Dokumentowanie losów osób i rodzin z woj. świętokrzyskiego, które pomagały Żydom w czasie II wojny światowej, będzie tematem pierwszej edycji projektu edukacyjnego „Śladami pamięci”, skierowanego do uczniów i nauczycieli szkół regionu.
Wydarzenie zainaugurowane we wtorek w Kielcach, organizują wspólnie Świętokrzyskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli (ŚCDN) i kielecka delegatura Instytutu Pamięci Narodowej.
Projekt „Śladami pamięci – uczeń/nauczyciel badaczami historii” ma na celu wzbudzenie zainteresowania historią woj. świętokrzyskiego u młodych ludzi, w kontekście dziejów Polski. Pomysłodawcy przedsięwzięcia podkreślają, że ważnym jego elementem będzie kształtowanie u uczniów postaw patriotycznych związanych z otwartością, tolerancją i współpracą.
Pierwsza edycja, która ma być realizowana do kwietnia 2017 r. jest poświęcona świętokrzyskim Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata – osobom odznaczonym przez jerozolimski instytut Yad Vashem, które z narażeniem własnego życia i życia swoich bliskich ratowały Żydów z zagłady podczas II wojny światowej.
„Mamy przygotowaną przez IPN listę 287 Sprawiedliwych z regionu, którzy ten medal otrzymali. Chcielibyśmy, żeby uczniowie realizując w szkole projekty wybrali Sprawiedliwego najbliżej ich miejscowości i zapoznali się z historią tej rodziny - kogo ratowała, w jakich okolicznościach, co się stało z ukrywającym się i ze Sprawiedliwym” – wyjaśniała PAP koordynatorka projektu z ŚCDN, Maria Bednarska.
„Mamy przygotowaną przez IPN listę 287 Sprawiedliwych z regionu, którzy ten medal otrzymali. Chcielibyśmy, żeby uczniowie realizując w szkole projekty wybrali Sprawiedliwego najbliżej ich miejscowości i zapoznali się z historią tej rodziny - kogo ratowała, w jakich okolicznościach, co się stało z ukrywającym się i ze Sprawiedliwym” – mówiła PAP koordynatorka projektu z ŚCDN, Maria Bednarska.
Podczas konferencji inaugurującej przedsięwzięcie nauczyciele mogli m. in. wysłuchać prelekcji historyków, dotyczących warunków życia w żydowskich gettach na Kielecczyźnie podczas II wojny światowej oraz wykładu o Polakach ratujących Żydów w latach 1942-1945.
Kolejnym etapem będą warsztaty historii mówionej, dla uczniów i koordynujących ich pracę pedagogów. Młodzi ludzie dowiedzą się jak przygotować się do przeprowadzenia wywiadów, w jaki sposób sformułować pytania, jak przeprowadzić rozmowę i weryfikować uzyskane informacje. „Chcielibyśmy, żeby w ramach tego projektu uczniowie nabyli pewnych umiejętności, które są też istotne, bo samo przygotowanie, przeprowadzenie wywiadu, opracowywanie prezentacji, nie jest w podstawie programowej żadnego przedmiotu, a to umiejętność przydatna w kolejnych etapach edukacyjnych, na studiach i dalej w życiu” – dodała Bednarska.
Efektem ich pracy będzie przygotowana w dowolnej formie prezentacja, przybliżająca Sprawiedliwych. Część prezentacji zostanie opisanych w publikacji, dokumentującej projekt, która stanie się pomocą dydaktyczną.
Uczestniczy projektu odwiedzą także Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej k. Łańcuta lub warszawskie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Projektowi towarzyszy wystawa „Samarytanie z Markowej” prezentowana w kieleckim Centrum Edukacyjnym IPN. Na planszach można oglądać reprodukcje fotografii i dokumentów, ilustrujących życie rodziny Ulmów, zamordowanej przez Niemców za ukrywanie Żydów. Wystawa będzie mogła być pokazywana w szkołach. „Wokół niej będą mogły się odbywać rożnego rodzaju zajęcia - z języka polskiego, historii, czy uroczystości z rodzicami i mieszkańcami. To dodatkowa wartość projektu” – podkreśliła Bednarska.
Zdaniem naczelnik delegatury IPN w Kielcach, dr Doroty Koczwańskiej-Kality, projekt ukazujący świętokrzyskich Sprawiedliwych, jest ważny w kontekście kojarzenie Kielc z pogromem żydów z 1946 r. „Niewątpliwe pogrom w wielu wypadkach naznacza kielczan, ten piękny rejon, który był tak patriotyczny i bardzo walczył o niepodległość. Tu też miały miejsce bardzo piękne i heroiczne postawy, i bardzo często o tym nie pamiętamy, nie mówimy. Pokazanie tych wszystkich ludzi z tego rejonu, którzy ratowali Żydów, jest ważne dla nas i młodzieży” – podkreśliła.
Zdaniem Koczwańskiej-Kality, pokazywanie historii poprzez pozytywne wzorce spowoduje, że „można wychować społeczeństwo, które będzie myśleć w sposób otwarty, życzliwy, w stosunku do drugiego człowieka”.
W kolejnych edycjach projekt ma być realizowany w oparciu o współpracę z Muzeum Historii Kielc i Archiwum Państwowym.(PAP)
ban/ mow/