Międzynarodowy Dzień Ochrony Zabytków to święto wszystkich osób zaangażowanych w tę sprawę, chcę wam wszystkim podziękować za wasz trud – powiedział we wtorek na Zamku w Łańcucie wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin. Zasłużonym wręczył medale i odznaki.
We wtorek, w Muzeum-Zamku w Łańcucie odbyły się centralne obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków. Rozpoczynając je, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin przypomniał, że to święto ustanowione 40 lat temu, a „ochrona zabytków ma niewątpliwie charakter międzynarodowy”.
„Począwszy od starożytnej Grecji, gdzie działalność amfiktionii miała charakter prawno-międzynarodowy we wspólnej ochronie miejsc kultu, poprzez średniowiecze, kiedy uchwały soborów były zobowiązaniami dla świata katolickiego również w tej dziedzinie, aż do koncepcji oświecenia, kiedy zabytki traktowano jako dobro ogólnoludzkie, linia rozwojowa jest wyraźnie ukierunkowana” – powiedział wiceminister Sellin.
Zauważył przy tym, że „spotkanie w gronie ludzi zaangażowanych w utrwalenie pamiątek przeszłości skłania do refleksji nad rolą dziedzictwa kulturowego w kształtowaniu tożsamości narodowej, jest też forum dyskusji na temat zarzadzania dziedzictwem”.
Zwrócił przy tym uwagę na integrującą rolę Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków. „To jest święto wszystkich osób zaangażowanych w tę sprawę. Chcę wam wszystkim podziękować za wasz trud” – powiedział Sellin.
Centralne obchody Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków co roku odbywają się w innym miejscu. „Dzięki temu możemy poznać najcenniejsze zabytki w różnych regionach Polski, ale również porozmawiać z gospodarzami o problemach zarządzania zabytkami najwyższej rangi: założeniach rezydencjonalnych bądź sakralnych” – powiedział wiceminister Sellin. W tym roku uroczystość zorganizowano w Zamku Lubomirskich i Potockich w Łańcucie. „To jedna z najcenniejszych pereł Podkarpacia, o najwyższych walorach architektonicznych i artystycznych, uhonorowana przez prezydenta Rzeczypospolitej w 2005 roku tytułem pomnika historii - przypomniał.
Jedną z atrakcji tegorocznych obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków jest zwiedzanie cerkwii św. Paraskewy w Radrużu, wpisanej jako jeden z 16 zabytków sakralnych na listę światowego dziedzictwa UNESCO. „10 lat cieszymy się z braćmi ukraińskimi, że mamy taki wspólny ponadgraniczny wpis” - podkreślił Sellin
W oficjalnym otwarciu Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków uczestniczyła dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa Katarzyna Zalasińska. W swoim wystąpieniu zwróciła uwagę na nowe wyzwania i zagrożenia związane z ochroną zabytków. Pierwsze dotyczy zmian klimatycznych. „Już niedługo przekonamy się wszyscy, jak potężny wpływ ma na stan zachowania zabytków i jak wiele jest nowych wyzwań, na które również konserwatorzy i specjaliści musza się w przygotować”.
Kolejne związane są z sytuacjami kryzysowymi, czyli m.in. wojną. „To jest trudne doświadczenie, w którym wspieramy naszych partnerów z Ukrainy. Dzisiaj musimy więcej mówić o bezpieczeństwie dziedzictwa kulturowego i przygotowania go, jego odporności, na te stany zagrożenia” – powiedziała dyrektor
Dodała przy tym, że "przyszedł czas, żebyśmy przestali mówić o kodeksie dziedzictwa, tylko zaczęli nad nim pracować i dostrzec nowe technologie, które w ochronie zabytków należy szerzej stosować”.
Podczas uroczystości wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego wręczył w imieniu prezydenta RP Andrzeja Dudy Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości oraz złote i srebrne odznaki „Za opiekę nad zabytkami” Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. (PAP)
autorka: Agnieszka Lipska
al/ aszw/