Wiceminister kultury: w dziejach Polski II wojna jest wydarzeniem najbardziej traumatycznym

Konferencja prasowa, na której przedstawiono program uroczystości i przedsięwzięć związanych z obchodami 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej odbyła się w piątek w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

W konferencji udział wzięli m.in. wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin i dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku Karol Nawrocki, który jest też pełnomocnikiem ministerstwa kultury ds. obchodów rocznicy wybuchu II wojny.

Jak zaznaczył Sellin, trwający właśnie rok będzie „brzemienny w rocznice”. Przypomniał, że m.in. w czerwcu będzie miała miejsce 30. rocznica wyborów z 1989 roku, której obchody resort chce połączyć z 40. rocznicą pierwszej pielgrzymki do Polski Jana Pawła II, a w lipcu z kolei przypadnie 450. rocznica Unii Lubelskiej.

Jednak, jak zaznaczył Sellin, „z punktu widzenia emocjonalnego” dla Polaków najważniejszą rocznicą będzie 80. rocznica wybuchu II wojny światowej. Sellin przypomniał, że – według niedawno przeprowadzonych przez resort kultury badań, co druga rozmowa Polaków związana z historią kraju, dotyczy właśnie II wojny światowej.

„Polacy rozmawiają o czasach II wojny światowej prawdopodobnie dlatego, że jest o czym, niestety, opowiadać. Każda polska rodzina ma o czym opowiadać, to są opowieści dramatyczne, tragiczne, czasami fascynujące, one są w pamięci rodzin, w dokumentach, w zdjęciach którymi dysponujemy w archiwach rodzinnych” – powiedział Sellin.

Dodał, że wyniki badań są kolejnym dowodem na to, że „II wojna światowa w całokształcie chyba dziejów Polski, 1000-letnich dziejów Polski, jest wydarzeniem najbardziej dramatycznym, najbardziej traumatycznym, gdzie każda polska rodzina ucierpiała, każda polska rodzina została tą historią dotknięta”.

„Wszyscy mamy coś do opowiedzenia na temat tych sześciu lat i mamy poczucie, że wtedy naprawdę stanęliśmy jako naród na skraju fizycznej egzystencji. Wydaje mi się, że również z tego względu, ze względu na tą emocjonalną wrażliwość Polaków, powinniśmy obchodzić takie rocznice, jak 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej” – powiedział Sellin.

Przypomniał, że ten światowy konflikt „zaczęła się tutaj w Polsce - w Gdańsku, na Westerplatte, w Wieluniu”. „A potem trwał już na wszystkich frontach, gdzie armia niemiecka wkroczyła. A potem 17 września armia sowiecka i my stawiliśmy pierwsi opór dwóm straszliwym totalitaryzmom, najstraszniejszym chyba w dziejach ludzkości, które nas wzięły w kleszcze. Od początku się z nimi biliśmy i biliśmy się do samego końca. Trzeba o tym światu przypominać, trzeba o tym opowiadać, a rocznice są właśnie taką okazją do tego, żeby to robić” – powiedział też Sellin.

Dodał, że 1 września br. na Westerplatte odbędzie się „godna ceremonia z udziałem najwyższych władz państwowych”. Wiceminister zaznaczył, że to nie jego resort zajmuje się organizacją uroczystości i zapraszaniem gości, którzy wezmą w niej udział, dodał jednak, że – według wiedzy, jaką posiada - swój udział w niej potwierdził prezydent Niemiec.

Sellin przypomniał też, że niebawem na ekrany polskich kin wejdzie kilka filmów związanych z historią II wojny światowej, w tym obrazy opowiadające o rotmistrzu Witoldzie Pileckiem, Brunonie Schulzu oraz Katyniu. „Ruszyło się w polskim filmie historycznym. Właściwie nie będzie już teraz sezonu ani jesiennego ani wiosennego, aby jakaś premiera polskiego filmu historycznego by się nie pojawiła, a wśród nich również filmy dotyczące II wojny światowej” – powiedział Sellin.

Z kolei Nawrocki poinformował, że główne obchody związane z rocznicą wybuchu II wojny światowej będą miały miejsce między 23 sierpnia a 17 września. Podkreślił, że pierwsze rocznicowe projekty będą miały miejsce w maju. Wyjaśnił, że 8 maja br. w Pekinie otwarta ma zostać wystawa zdjęć poświęcona Polakom ratującym Żydów w czasie okupacji niemieckiej, z kolei 18 maja w kilku miastach w Polsce, w tym Gdańsku, Lublinie, Szczecinie, Katowicach i Warszawie, ruszy zbiórka eksponatów związanych ze światowym konfliktem.

Nawrocki poinformował, że 23 sierpnia w sąsiedztwie gdańskiego Muzeum II Wojny Światowej odbędzie się specjalne 20-minutowe multimedialne widowisko przygotowywane przez uznaną brytyjską formę, poświęcone podpisaniu Paktu Ribbentrop-Mołotow. Tego dnia zaplanowana jest też międzynarodowa konferencja pt. „Pakt dla wojny”.

Nawrocki wyjaśnił, że z kolei 1 września w gdańskim muzeum otwarta zostanie wystawa czasowa pt. „Walka i cierpienie”, która będzie prezentowana w placówce do 2021 r. Równocześnie w kilkudziesięciu miejscach na całym świecie mają być prezentowane wystawy panelowe pt. „Poland first to fight” „opowiadające tą samą historię”, co „wystawa matka” prezentowana w gdańskiej placówce.

Z kolei na wieczór 1 września gdańskie muzeum przygotowuje specjalny koncert, a na 17 września zaplanowano odsłonięcie pomnika rotmistrza Witolda Pileckiego, który to monument stanie na placu przy muzeum.

Obecny na konferencji dyrektor Muzeum Ziemi Wieluńskiej w Wieluniu Jan Książek poinformował, że placówka ta przygotowuje kilka wystaw, m.in. fotograficznych, mających pokazać zniszczenie tego miasta 1 września 1939 r. Dyrektor Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą Paweł Rozdżestwieński poinformował z kolei, że placówka ta przygotowuje na 8 września rekonstrukcję bitwy nad Bzurą.

Dyrektor Archiwum Akt Nowych w Warszawie Tadeusz Krawczak zapowiedział wystawę, która ma zostać zorganizowana w stolicy, a która ma pokazać oryginały dokumentów dotyczących września 1939 r. Z kolei 3 listopada, naprzeciwko bramy więziennej na ul. Rakowieckiej w stolicy planowane jest odsłonięcie tablicy przypominającej, że tego dnia w 1944 roku Niemcy spalili tu duże zasoby polskich archiwów. (PAP)

Autor: Anna Kisicka

aks/ pat/