Stanowił inspirację zarówno dla intymnych w nastroju obrazów, jak i dzieł wielkoformatowych: polichromii i witraży.
Mehoffer sam zajmował się projektowaniem ogrodów. Jesienią 1907 roku zakupił osiemnastowieczny, modrzewiowy dwór we wsi Jankówka k. Wieliczki. "Przez 10 lat była to oaza rodziny. Powstało tam szereg ważnych dzieł artysty, a on sam chętnie Jankówkę malował" – podkreśliła kurator.
Dom był usytuowany na wzgórzu, z którego – jak pisała Jadwiga Mehofferowa – "ponad korony zdziczałego sadu rozpościerał się szeroko widok na półkola górskich łańcuchów": widoczne były szczyty Beskidu, a niekiedy także Tatry.
W posiadłości, którą odwiedzali m.in. Karol Hubert Rostworowski, Ferdynand Ruszczyc, Zenon Przesmycki "Miriam", Karol Maszkowski, Egon Petri, Zygmunt Dygat i Ludwik Solski Mehoffer założył ogród z typową polską roślinnością i charakterystycznym owalnym klombem z pierścieniem z róż, który pojawił się w kilku jego pracach. "Dziękuję Bogu za ten własny skraweczek ziemi, który mi daje kontakt z naturą, niezbędny dla twórczej wyobraźni" – pisał o ogrodzie artysta.
Prezentację w Domu Józefa Mehoffera w Krakowie dopełnią cztery inne kompozycje tego artysty z widokiem ogrodu w Jankówce, eksponowane tam na stałe. Będą to pejzaże: "Burza na wiosnę" (1915) i "Czerwona parasolka" (1917) oraz symboliczny obraz "Polska w Wielkiej Wojnie" (1917), na którym w tle widać charakterystyczny klomb z różami i akwaforta "Zuchwały ogrodnik" – przypominająca o przemijaniu i śmierci(1912).
Pokaz obrazu "Dworek w Jankówce" potrwa do 28 listopada. (PAP)
autor: Małgorzata Wosion
wos/ dki/
