Urodził się w 10 września 1891 r. w Warszawie. Studiował m.in. filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także architekturę w Mediolanie oraz prawo w Dorpacie. Służył w armii rosyjskiej.
Od 1914 r. służył w armii rosyjskiej, gdzie awansował od chorążego do sztabskapitana. W trakcie walk został dwukrotnie ranny. W 1917 r. należał do organizatorów Zjazdu Wojskowych Polaków w Petersburgu, a następnie służył w I Korpusie Polskim gen. Dowbór-Muśnickiego. W 1918 r. – wobec kapitulacji gen. Dowbora przed Niemcami – należał do organizatorów nieudanego zamachu stanu w Korpusie. Następnie służył w Komendzie Naczelnej Polskiej Organizacji Wojskowej w Kijowie.
Działalność Matuszewskiego w niepodległej Polsce
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Matuszewski, w stopniu majora, pracował m.in. w II Oddziale Naczelnego Dowództwa, którego w 1920 r. został szefem. Uczestniczył również w pracach delegacji pokojowej w Rydze.
W 1924 r. został mianowany pułkownikiem. W latach 1924–1926 był attaché wojskowym w Rzymie, 1928–1929 posłem w Budapeszcie. Do 1931 r. pełnił funkcję ministra skarbu.
Matuszewski i ewakuacja polskiego złota
W przededniu II wojny światowej nie otrzymał przydziału do wojska i wraz z żoną Haliną Konopacką ewakuował się na Wschód. Tuż po wybuchu wojny, aby ratować kruszec przed posuwającymi się w głąb Polski wojskami niemieckimi, władze podjęły decyzję o przetransportowaniu całości złota na wschód. Premier Felicjan Sławoj-Składkowski powierzył pieczę nad konwojem płk. Ignacemu Matuszewskiemu oraz płk. Adamowi Kocowi (twórcy Obozu Zjednoczenia Narodowego i byłemu prezesowi Banku Polskiego) i mjr. Henrykowi Floyar-Rajchmanowi (byłemu ministrowi przemysłu i handlu). W dniach 4 i 5 września, w dwóch turach, autobusami Państwowej Wytwórni Papierów Wartościowych, złoto przewieziono z Warszawy do Lublina.
Tam Matuszewski i Rajchman zdecydowali, że najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie ewakuacja złota do Rumunii. Złoto przewieziono do Śniatynia i rozpoczęto rozmowy z Rumunią na temat tranzytu do Francji przez jej terytorium. Rumunia ogłosiła neutralność w konflikcie polsko-niemieckim. Niemcy zaczęli więc wywierać na Bukareszt naciski, żądając zajęcia polskiego złota. Rumuni zwodzili Niemców twierdząc, że nie mają żadnej wiedzy o polskim złocie znajdującym się w ich kraju i pozwolili na jego tranzyt do Konstancy. Postawili jednak warunek błyskawicznego przeprowadzenia takiej operacji.
W Konstancy okazało się, że możliwa jest ewakuacja na pokładzie brytyjskiego zbiornikowca przewożącego ropę naftową z Rumunii na Daleki Wschód. Powstało pytanie, dokąd skierować statek. Istniało ryzyko nalotu niemieckiego. Zdecydowano więc popłynąć do Stambułu, a stamtąd tranzytem kolejowym wraz z turecką obstawą złoto skierowano do Libanu, będącego francuskim terytorium mandatowym.
Złoto wraz z polskimi urzędnikami znalazło się w Bejrucie i na pokładach francuskich okrętów wojennych trafiło do Tulonu, a stamtąd do skarbca Banku Francji w Nevers, gdzie znajdowało się pod nadzorem pracowników Banku Polskiego, a tym samym Rządu RP urzędującego w Angers.
Wojenne losy Matuszewskiego
We Francji mimo deklaracji złożenia stopnia oficerskiego Matuszewski nie został przyjęty do formującego się Wojska Polskiego. W 1941 r. przybył do Nowego Jorku.
Sprzeciwiał się polityce premiera Władysława Sikorskiego wobec Związku Sowieckiego. „Nie mógł pojąć, jak premier Sikorski, który nieco wcześniej przytomnie oceniał Sowietów, mógł podpisać układ z ambasadorem Majskim. To był moment przełomowy, po którym Matuszewski faktycznie wymówił posłuszeństwo polskiemu premierowi, który w polemikach coraz częściej powoływał się na +słowo honoru+ dane w sprawie polskiej przez premiera Churchilla i marszałka Stalina” – mówił w rozmowie z PAP prof. Sławomir Cenckiewicz.
W lutym 1942 r. Matuszewski opublikował artykuł, w którym pytał gen. Sikorskiego o los siedmiu tysięcy polskich oficerów, którzy nie zgłosili się do któregokolwiek z punktów werbunkowych Armii Polskiej na Wschodzie.
Działalność Matuszewskiego w USA
Matuszewski był zakulisowym twórcą Komitetu Narodowego Amerykanów Polskiego Pochodzenia, a następnie był jednym z inicjatorów powołania Kongresu Polonii Amerykańskiej. W 1945 r. stał się jednym z liderów polskiej społeczności w USA, mimo że nie posiadał obywatelstwa amerykańskiego umożliwiającego pełnienie oficjalnych funkcji. Należał także do inicjatorów powołania Instytutu Józefa Piłsudskiego, którego w latach 1944-1946 był wiceprezesem.
Matuszewski był wybitnym publicystą w USA. Posiadał stałą kolumnę w „Dzienniku Polskim” wydawanym w Detroit. Był także autorem odezw i deklaracji KNAPP. Jego bezkompromisowa działalność spowodowała, że 21 grudnia 1945 r. Departament Sprawiedliwości USA wycofał jego podanie o pobyt stały, w którym domagał się rejestracji jako reprezentanta interesów obcego państwa. Zmarł nagle 3 sierpnia 1946 r. w Nowym Jorku.
Ekshumacja Matuszewskiego
W listopadzie 2016 r. szczątki płk. Ignacego Matuszewskiego i mjr. Henryka Floyar-Rajchmana zostały ekshumowane. Do ich sprowadzenia do Polski doszło pod koniec listopada, a zorganizowanie uroczystości pogrzebowej było realizacją decyzji ówczesnego szefa MON Antoniego Macierewicza z 1 sierpnia 2016 r. Decyzja ta była zgodna z wolą oficerów, którzy chcieli, by ich szczątki powróciły do Polski. Szczątki Matuszewskiego i Floyar-Rajchmana zostały pochowane 10 grudnia w kwaterze żołnierzy 1920 r. na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. (PAP)
