W Białymstoku odbyły się w piątek główne uroczystości XVI Międzynarodowego Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru. To uroczystość religijno-patriotyczna, która ma przypominać historię wywózek na Wschód i upamiętniać tych, którzy z zesłania nie wrócili.
Szczątki 16 osób, najprawdopodobniej ofiar NKWD, odnaleziono na terenie dawnego więzienia we Lwowie, gdzie obecnie znajduje się Muzeum Ofiar Reżimów Okupacyjnych „Więzienie na Łąckiego” – poinformowało w środę kierownictwo muzeum.
We wrześniu powinien być ogłoszony przetarg na budowę Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku - poinformował PAP magistrat. Muzeum ma być ogólnopolską placówką zajmującą się m.in. tematyką wywózek Polaków na Wschód. Koszt inwestycji szacowany jest na 30 mln zł.
Liczba polskich ofiar zbrodni NKWD z czerwca i lipca 1941 r. jest dziś nie do ustalenia, ale to może być kilkadziesiąt tysięcy – mówi PAP Piotr Szubarczyk, historyk z Biura Edukacji Oddziału IPN w Gdańsku. W środę mija 75 lat od rozpoczęcia masowych zbrodni NKWD na polskich więźniach politycznych.
Powstające w Białymstoku Muzeum Pamięci Sybiru przestanie być oddziałem Muzeum Wojska, zostanie z niego wydzielone i od nowego roku stanie się samodzielną placówką. Miejscy radni przyjęli w poniedziałek uchwałę w tej sprawie.
Władze Białegostoku podjęły decyzję, że rozpoczną budowę Muzeum Pamięci Sybiru. Pierwszym krokiem będzie uchwała o powołaniu placówki, kolejnym - ogłaszanie przetargów. Na razie nie wiadomo jeszcze, czy pierwsze prace budowlane rozpoczną się w tym roku.
21 maja 1941 r. szef NKWD Ławrientij Beria wydał zarządzanie o „wysiedleniu społecznie obcych elementów z republik bałtyckich, Zachodniej Ukrainy, Zachodniej Białorusi i Mołdawii”. Dla Polaków zamieszkujących wschodnie ziemie II RP ta zbrodnicza dyrektywa oznaczała kolejny dramat wywózek.
W nocy z 12 na 13 kwietnia 1940 r., w tym samym czasie kiedy NKWD mordowało polskich jeńców wojennych i więźniów, ich rodziny stały się ofiarami masowej deportacji w głąb ZSRR. Według danych NKWD w czasie dokonanej wówczas wywózki zesłano łącznie około 61 tys. obywateli polskich, głównie do Kazachstanu.