Wybór kard. Karola Wojtyły na papieża był zwycięstwem Ewangelii nad Manifestem komunistycznym - ocenił prezes IPN Jarosław Szarek, inaugurując w Krakowie konferencję "Papież zza żelaznej kurtyny". W liście prezydent Andrzej Duda dodał, że Jan Paweł II wywołał w Polsce erupcję nadziei.
W przyszłym tygodniu minie 40 lat od wyboru kard. Karola Wojtyły na papieża. Z tej okazji IPN, wspólnie ze swoim węgierskim odpowiednikiem - NEB, zorganizowały międzynarodową konferencję naukową, podczas której badacze będą omawiać w Krakowie i w Budapeszcie wpływ pontyfikatu Jana Pawła II na państwa i Kościoły bloku komunistycznego.
Prezes IPN podkreślił, że objęcie przez Karola Wojtyłę zwierzchnictwa nad Kościołem katolickim było jednym z najważniejszych wydarzeń w historii. "Proszę państwa, stało się wtedy coś wielkiego. To Manifest komunistyczny przegrał z Ewangelią. To było zwycięstwo dobra nad złem, miłości nad nienawiścią, prawdy nad kłamstwem i to zwycięstwo przeraziło tych, którzy od wielu lat panowali nad tą częścią Europy" - powiedział Szarek.
Podkreślił też, że mimo skąpych informacji o Janie Pawle II w PRL-owskich środkach masowego przekazu, dzień 16 października przeszedł do dziejów Polski jako "dzień wielkiej radości i nadziei". "Nadziei tych, którzy przez lata żyli bez nadziei" - mówił Szarek.
"My w Polsce mamy to szczęście, że bogactwo naszych dziejów, bogactwo naszego doświadczenia powoduje to, że nawet w największej opresji nie tracimy nadziei. Jak umiera nadzieja, to umiera wszystko. Jan Paweł II przyniósł nadzieję, przyniósł nadzieję zniewolonym narodom Związku Sowieckiego" - podkreślił prezes IPN, przypominając też, że działalność papieża Polaka przyczyniła się do upadku komunistycznej dyktatury w Europie Środkowej i Wschodniej.
Przewodnicząca węgierskiego Komitetu Pamięci Narodowej (NEB) Reka Foeldvaryne Kiss podkreśliła, że dla jej pokolenia, wychowywanego w latach 80., pojęcie papieża nierozerwalnie wiązało się z postacią Jana Pawła II. "My dorastaliśmy w tej rzeczywistości przez prawie trzy dziesięciolecia" - podkreśliła Kiss. Przypomniała też swoją osobistą historię związaną z ojcem, który będąc w Polsce zawsze przywoził na Węgry symbole związane z Solidarnością. "Mój ojciec opowiadał, że w polskich kościołach czuł moc, którą określał pontyfikat Jana Pawła II i jego nauczanie wyrażone w słowach +Nie lękajcie się+" - mówiła szefowa węgierskiego odpowiednika IPN.
List do uczestników konferencji wystosował prezydent Andrzej Duda, który podkreślił, że Jan Paweł II był jedną z najwybitniejszych postaci XX wieku, zaś sama konferencja jest wymownym znakiem wielowiekowej i wypróbowanej przyjaźni Polski i Węgier. "Przyjaźni, która również dzisiaj dobrze służy obu naszym narodom oraz rozwojowi Europy jako wspólnoty wolnych państw i wolnych narodów" - ocenił Duda.
Prezydent podkreślił również znaczenie tegorocznych rocznic - 16 października, kiedy przypadnie 40-lecie wyboru kardynała Karola Wojtyły na zwierzchnika Kościoła katolickiego oraz 11 listopada - 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. "Dla milionów Polaków bliskość tych rocznic urasta do rangi symbolu" - podkreślił.
"Wydarzenia z 1918 roku, kiedy to zrzucaliśmy jarzmo 123-letniej niewoli trwają w pamięci historycznej naszego narodu jako czas wielkiej radości, dumy i nadziei związanej z odzyskaniem niepodległego państwa" - napisał Duda, przypominając jednocześnie o bolesnych dla Polaków doświadczeniach lat wojny - od reżimów totalitarnych III Rzeszy Niemieckiej i Związku Sowieckiego. Przypomniał też o represjach władz komunistycznych w latach powojennych i w PRL-u.
"Wybór kardynała Karola Wojtyły na papieża oraz jego podróż apostolska do ojczyzny w czerwcu 1979 roku wywołały w Polsce olbrzymią erupcję nowej nadziei oraz energii społecznej, która wkrótce znalazła ujście w wielomilionowym niezależnym ruchu społecznym Solidarność" - przypomniał Duda.
Słowa do organizatorów i uczestników konferencji napisał również metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski. Arcybiskup również podkreślił znaczenie pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w 1979 r. To w jej trakcie, 2 czerwca tego roku, w Warszawie na placu Zwycięstwa (obecnie Piłsudskiego) padły słynne słowa: "Wołam ja, syn polskiej ziemi, a zarazem ja: Jan Paweł II, papież (...): Niech zstąpi Duch Twój! I odmieni oblicze ziemi. Tej ziemi!".
W konferencji "Papież zza żelaznej kurtyny" biorą udział historycy z kilku krajów dawnego bloku sowieckiego: Rumunii, Bułgarii, Czech, Słowacji, Węgier, Litwy, Niemiec i Polski, ale są również badacze ze Szwajcarii i USA. Głównym tematem obrad jest sytuacja kościołów chrześcijańskich w dyktaturach komunistycznych, ze szczególnym uwzględnieniem działalności Jana Pawła II. Konferencja, która w najbliższych dwóch dniach będzie się odbywać w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego, w czwartek przeniesie się do stolicy Węgier - Budapesztu, a zakończy w siedzibie węgierskiego parlamentu. (PAP)
nno/ agz/
