We wrześniu powinien być ogłoszony przetarg na budowę Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku - poinformował PAP magistrat. Muzeum ma być ogólnopolską placówką zajmującą się m.in. tematyką wywózek Polaków na Wschód. Koszt inwestycji szacowany jest na 30 mln zł.
                          Liczba polskich ofiar zbrodni NKWD z czerwca i lipca 1941 r. jest dziś nie do ustalenia, ale to może być kilkadziesiąt tysięcy – mówi PAP Piotr Szubarczyk, historyk z Biura Edukacji Oddziału IPN w Gdańsku. W środę mija 75 lat od rozpoczęcia masowych zbrodni NKWD na polskich więźniach politycznych.
                          Powstające w Białymstoku Muzeum Pamięci Sybiru przestanie być oddziałem Muzeum Wojska, zostanie z niego wydzielone i od nowego roku stanie się samodzielną placówką. Miejscy radni przyjęli w poniedziałek uchwałę w tej sprawie.
                          Władze Białegostoku podjęły decyzję, że rozpoczną budowę Muzeum Pamięci Sybiru. Pierwszym krokiem będzie uchwała o powołaniu placówki, kolejnym - ogłaszanie przetargów. Na razie nie wiadomo jeszcze, czy pierwsze prace budowlane rozpoczną się w tym roku.
                          21 maja 1941 r. szef NKWD Ławrientij Beria wydał zarządzanie o „wysiedleniu społecznie obcych elementów z republik bałtyckich, Zachodniej Ukrainy, Zachodniej Białorusi i Mołdawii”. Dla Polaków zamieszkujących wschodnie ziemie II RP ta zbrodnicza dyrektywa oznaczała kolejny dramat wywózek.
                          W nocy z 12 na 13 kwietnia 1940 r., w tym samym czasie kiedy NKWD mordowało polskich jeńców wojennych i więźniów, ich rodziny stały się ofiarami masowej deportacji w głąb ZSRR. Według danych NKWD w czasie dokonanej wówczas wywózki zesłano łącznie około 61 tys. obywateli polskich, głównie do Kazachstanu.
                          „Dyskusja jak opowiadać o zbrodniach totalitaryzmu to jednocześnie dyskusja o przedstawianiu historii naszego kraju i regionu w XX w. Przy tej okazji powstaje też pytanie jakie wartości promować w narracji historycznej” – powiedział dr Łukasz Adamski z Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.
                          W walkę z polskim podziemiem w latach 1943-46 angażowano wszystkie formacje aparatu bezpieczeństwa ZSRS, m.in. Armię Czerwoną i NKWD - wynika z kwerend w archiwach polskich, rosyjskich i ukraińskich przybliżonych na środowej konferencji.