historiografia

Jerzy Tomaszewski – historyk ponad podziałami

Dziesięć lat mija od śmierci Jerzego Tomaszewskiego. Był historykiem wszechstronnym, zajmował się historią gospodarczą, dziejami krajów Europy Środkowej, historią mniejszości narodowych w II RP. Szczególne zasługi położył na rzecz rozwoju historiografii Żydów polskich. Wychodził z założenia, że głównym obowiązkiem historyka jest trzymanie się faktów ustalonych na drodze naukowego badania i żadne okoliczności natury politycznej czy emocjonalnej nie powinny go ograniczać. W konsekwencji tego podejścia niektórzy uważali jego prace za kontrowersyjne, a sam autor „podejrzewany” był o przynależność do narodu żydowskiego, ukraińskiego, białoruskiego… „Pochodzenie istotne jest dla jamnika, nie dla historyka” – zwykł kwitować tego sugestie Tomaszewski.

Badacze: Glatt, Lewiński, Sacha i Wodziński - laureatami Nagród FNP

Czterej wybitni uczeni: dr hab. Sebastian Glatt, prof. Janusz Lewiński, prof. Krzysztof Sacha i prof. Marcin Wodziński - to tegoroczni laureaci Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Nagrody przyznano po raz 33. Ich wysokość wzrosła - wynosi obecnie 250 tys. zł.

Tomasz Strzembosz – historyk odważny i pokorny

20 lat temu, 16 października 2004 r. zmarł Tomasz Strzembosz, wybitny przedstawiciel harcerstwa, jeden z najznakomitszych historyków wojennych dziejów Polski, pionier badań nad konspiracją AK-owską i partyzantką antysowiecką. Był zawsze wierny własnym przekonaniom, za co płacił wysoką cenę. Bez względu na koniunktury środowiskowe i sytuację polityczną w dążeniu do prawdy nie uznawał żadnych kompromisów.

Prof. Robert Frost doktorem honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku

Prof. Robert Ian Frost, wybitny szkocki badacz zajmujący się historią Europy wschodniej i północnej, otrzymał w poniedziałek tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku. To dwudziesty trzeci tytuł doktora honoris causa nadany przez tę uczelnię.

90 lat temu urodził się Andrzej Feliks Grabski - historyk wszechstronny

Był jednym z najwybitniejszych i najbardziej wszechstronnych polskich historyków w okresie powojennym, a zarazem postacią kontrowersyjną. Andrzej Feliks Grabski był uczonym, który stworzył rudymentarne dzieła z zakresu historii historiografii – dyscypliny przez jednych uważanych za niszową, przez innych za hermetyczną, a nawet ezoteryczną, ale bez której niepodobna wyobrazić sobie rozwoju nauk historycznych. Mimo że od ćwierćwiecza nie ma go wśród nas, jego dorobek jest nie tylko aktualny, lecz także niezastąpiony.

5 lat temu zmarł Jerzy Wojciech Borejsza

28 lipca mija pięć lat od dnia, w którym odszedł Jerzy Wojciech Borejsza, jeden z najznakomitszych polskich historyków, badacz polskiej emigracji czasu zaborów oraz historyk faszyzmów. Marzenie o zostaniu pisarzem przekuł w liczne dzieła historiograficzne, które dziś stanowią klasykę europejskiej literatury historycznej.

100 lat temu urodził się profesor Andrzej Wyczański

Powstaniec warszawski i znakomity historyk, badacz epoki nowożytnej, autor pionierskich opracowań z zakresu dziejów społeczno-gospodarczych. Był niezwykle zasłużony dla organizacji nauki w Polsce, pełnił m.in. funkcje prorektora Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku oraz sekretarza naukowego i wiceprezesa Polskiej Akademii Nauk. Dokładnie 100 lat temu, 13 kwietnia 1924 r. w Warszawie urodził się Andrzej Wyczański.

„Żywoty równoległe. Wyjątkowi Polacy, tragiczne wybory. Heroiczne postawy”

Ufam, że czytelnicy znajdą tutaj takie postaci i włączą się do tej rozmowy, by raz jeszcze przeżywać to, co było i co przecież jest z nami nadal: polską historię – pisze prof. Andrzej Nowak w swojej najnowszej książce.

Nowe szlaki historiografii

W dniach 21-27 sierpnia 2022 r. w Poznaniu odbędzie się XXIII Międzynarodowy Kongres Nauk Historycznych – największe i najbardziej prestiżowe spotkanie historyków, podczas którego przedstawiają oni wyniki swoich badań i dyskutują nad najbardziej palącymi problemami, nie tylko światowej historiografii. O polskim wkładzie w to wydarzenie oraz przygotowaniach do przyszłorocznego spotkania opowiada Krzysztof A. Makowski, inicjator i jeden z organizatorów Kongresu, Wiceprezydent Międzynarodowego Komitetu Nauk Historycznych (CISH).

Prof. M. Janowski: środowisko historyków jest podzielone, ale dyskusje naukowe na ogół nie toczą się wokół polityki

Środowisko historyków jest oczywiście podzielone, tak jak całe społeczeństwo polskie, ale dyskusje naukowe na ogół nie toczą się – na szczęście – wokół spraw politycznych – mówi PAP prof. Maciej Janowski, dyrektor Instytutu Historii PAN. Jednak nawet w historii najnowszej nie można mówić o całkowitym pokrywaniu się podziałów politycznych i naukowych – dodaje.