12. Międzynarodowy Marsz Żywej Pamięci Polskiego Sybiru przeszedł w piątek ulicami Białegostoku. Ta patriotyczno-religijna uroczystość upamiętnia wywiezionych na Wschód. Według szacunków policji, w marszu wzięło udział ok. 11 tys. osób. Marsz przeszedł ulicami miasta, sprzed Pomnika Katyńskiego do kościoła Ducha Świętego, przy którym znajduje się pomnik - Grób Nieznanego Sybiraka. Tam, po mszy św., uroczystości zakończyły modlitwy za zmarłych w obrządku katolickim i prawosławnym, złożono wieńce i kwiaty.
Polacy, którzy od XVIII wieku przebywali na Syberii, mieli duży wkład w rozwój tego regionu - uważają naukowcy, którzy od środy uczestniczą w I Międzynarodowej Konferencji Naukowej "Sybir. Wysiedlenia-Losy-Świadectwa" w Białymstoku.
Trybunał Konstytucyjny bada w czwartek, czy zgodne z ustawą zasadniczą są przepisy uniemożliwiające występowanie przez osoby mieszkające poza Polską o odszkodowania do krajowych sądów za represje ZSRR za działalność na rzecz niepodległości Polski.
Uroczyste obchody 70. rocznicy wyjścia Armii Andersa z ZSRR, z udziałem m.in. kombatantów, odbędą się w środę w Uzbekistanie. Będzie to m.in. okazja do uczczenia pamięci Polaków, którzy w czasie II wojny światowej zmarli w tym kraju i zostali tam pochowani. W marcu i sierpniu 1942 roku przez Uzbekistan i Turkmenistan z ZSRR do Iranu przedostały się 116 tys. 543 osoby (w tym 78 tys. 631 żołnierzy), czyli ok. 10 proc. Polaków wywiezionych do ZSRR po 17 września 1939 roku.
Historii 733 dzieci wywiezionych w czasie II wojny światowej z okupowanych przez ZSRS terenów Polski na Syberię i do Kazachstanu, które trafiły potem do Nowej Zelandii, poświęcona jest otwarta w piątek w Płockiej Książnicy wystawa "Drugi dom na końcu świata". Na wystawie prezentowane są zdjęcia archiwalne z pobytu dzieci w latach 1944-49 w nowozelandzkim kampusie Pahiatua oraz ich współczesne fotografie, osób już w podeszłym wieku.
W ponad 70 miejskich autobusach w Białymstoku od czwartku można oglądać mini-ekspozycje dotyczące drugiej wywózki Polaków w głąb ZSRS w 1940 roku. To pomysł miejscowego Muzeum Wojska, które chce przypomnieć te wydarzenia i zachęcić do zwiedzenia wystawy. W kwietniu przypada 72. rocznica drugiej wywózki, która miała miejsce w nocy z 12 na 13 kwietnia 1940 roku. Zostało wtedy wywiezionych kilkadziesiąt tysięcy obywateli polskich.
Prawie 130 obrazów Alfonsa Kułakowskiego, artysty, który jako dziecko wraz z rodziną został zesłany na Sybir i powrócił na stałe do Polski dopiero w 1997 r., można oglądać od soboty w Muzeum Narodowym w Gdańsku. „Jego obrazy nasycone są mocnym, radosnym kolorem, pełnym wyraźnego światła. Artystycznym credo twórcy jest afirmacja życia i przyrody” – powiedziała PAP kuratorka wystawy Małgorzata Ruszkowska-Macur.
4 lipca mija 10 lat od śmierci jednego z najciekawszych polskich pisarzy XX wieku - Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, autora m.in. "Innego świata" i "Dziennika pisanego nocą". Okrągła rocznica zbiega się z publikacją pierwszego tomu "Dzieł zebranych" tego pisarza.