Konsulat Generalny RP w Odessie od lat zabiegał o pamięć i prawdę o ofiarach stalinowskich czystek z lat 1937-38, w tym tzw. operacji polskiej, które spoczywają na terenie dawnego poligonu NKWD w tym mieście - przekazało PAP polskie MSZ.
Pamięć o ofiarach NKWD i ich godny pochówek jest sprawą nie tylko Rosjan, ale też Polaków – mówi PAP Ewa Kowalska, historyk z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN. Polskie Cmentarze Wojenne są częścią wielkich cmentarzy ofiar represji sowieckich, gdzie strona rosyjska prowadzi prace ekshumacyjne – zwraca uwagę.
Podczas tzw. operacji polskiej NKWD aresztowano ponad 143 tys. Polaków; spośród nich 111 tys. skazano na karę śmierci – podali archiwiści IPN, przypominając o sowieckim ludobójstwie z lat 1937–1938. Nieznana jest liczba represjonowanych kobiet i dzieci; szacuje się, że było ich kilkaset tysięcy.
Prezes IPN dr Karol Nawrocki we środę odda hołd Polakom pomordowanym przez sowietów w latach 1937–1938, w ramach tzw. operacji polskiej. Uroczystość, zorganizowana przez IPN, odbędzie się o godz. 14 przed pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie, przy ul. Muranowskiej.
W Domu Polonii w Pułtusku 27 kwietnia prezes Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) dr Jarosław Szarek otworzy wystawę pt. „Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938” - poinformował PAP Sławomir Bardski z Biura Prezesa i Komunikacji Społecznej IPN.
Pomnik "Ofiar Operacji Antypolskiej NKWD 1937-1938 i Zagłady Nadberezyńców” może stanąć w Kołobrzegu przy ul. 6 Dywizji Piechoty, przed głównym wejściem na cmentarz komunalny. Ta lokalizacja kończy wielomiesięczny spór inicjatorów wzniesienia pomnika i miejskiego samorządu.
Szef Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek otworzył w środę w Kijowie wystawę Archiwum IPN „Rozkaz nr 00485. Antypolska Operacja na sowieckiej Ukrainie 1937–1938”. Ofiarami operacji byli nie tylko Polacy, lecz także Ukraińcy – mówił podczas uroczystości.
Wystawę „Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938” mieszkańcy Odessy mogą oglądać do 20 września dzięki współpracy IPN z ukraińskimi archiwistami.
Przywracanie pamięci to obowiązek wobec tych, którzy ponieśli śmierć, bo mówili po polsku i nosili polskie nazwiska – podkreślił prezydent Andrzej Duda w liście do uczestników warszawskich niedzielnych uroczystości ku czci ofiar tzw. operacji polskiej NKWD przeprowadzonej w ZSRS przed 82 laty.
„Podobno każdy naród po wojnach, klęskach żywiołowych czy kataklizmach odradza się i zaczyna żyć od nowa. Ale tamtejsi Polacy już nigdy się nie odbudują. Nie ma dla nich miejsca na tamtej ziemi. Może w Kazachstanie, na Syberii czy w Azji Środkowej żyją Polacy, ale oni wolą wyrzec się swej narodowości i wiary katolickiej. Zbyt wiele wycierpieli za polskość i za religię.” Tak podsumowywała losy Polaków żyjących w Związku Sowieckim w okresie międzywojennym Zofia Pawłowska, jedna z nich, mieszkanka dawnej wsi Greczany koło Płoskirowa (obecnie Chmielnicki na Ukrainie).