Wirtualna wystawa o historii deportacji z Theresienstadt do Auschwitz
Wirtualną wystawę, ukazującą historię utworzonego w 1942 r. przez Niemców getta Theresienstadt i deportacji wiezionych w nim Żydów do obozu Auschwitz, stworzyło Muzeum Auschwitz w Google Cultural Institute – podało w piątek biuro prasowe Muzeum.
Getto, utworzone w leżącym 60 km od Pragi Terezinie (Theresienstadt), było zbiorczym, tranzytowym obozem dla Żydów, wyniszczanych tam przez głód i trudne warunki bytowe.
Początkowo do Theresienstadt deportowano Żydów z Czech, Moraw, Niemiec i Austrii. Byli to głównie prominenci i osoby zasłużone. W kolejnych latach trafiali tam Żydzi z Holandii, Danii, Słowacji i Węgier. Łącznie przywieziono tam ok. 140 tys. osób. W wyniku przepełnienia i katastrofalnych warunków sanitarnych w getcie zmarło ponad 33 tys. uwiezionych.
Wystawa przybliża także historię Famillienlager Theresienstadt, czyli tzw. obozu familijnego w Auschwitz II-Birkenau dla Żydów przywiezionych z getta w Theresienstadt. Pierwszy transport dotarł we wrześniu 1943 r.
„Pociąg składał się z bydlęcych wagonów. Nie miał okien, były wąskie szczeliny w ścianach, które pozwalały, aby wpadało trochę powietrza. Było tylko dość miejsca w naszym wagonie, aby wszyscy siedzieli lub leżeli na podłodze. Otrzymaliśmy żywność na jeden dzień i jakieś koce. Wtedy jechało się wolno, pociąg stał godzinami. Nikt nie wiedział, dokąd jedziemy i jak długo to potrwa. Starzy ludzie, dzieci, mężczyźni i kobiety” – relacjonował John Freund, deportowany 15 grudnia 1943 r., którego wspomnienia są częścią wystawy.
Więźniowie z getta terezińskiego byli przez władze Auschwitz wykorzystywani propagandowo, m.in. by podtrzymać fikcję, że nie są poddawani eksterminacji. W obozie nosili cywilne ubrania, mogli pisać listy i otrzymywać paczki. Funkcjonowała szkoła dla dzieci i przedszkole. Część z więźniów Niemcy zatrudniali do różnych pracach.
Przez 10 miesięcy istnienia Famillienlager Theresienstadt trafiło do niego ponad 17 tys. więźniów. Jedynie 1,2 tys. przeżyło Auschwitz i inne obozy, do których ich później wywieziono.
Na wystawie zobaczyć można wiele archiwalnych dokumentów dotyczących deportacji do Auschwitz. To m.in. listy transportowe i zdjęcia przedmiotów należących do deportowanych.
Ekspozycja dostępna jest w internecie pod adresem: https://www.google.com/culturalinstitute/exhibit/z-getta-w-terezinie-do-obozu-auschwitz-ii-birkenau/gQiyl0Ei. Jej autorami są Maria Martyniak z Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście oraz Łukasz Martyniak z Centrum Badań Muzeum Auschwitz.
Paweł Sawicki z biura prasowego Muzeum powiedział, że wirtualna wystawa została przygotowana w języku polskim i angielskim.
Google Cultural Instytute umożliwia prezentację w internecie i popularyzację skarbów kultury, archiwów, miejsc związanych z dziedzictwem narodów oraz materiałów historycznych. Dotychczas Muzeum Auschwitz przygotowało pięć wirtualnych wystaw. Są poświęcone m.in. historii polskiego wojskowego ruchu oporu, więźniom Sonderkommanda, których Niemcy zmuszali do usuwania ciał zagazowanych ofiar, a także ewakuacji i wyzwoleniu obozu.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. (PAP)
szf/ gma/
