Europosłowie klubu PO-PSL zbierają we wtorek w Strasburgu podpisy pod wnioskiem o zgłoszenie kandydatury rosyjskiego stowarzyszenia Memoriał do Pokojowej Nagrody Nobla w 2014 roku. Pod wnioskiem podpisał się m.in. szef PE Martin Schulz. Jak powiedział PAP europoseł Krzysztof Lisek, akcja została zainaugurowana w marcu, ale zbieranie podpisów de facto rozpoczęło się we wtorek.
"Dzisiejszy dzień przerósł nasze najśmielsze oczekiwania. Mamy już ponad 100 podpisów, w tym przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Martina Schulza, szefa frakcji Zielonych Daniela Cohn-Bendita czy szefa komisji spraw zagranicznych PE Elmara Broka" - podkreślił Lisek.
Dodał, że to dopiero początek akcji. "Planujemy ją zainicjować także w parlamentach krajowych. Chcę poprosić moich kolegów w Sejmie, żeby również zbierali podpisy, a także kolegów z PE, aby zbierali podpisy w swych krajach. Chcemy rozszerzyć akcję na całą Europę" - zaznaczył.
Do złożenia kandydatury formalnie wystarczy jeden podpis. "Uważamy jednak, że kandydatura Memoriału jest tak ważna dla Europejczyków, zwłaszcza z Europy Wschodniej, a dzisiaj zwłaszcza dla Rosjan, że chcielibyśmy z tego zrobić szeroką, masową akcję. Żeby pokazać rządzącym w Rosji, iż Memoriał to niezwykle szlachetni ludzi, niezwykle zasłużeni dla historii - nie boję się użyć tego słowa - świata" - powiedział Lisek.
Europosłanka Róża Thun zaznaczyła, że koncentruje się na tym, aby zbierać podpisy także wśród przedstawicieli z innych krajów oraz frakcji w PE. "Po to, żeby nie była to polska, chadecka akcja. (...) Następnie roześlemy maile z tymi pierwszymi podpisami do wszystkich europosłów, aby pokazać, że to nie jest ani akcja narodowa, ani polityczna" - powiedziała.
Stowarzyszenie Memoriał, które dokumentuje zbrodnie stalinowskie, zostało już zgłoszone do Pokojowej Nagrody Nobla za 2013 rok.
Nowa propozycja tej kandydatury musi wpłynąć do Komitetu Noblowskiego do końca stycznia 2014 roku. Akcję zbierania podpisów pod wnioskiem o nominację Memoriału będą koordynować Lisek i Thun.
W 2013 roku rekordowa liczba 259 kandydatów, w tym 209 osób indywidualnych i 50 organizacji, będzie rywalizować o Pokojową Nagrodę Nobla. Laureat zostanie ogłoszony w październiku w Oslo. Poprzedni rekord padł w 2011 roku, kiedy zgłoszono 241 kandydatów.
Lista kandydatów jest utrzymywana w tajemnicy przez 50 lat, ale zgłaszający często ujawniają swój wybór. Wśród kandydatów, o których wiadomo w tym roku, jest - obok Memoriału - pakistańska nastolatka Malala Yousufzai, ikona oporu wobec talibów, a także były prezydent USA Bill Clinton czy birmański prezydent Thein Sein.
Prawo zgłaszania kandydatów mają parlamentarzyści i ministrowie z całego świata, niektórzy profesorowie uniwersytetów, laureaci wyróżnienia i członkowie wielu organizacji międzynarodowych - w sumie kilka tysięcy osób.
Nagroda jest przyznawana przez składający się z pięciu osób Komitet Noblowski pod przewodnictwem Thorbjoerna Jaglanda, byłego premiera Norwegii, a obecnego sekretarza generalnego Rady Europy. Laureat jest ogłaszany na początku października, a nagroda wręczana w Oslo 10 grudnia, w rocznicę śmierci jej fundatora Alfreda Nobla.
Frakcja Europejskiej Partii Ludowej, do której należą Platforma Obywatelska i Polskie Stronnictwo Ludowe, jest największą grupą polityczną w Parlamencie Europejskim.
Ze Strasburga Łukasz Osiński (PAP)
luo/ mmp/ ap/