komunizm

75 lat temu powołano Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej

75 lat temu, 28 czerwca 1945 r., powołano Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej. Jego powstanie było realizacją uchwał z konferencji w Jałcie, które według aliantów zachodnich miały zapewnić Polsce możliwość decydowania o swoim losie. TRJN okazał się narzędziem w rękach Stalina.

Dr M. Szpytma: komuniści chcieli, aby Mikołajczyk i ludowcy legitymizowali to, co się stało w Polsce po 1944 r.

Kiedy Stanisław Mikołajczyk wrócił do Polski, celem komunistów było to, aby on i ludowcy legitymizowali to, co się stało w Polsce po roku 1944. Przez te pierwsze lata to się jednak nie udało – powiedział dr Mateusz Szpytma, wiceprezes IPN, w czasie spotkania wokół publikacji „Nieznane instrukcje, wytyczne, okólniki Departamentu V Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego dotyczące ruchu ludowego i niezależnych działaczy ludowych w latach 1945–1954”.

„Dzienniki”

„Zaczynam pamiętnik. Może starczy cierpliwości na regularne prowadzenie go. To jest potrzebne: fakty, rozmowy, ludzie – dokumentacja późniejszych wniosków, myśli, uczuć, wszystkiego, co dzieje się we mnie. W zeszłym roku było tego bardzo dużo – niestety, nie zapisywałem. W tym roku jestem niepełne trzy tygodnie i już nagromadziło się mnóstwo. Spróbuję do tych zaległości wracać później, a na razie zaczynam na bieżąco” – napisał Wiktor Woroszylski w poniedziałek 19 października 1953 r. w miejscowości Pieriediełkino.

40 lat temu zmarł Marian Spychalski, jeden z trzech marszałków komunistycznej Polski

40 lat temu, 7 czerwca 1980 r., zmarł Marian Spychalski, jeden z trzech marszałków komunistycznej Polski, przewodniczący Rady Państwa, minister obrony narodowej i prezydent Warszawy. Był postacią drugorzędną w PRL-owskim systemie władzy, ale również jedną z najwyżej postawionych ofiar stalinowskiego terroru wymierzonego w przeciwników politycznych Bolesława Bieruta i jego otoczenie.

Na Zamku Królewskim w Warszawie otwarto instalację Jerzego Kaliny pt. „Defilada”

Pragnę podziękować Jerzemu Kalinie za to niezwykłe dzieło, które tak sugestywnie uzmysławia Polsce i Polakom historyczną tragedię straconej wolności w ironicznej oprawie defilady zwycięstwa – powiedział wicepremier Piotr Gliński podczas wernisażu instalacji „Defilada” na Zamku Królewskim w Warszawie.

„Polskie wizje i oceny komunizmu (1917–1989)”

„Ideologia komunistyczna i ustrój będący jej odwzorowaniem nie przestają być przedmiotem rozważań historycznych. Z różnych perspektyw można oglądać te zjawiska. Potrzebne są studia wokół dziejów myśli sowietologicznej, ale nie tylko. Za wprost niezbędne uznać trzeba opracowania zapatrywań rozmaitych kierunków i przedstawicieli myśli politycznej wobec idei komunistycznej jako projekcji teoretycznej, jak i wobec systemu sowieckiego jako prawzoru rządów totalitarnych” – czytamy we wstępie do publikacji.

120 lat temu urodził się Aleksander Wat

120 lat temu, 1 maja 1900 r., urodził się Aleksander Wat, jeden z najbardziej oryginalnych polskich pisarzy XX wieku, współtwórca polskiego futuryzmu, obserwator sowieckiego totalitaryzmu, w młodości zafascynowany komunizmem. Jego spisane rozmowy z Czesławem Miłoszem są uważane za bezcenne źródło historyczne.

70 lat temu Sejm uchwalił ustawę o „socjalistycznej dyscyplinie pracy”

70 lat temu, 19 kwietnia 1950 r., Sejm uchwalił ustawę o „zabezpieczeniu socjalistycznej dyscypliny pracy”, która przewidywała drakońskie kary za niedotrzymanie regulaminów pracy. Jej zapisy były kolejnym etapem sowietyzacji polskiej gospodarki i podporządkowania jej celom państwa totalitarnego.

30 lat temu Sejm uchwalił ustawę o likwidacji cenzury

30 lat temu, 11 kwietnia 1990 r., Sejm RP uchwalił ustawę o likwidacji Głównego Urzędu Kontroli Publikacji i Widowisk. Decyzja ta kończyła 45-letnią epokę, w której całość funkcjonowania mediów i życie intelektualne były kontrolowane przez reżim komunistyczny z pomocą niewielkiej grupy zdyscyplinowanych cenzorów.

30 lat temu zmarł Józef Mackiewicz

30 lat temu, 31 stycznia 1985 roku, w Monachium zmarł prozaik, publicysta Józef Mackiewicz, autor książek "Kontra", "Droga donikąd", "Nie trzeba głośno mówić", "Lewa wolna". W 1943 r., po odkryciu w Katyniu grobów polskich udał się na miejsce zbrodni jako obserwator ekshumacji, opisał to w książce "Katyń: zbrodnia bez sądu i kary".