Muzeum w byłym hitlerowskim obozie zagłady w Sobiborze przekształcone zostało w oddział Państwowego Muzeum na Majdanku i jest już dostępne dla zwiedzających. Wkrótce ma być ogłoszony konkurs na architektoniczny projekt upamiętnienia tego miejsca. W poprzednich latach muzeum w Sobiborze podlegało Starostwu Powiatowemu we Włodawie i w ubiegłym sezonie z powodu braku pieniędzy na jego utrzymanie zostało zamknięte - nie było możliwości zwiedzania z przewodnikiem, można było oglądać jedynie ogólnodostępne miejsca.
Placówka w Sobiborze była jedynym byłym obozem zagłady, którym opiekował się samorząd powiatowy (większość muzeów martyrologicznych w Polsce to placówki państwowe). Problemy z jej finansowaniem powstały, gdy zlikwidowany został program Mecenat, prowadzony przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, z którego pokrywane były koszty utrzymywania muzeum.
W obozie zagłady w Sobiborze od kwietnia 1942 r. do października 1943 r. Niemcy wymordowali co najmniej 250 tys. Żydów pochodzących z Polski, krajów Europy, okupowanych terenów Związku Sowieckiego, a także około tysiąca Polaków.
Ministerstwo zdecydowało, że muzeum w Sobiborze będzie oddziałem Państwowego Muzeum na Majdanku w Lublinie, a w przyszłości ma być samodzielną państwową placówką muzealną.
„Muzeum w Sobiborze jest dostępne dla zwiedzających codziennie oprócz poniedziałków w godzinach od 9 do 17. Wstęp jest bezpłatny. Można też skorzystać z usług przewodnika. Obecnie zatrudnionych jest tam pięć osób, które pracowały tam wcześniej” - powiedziała PAP rzeczniczka Państwowego Muzeum na Majdanku Agnieszka Kowalczyk.
Od kilku lat trwają starania o lepsze upamiętnienie miejsca po obozie zagłady w Sobiborze. W tym celu przedstawiciele Holandii, Izraela, Słowacji i Polski podpisali w 2008 r. memorandum i zdecydowali o powołaniu komitetu sterującego. Rząd Holandii przekazał na ten cel milion euro za pośrednictwem Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie. Część tej kwoty pochłonęły badania archeologiczne przeprowadzone na terenie obozu. Wkrótce Fundacja zamierza ogłosić konkurs na projekt architektoniczny dotyczący zagospodarowania terenu i upamiętnienia ofiar obozu.
„Projekt ma obejmować zarówno upamiętnienie tego miejsca, jak i centrum dla zwiedzających, w którym będzie przestrzeń wystawiennicza oraz zaplecze techniczne i sanitarne” - powiedział PAP Mariusz Kacperkiewicz z Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie.
Konkurs może być ogłoszony już w czerwcu, jeśli jego warunki zatwierdzi komitet sterujący na spotkaniu, które ma się odbyć jeszcze w maju.
Jak podkreślił Kacperkiewicz, przeprowadzone w Sobiborze prace archeologiczne przyniosły wiele informacji dotyczących m.in. funkcjonowania obozu i usytuowania jego budynków (hitlerowcy po zlikwidowaniu i zburzeniu obozu zasadzili na tym terenie las). Efekty badań archeologicznych przedstawione będą na specjalnej konferencji naukowej, która odbędzie się 25 maja w Warszawie.
W obozie zagłady w Sobiborze od kwietnia 1942 r. do października 1943 r. Niemcy wymordowali co najmniej 250 tys. Żydów pochodzących z Polski, krajów Europy, okupowanych terenów Związku Sowieckiego, a także około tysiąca Polaków. 14 października 1943 r. w obozie wybuchł zbrojny bunt. Ponad 300 więźniom udało się uciec; wojnę przeżyło 53 z nich. Muzeum w Sobiborze utworzono w 1993 r. w 50. rocznicę ucieczki. (PAP)
ren/ bno/
