Stalinizm

Pierwsze powojenne lata (część 4)

Proces Pużaka i innych przywódców PPS-WRN

19 listopada 1948 r. Rejonowy Sąd Wojskowy w Warszawie ogłosił wyrok w sprawie przywódców PPS-WRN, którym zarzucono m.in. planowanie obalenia przemocą ustroju "ludowo- demokratycznego" i współpracę z wywiadami państw zachodnich. Oskarżonym wymierzono kary do 10 lat więzienia, utratę praw obywatelskich do lat 5 oraz przepadek mienia.

Trasa W-Z i Most Śląsko-Dąbrowski

W 1949 roku oddano do użytku pierwszy duży trakt komunikacyjny powojennej Warszawy - Trasę W-Z (Trasa Wschód - Zachód) oraz Most Śląsko-Dąbrowski, będący jej częścią. Głównym celem trasy było połączenie dzielnic: Pragi Północ, Śródmieścia oraz Woli.

Dekret Rady Państwa o obsadzaniu stanowisk kościelnych

9 lutego 1953 r. ogłoszony został dekret Rady Państwa o obsadzaniu stanowisk kościelnych za zgodą organów państwowych. Miał on być przełomowym punktem ofensywy przeciwko Kościołowi i doprowadzić do jego podporządkowania władzom komunistycznym.

Śmierć Stalina

5 marca 1953 r. zmarł Józef Wissarionowicz Stalin (właściwie Iosif Dżugaszwili), sekretarz generalny KC KPZR i premier ZSRR. Zbrodniarz odpowiedzialny za prześladowania i śmierć milionów ludzi, który niemal przez ćwierć wieku wszechwładnie rządził totalitarnym państwem sowieckim. Wśród jego ofiar były setki tysięcy Polaków. Józef Stalin zmarł w wieku 74 lat 5 marca 1953 r. o godz. 21.50 czasu moskiewskiego. Wezwani lekarze stwierdzili wylew krwi do mózgu.

Akcja „Wisła”

28 kwietnia 1947 r. Grupa Operacyjna „Wisła” rozpoczęła wysiedlanie ludności ukraińskiej z południowo-wschodniej Polski. Operacją dowodził gen. Stefan Mossor. Działania prowadzone były w sposób brutalny i bezwzględny. W ciągu trzech miesięcy na Ziemie Zachodnie i Północne przymusowo przesiedlono ponad 140 tys. Ukraińców. Przygotowania do rozpoczętej 28 kwietnia 1947 r. Akcji „Wisła” trwały od jesieni 1946 roku. Pomysł operacji powstał w Sztabie Generalnym WP.

Powstanie „Służby Polsce”

25 lutego 1948 r. władze komunistyczne powołały Powszechną Organizację „Służba Polsce”. Miała ona charakter paramilitarny i prowadziła wśród młodzieży obowiązkowe przysposobienie zawodowe oraz wojskowe, a także indoktrynację ideologiczną.

Powstanie RWPG

25 stycznia 1949 r. w Moskwie opublikowano komunikat o utworzeniu Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. W jej skład obok Związku Sowieckiego weszły Bułgaria, Czechosłowacja, Polska, Rumunia i Węgry. W kwietniu 1949 r. wstąpiła do niej Albania, a w 1950 r. NRD.

„Po Prostu”

Pierwszy numer „Po Prostu”, studenckiego pisma społeczno – kulturalnego, wydano 1 lipca 1947 r. w Warszawie. Od końca 1948 r. było ono oficjalnym organem Związku Młodzieży Polskiej i służyło władzom komunistycznym do ideologicznej indoktrynacji młodzieży i środowiska studenckiego.

Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju - Wrocław 1948

25 sierpnia 1948 r. we Wrocławiu rozpoczął się Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju. Wzięło w nim udział kilkuset pisarzy, artystów i naukowców reprezentujących 46 państw. Przebieg obrad w dużym stopniu podporządkowany został dyrektywom Kremla, mającym na celu mobilizowanie światowej opinii publicznej przeciwko „imperialistom amerykańskim”. Organizując szeroką kampanię „na rzecz pokoju” Związek Sowiecki prowadził jednocześnie intensywne prace nad własnym programem nuklearnym.